‘kürtler, Çözüm Süreci Başarısız Olursa Pkk-bdp Çizgisinden Kopabilir’

Boğaziçi Üniversitesi ve Açık Toplum Vakfı’nın desteğiyle gerçekleştirilen kamuoyu araştırmasında, çözüm sürecine en fazla BDP ve AK Parti seçmeni ile özellikle Kürt kökenli vatandaşlar çok büyük destek veriyor. Bu durum, “Süreç başarısız olursa hayal kırıklığının çok büyük olacağı, daha aşırı grupların öne çıkarak Kürtlerin PKK-BDP çizgisinden kopabileceği” şeklinde yorumlanıyor.

Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Yılmaz ve ekibinin Açık Toplum Vakfı’nın desteğiyle Türkiye çapında 2 bin 300 kişi ile yüz yüze görüşerek gerçekleştirdiği araştırmada çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı. Araştırmaya göre çözüm sürecine en fazla yüzde 91 ile BDP seçmeni destek veriyor. BDP’lileri sırasıyla yüzde 83 ile Kürtler ve yüzde 75,5 ile AK Parti seçmeni takip ediyor. Türkiye genelinde sürece destek oranı ise yüzde 57. Diğer taraftan, çözüm sürecine en fazla MHP ve CHP seçmeni karşı çıkıyor. Araştırmayı gerçekleştiren Prof. Dr. Hakan Yılmaz, “Çözüm süreci, ülkedeki partisel kutuplaşmaya tabi olmuş ve onun bir parçası haline gelmiş görünmektedir. Bu da sürecin en geniş toplumsal konsensüs üzerinde yürümesini zorlaştırmaktadır.” değerlendirmesinde bulunuyor.

‘SÜREÇ SONUNDA KÜRT SORUNUNUN ÇÖZÜLECEĞİNE İNANÇ YÜKSEK DEĞİL"

Çözüm sürecine destek yüksek seviyelerdeyken, sürecin sonunda Kürt sorununun çözüleceği konusunda ise daha kötümser bir tablo ortaya çıkıyor. Çözüm sürecinin sorunları bitireceğine ilişkin beklentiler ise, Kürt kökenli nüfusta yüzde 61 ve Türkiye genelinde de yüzde 47 olarak gerçekleşiyor.

Çözüm sürecine yüzde 83 oranında destek veren Kürtlerden ‘süreç sonunda sorunlarımız çözülecek’ diyenlerin oranı yüzde 61’e geriliyor. Sürece yüzde 91’le destek veren BDP seçmenleri arasında ‘süreç başarılı olursa Kürt sorunu çözülecek’ diyenlerin oranı da yine yüzde 61. Kürt sorununun sorunlarını çözeceğine en fazla inanan seçmen ise AK Parti seçmeni. AK Partililerin yüzde 66,5’i, Kürt sorununun çözüleceğine inanıyor.

Prof. Dr. Hakan Yılmaz, bu oranları şöyle yorumluyor: “Gerek Kürtler, gerekse BDP seçmenleri, çözüm süreci konusunda çok yüksek bir iyimserlik sergilemektedirler. Öyle ya da böyle Kürtlerin ve Kürt siyasetinin başat aktörleri olan PKK-BDP-HDP çizgisinin çözüm sürecine çok büyük bir duygusal-siyasal yatırım yapmış oldukları ve sonuca ilişkin beklentilerini de çok yükseltmiş oldukları görünmektedir. Dolayısıyla, çözüm sürecinin akamete uğramasının Kürt kamuoyunda şu andaki yüksek pozitif beklenti ölçüsünde büyük bir hayal kırıklığı yaratması, bunun sonucunda da Kürt kamuoyunun çok daha umutsuzlaşması, çok daha radikal seçeneklere meyletmesi

mümkündür. Bu kopma ve radikalleşme sadece ayrılıkçılığı körüklemekle kalmayabilir. Kürtlerin, çözüm sürecinin aktörleri olan PKK-BDP-HDP çizgisinden de kopmalarına yol açabilir.”

KÜRTLER, SORUNLARINI EKONOMİK FAKTÖRLER VE YOKSULLUĞA BAĞLIYOR

Araştırmaya katılan Kürtlerin yüzde 57’si, Kürt sorununun en önemli sosyal nedenleri arasında ekonomik faktörler, topraksızlık, yatırımsızlık ve yoksulluğu görüyor. Yüzde 24’ü kimliklerinden dolayı ayrımcılığa uğradığını düşünüyor. Yüzde 7’si de, sorunu, Kürtlerin Türk kültürünü ve kimliğini yeterince benimsememiş olmasına bağlıyor.

KÜRTLERİN 5'TE BİRİ ETNİK KİMLİĞE ÖNEM VERİYOR

Araştırmaya katılıp ‘Kürtçe bildiğini’ söyleyenler, kimlik hiyerarşisinin en tepesine Türk milletine mensup olmayı koyarken, onun hemen arkasına ‘dindar Müslümanlık’, ‘Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı’ ve ‘etnik aidiyet’ kategorilerini yerleştiriyor. Yaklaşık 20'si etnik aidiyete önem veren Kürtlerin kimlik kategorisinin tepesine ‘Türk milletine ait olmak’ şıkkını yerleştirmesi dikkat çekiyor.

TÜRK DİLİ VE KİMLİĞİNİ BENİMSEME ORANI ÇOK YÜKSEK

Bu arada araştırmada, Türk dili ve kimliğini benimseme oranının yüksek olması dikkat çekiyor. Görüşülenlerin yüzde 85’i Türkçe’nin tek ana dilleri, yüzde 8’i de ana dillerinden biri olduğunu söylüyor. Toplamda ise yüzde 93’ü, ana dillerinin Türkçe olduğunu belirtiyor. Bu oran, Avrupa ülkeleri arasındaki en yüksek oranlardan bir olarak kabul ediliyor. Araştırmaya katılanların sadece yüzde 6’sı Türkçe’nin ana dilleri olmadığını ifade ediyor. Katılımcıların yüzde 82 gibi çok büyük bir kısmı ise, Türk dili ve kültürünün hayatlarında ya tek olduğunu veya birinci sırada geldiğini kaydediyor.

Araştırmada görüşülen kişilere hastane, üniversite, devlet kurumu, lüks mağaza, iş başvurusu gibi alanlarda kimlikleri nedeniyle ayrımcılık görüp görmedikleri soruldu ve Kürtlerin yaklaşık yüzde 20-30’luk bir kesiminin hayatın çeşitli alanlarında ayrımcı davranışlara maruz kaldıklarını dile getirdikleri görülüyor. Ayrımcılıktan en yüksek şikâyeti olan ikinci grup ise Atatürkçü-laikler grup. Dindar-muhafazakar grup ise ayrımcılıktan en az şikayeti olanlar arasında yer alıyor.

CİHAN