Konya Ovası'nda kuraklık afeti: Barajlarda su seviyesi yarıya indi

Tarımsal üretimin başkenti Konya'da yaşanan kuraklık ve beraberindeki olumsuz etki, her geçen gün artıyor. Ova, çoğu yönden alarm veriyor. Beklenen yağışın bir türlü düşmemesi kötü gidişatı körüklüyor. İlkbahar yağışını yeteri oranda alamayan Konya'da, biçerdöverler tarlalara giremiyor. Çiftçiler, otlatmak için tarım arazilerine hayvanlarını salıyor. Barajlardaki doluluk oranı da endişe verici boyutlara ulaştı. Geçtiğimiz yıl Haziran ayında baraj ve göletlerdeki ortalama doluluk oranı yüzde 80 olan Konya'da genel doluluk oranı yüzde 40'lara kadar düştü. Altınapa Barajı'nda doluluk yüzde 48, Bağbaşı Barajı'nda ise doluluk yüzde 32 olarak ölçüldü. Genel olarak dağlardaki karların erimesi ve ilkbahar yağışlarının bol olmasıyla Haziran ayında doluluk oranı zirveyi gören Konya, bu yıl dibi gördü. Önümüzdeki bir iki ay içerisinde barajlardaki doluluk oranının çok daha fazla düşeceği, sorunların daha da artacağı öngörülüyor. Konunun uzmanları, Konya'da kuraklık afetinin daha sık görüleceğini dile getiriyor.

BİRÇOK GÖL ZATEN KURUMUŞTU!

Konya’da dünyanın nazar boncuğu olarak bilinen Meke Gölü başta olmak üzere, birçok göl ve sazlık kurudu. Bilinçsiz sulama ve yaşanan şiddetli kuraklık, göllerde vahim bir görüntü ortaya çıkardı. Tuz Gölü, Suğla Gölü, Arapçayırı Çumra Ovası, Güvenç Gölü, Yarma Bataklığı, Hotamış Sazlıkları, Samsam Gölü, Akşehir Gölü, Karapınar Ovası, Ereğli Sazlıkları susuzluktan can çekişiyor. Beyşehir Gölü'nde ise su, kıyıdan yaklaşık 50 metre çekildi. Su seviyesinde beklenenin üstünde azalma oldu. Konya'nın Karapınar ilçesindeki volkanik patlama sonucunda oluşan Acıgöl'de ise su seviyesi gün geçtikçe azalıyor. Altınapa Barajı’nda da aynı görüntüler ortaya çıkıyor. Gölün bir süre sonra tamamen kurumasından endişe ediliyor.

KURAKLIK, SU PROBLEMLERİ ARTIK DAHA FAZLA YAŞANACAK

Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Konya Şube Başkanı Murat Akbulut, barajlardaki doluluk oranının düşmesinin kuraklıkla doğru orantılı olduğunu dile getirdi. Konya'nın ciddi bir afet yaşadığının altını çizen Akbulut, kuraklık neticesinde hububatlarda ciddi bir zararın söz konusu olduğunu aktardı. Kıraç alanlarda insanların araziye koyun saldığını kaydeden Başkan Akbulut, “Çoğu tarlaya biçerdöver giremeyecek durumda. Yer altı kuyuları çekildi. Barajlardaki doluluk oranı azaldı. Beyşehir Gölü'nden sulama yeterince yapılamadı. Çiftçinin haklı bir isyanı oldu. Beyşehir Gölü, kod seviyesine indi. Konya'daki kuraklık, deprem afeti niteliğinde bir afet. Acil bir müdahale şart. Bunun yanı sıra, uzun vadeli de planlamaların yapılması gerekiyor. Bundan sonra Konya'da iklim değişiklikleriyle beraber, kuraklık sorunu çok daha sık yaşanacak. Su problemleri, kuraklık, barajlardaki doluluk oranlarının düşmesi gibi birçok problem daha dar makasta görülecek. Havzaya dışarıdan muhakkak su getirilmesi gerekiyor. Konya'da bu dönemde barajlardaki doluluk oranının çok daha fazla olması gerekirdi. Neden mi? İlkbahar yağışları ve eriyen karlar, doluluğu artırırdı. Ancak bu yıl bunların birçoğu olmadı. Barajlardaki doluluk oranının önümüzdeki günlerde daha çok düşeceğini söyleyebiliriz. Toprağın her bir karışı bizim için çok önemli” şeklinde konuştu.

DENGESİZ HAVA OLAYLARINA ALIŞMAK ZORUNDAYIZ

2021 yılının Şubat ayında gazetemize özel açıklamalarda bulunan ve göllerdeki çekilmenin beklenilen düzeyin üzerinde olduğunu söyleyen (NEÜ) Coğrafya Eğitimi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Pınar, yaptığı uyarıyı tekrar hatırlattı. “Yağış şekli değişiyor. İklimde dengesizleşme var. Genel anlamda bir ısınmaya gidiyoruz” diyen Pınar, şunları söyledi: “Göller, beslenmeyle hayat bulur. Ovadaki bazı göllerin derinliğinin az olması, çekilmenin daha fazla olduğu algısını oluştuyor bizde. İki farklı göl düşünelim ve bu iki gölün derinliği farklı olsun. Her iki gölde çekilen su miktarı aynı olsa bile, derinliği az olan gölün kurumuşluğu görünüm olarak çok daha dramatik şehirde karşımıza çıkar. Ovadaki durum da böyle. Gidişat, bu şartlarda böyle devam ederse, açık konuşayım yakın zamanda göllerin hepsi kuruyacak. Bunu söylerken çok üzülüyorum ama gerçek bu. Yolculuk yaparken, yol kenarında gördüğümüz göller, artık görünemez hale geldi. Çok değil, 8-10 yıl içinde bu hale geldik. 8-10 yıl içinde göllerde tamamen bir çekilme olabilir. Hiç olmadık vakitlerde hava soğuyacak, hiç olmadık vakitlerde havalar ısınacak. Hava olaylarındaki dengesizliklerden kastımız bu. Afet tarzı hava olayları olabilir, oldu da. Haziran ayı içerisinde Altınekin'e dolu yağdı. Genelde çok nadir görülen bir olay bu. Mayıs aylarında dolu yağabilirdi ancak Haziran ayında olmazdı. Olsa bile geniş bir alana zarar verecek büyüklük ve şiddette olmazdı. Dolu, geniş bir alanı perişan etti. Dolunun vurmadığı alanlar da sıcak istiyor. Haziran ayındayız ve hava soğuk. Bu da ürün kaybına sebebiyet verir. Hava olaylarındaki dengesizliklere alışmak zorundayız.”

EMRE ÖZGÜL