Tarihi marşın bestesini Konyalı yazar buldu

1921 yılında yapılan İstiklal Marşı yarışmasına katılmak istemeyen Mehmet Akif’i ikna ederek İstiklal Marşını yazmasını ve yarışmaya katılmasını sağlayan maarif vekili Hamdullah Suphi Bey’in bugüne kadar bilinmeyen ve ilk kez ortaya çıkan milli marş bestesi bulundu. 12 Mart 1921 yılında yapılan İstiklal Marşı yarışmasına 724 şiir katılmasına rağmen dönemin tanınmış şairleri ilgi göstermeyince, yarışmaya katılan şiirler yeterli görülmemiş ve maarif vekili olan Hamdullah Suphi Bey (Tanrıöver), Hasan Basri Bey’den (Çantay) da destek alıp, Mehmet Akif’i İstiklal Marşı yazmaya ikna etti.

Para ödülü gibi durumlardan rahatsız olan Mehmet Akif yarışmaya katılmamış, ancak Hamdullah Suphi Bey’in “Sen de para ödülünü bağışlarsın” demesi üzerine teklifi kabul ederek Tacettin Dergahında İstiklal Marşımızı zor şartlar altında attı.  Ancak İstiklal Marşımızın yazılmasında bu kadar önemli rol üstlenen Hamdullah Suphi Bey’in kendisine ait bir milli marş bestesinin de olduğu bugüne kadar bilinmiyordu.

MEHMET AKİF’E HAYRANLIK DUYUYORLARDI

Konu hakkında açıklamalarda bulunan araştırmacı yazar Kasım Kocabaş:  “İstiklal Marşı koleksiyonuna yeni kattığı bir belgenin, güftesi Hamdullah Suphi Bey’e ait, bestesi ise Henri Furlani tarafından yapılmış bir milli marş bestesi olduğunu belirterek, aynı zamanda kendisi de şair ve yazar olan Hamdullah Suphi Bey’in kendisine ait bir milli marş bestesi olduğu halde, Mehmet Akif’in milli marşımızı yazması için üstün çaba göstermesi onun Mehmet Akif’e olan hayranlığını bir kere daha ortaya koymuştur. Zira herkesin, yeni devletin milli marşını yazmak için hayal kurduğu bir dönemde, kendisine ait bir milli marş da varken, Akif’in milli marşımızı yazması ve seçilmesi için göstermiş olduğu çaba, onun büyüklüğünü ve Mehmet Akif hayranlığını bir kere daha göstermiştir.”

FURLANİ ÖNEMLİ BİR MÜZİSYENDİ

Müzisyen Beyza Demirpolat ise beste hakkında şunları söyledi: “Besteyi yapan Henri Furlani, Osmanlı topraklarına müzik öğretmenliği yapmak üzere İtalya’dan gelmiş bir önemli bir müzisyendir. Osmanlı son dönem ve cumhuriyet başlarında pek çok önemli çalışmaya imza atan Furlani, Sultan Reşat döneminde yapılan bir marş yarışmasına da katılarak “Reşadiye Marşı” nı da yazmıştır. Bu bestenin de aynı dönemde yazıldığını düşünüyoruz. Ortaya çıkan bu beste hakkında daha önce hiçbir bilgi bulunmuyordu. Hem müzik tarihimiz açısından hem de mili marş tarihimiz açısından son derece önemli ve sevindirici bir keşif. Bu besteyi bir an önce icra edip paylaşmayı düşünüyoruz.”

MİLLİ MARŞ-VATAN

Ey mâder-i elemzede, ey yâr âşina

Payana erdi artık o hicran zamanları

Aç sînei ve sâlini evlâd-ı zârına

Sık kalb-i aşkın üstüne mehcur olanları

Bitsin o eski yaşları sil ve böyle kalmasın

Mâziye bakma gözlerin alma, dalmasın

Biz ruhumuzda yâdını bir an uyutmadık

Bedbaht idik esir idik ammâ unutmadık

Tak leyl-i zülfün üstüne necm ve hilâlini

Göster cihana haşmet-i hüsn-i celâlini

Bak nağmelerle yükseliyor tatlı bir sedâ

Bak zemzemât nur ediyor şimdi iptidâi

Ey mâder-i elemzede, ey kalbi mihr u mâh

Kaldır ser melâlini bak başlıyor sabah

                                                   Hamdullah Suphi

 Hamdullah Suphi Tanrıöver (1885-1966)

1885 yılı İstanbul doğumlu şair, yazar, öğretmen, siyasetçi ve devlet adamı. Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı (1920) Antalya üyesi olarak seçildi; mecliste Misak-ı Milli lehine konuşmalar yaptı. Meclis-i Mebusan'ın işgal güçleri tarafından kapatılmasından sonra millî mücadeleye katılmak için Ankara'ya gitti. TBMM ilk döneminde meclise milletvekili olarak katıldı. İlk kabinede maarif vekili olarak görevlendirildi, bu görevde bir yıl kaldı. Vekilliği sırasında ulusal marş için güfte yarışması açıldı. Mehmet Akif'in yarışmaya katılması için çaba harcadı ve İstiklâl Marşı'nı etkili sesi ile meclis kürsüsünde ilk defa o okudu. I. ve II. TBMM'de İstanbul milletvekili olarak yer aldı. 1925 yılında ikinci kez millî eğitim bakanı oldu. 4 Mart - 19 Aralık 1925 tarihleri arasında bu görevi yürüttü. Bir yandan da Türk Ocakları Başkanlığını sürdürdü. 10 Haziran 1966 tarihinde İstanbul’da vefat etti. 

HENRİ FURLANİ (1870-1940)

İtalyan müzisyen Enrico Henri Furlani Fransa’da aldığı müzik eğitimden sonra 1895 yılında Osmanlı medreselerinde öğretmenlik yapmak üzere İstanbul’a gelmiştir. Öğretmenliği yanında birçok eser vermiş olan Furlani, birçok şehirde de konserler vermiştir. Özellikle Sultan Reşat döneminde bestelediği “Reşadiye Marşı” ve cumhuriyetten sonra Atatürk için yaptığı “Milli Ün” bestesi ile tanınmaktadır. Bunların dışında sayısız esere imza atan Furlani, pek çok müzisyen de yetiştirmiştir.

İBRAHİM BÜYÜKEKEN