İş kazaları can alıyor!

İş kazaları Türkiye’nin çözülemeyen sorunlarının başında geliyor. Her yıl yapılan onca uyarı ve denetime rağmen iş kazalarının önüne bir türlü geçilemiyor. Türkiye iş kazalarında Avrupa 1’cisi, dünyada ise 5. Sırada. 2019 yılının ilk 10 ayında binden fazla işçi kazalarda hayatını kaybetti. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi'nin raporlarına göre, 2017 yılında en az 2006, 2018 yılındaysa en az 1923 işçi, iş cinayetlerinin kurbanı oldu. 2014 yılından itibaren işçi ölümleri azalmadı; 2014 yılında toplam en az 1886 işçinin, 2015 yılında 1730, 2016 yılındaysa 1970 işçinin çalışırken geçirdiği kazalar nedeniyle öldüğü açıklandı. Yayımlanan raporlarda iş güvenliğinin sağlanmamasının ölümlerin başlıca nedeni olduğunun altı çizildi. Uluslararası Çalışma Örgütü'ne (ILO) göre, dünya genelinde her yıl yaklaşık 1 milyon işçi iş başında hayatını kaybediyor. Örgüt, bu ölümlerden 600 bininin mevcut imkanlar kullanılarak güvenli çalışma ortamı yaratılması halinde önlenebileceğini söylüyor. Yılda 250 milyon iş kazası meydana geliyor.

TARIM İŞÇİLERİNİN SAYISI ARTTI

Kazalarda tarım işçilerinin de oranı arttı. Özellikle tarım işçilerinin karıştığı iş kazalarında çok sayıda tarım işçisi hayatını kaybettii. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG) son raporuna göre Türkiye'de sadece 2019 yılının ağustos ayında 148 işçi hayatını kaybetti. Ölenler arasında 14 çocuk, 12 kadın ve 11 göçmen işçi bulunuyor. İSİG'in temmuz ayı raporuna göre 163 işçi yaşamını yitirmişti. Raporda yüzde 46 ile tarım sektörünün bu ölümlerde başı çektiği belirtilirken bunu inşaat (yüzde 15), taşımacılık (yüzde 10), metal/ağır sanayii (yüzde 5), enerji (yüzde 5), madencilik ve konaklama/eğlence sektörlerinin takip ettiği açıklandı. İSİG’in ağustos ayı raporunda ölenlerin 41’i ücretli işçi olurken, 68 tarım işçisinin iş kazalarında yaşamını yitirdiği kaydedildi.

GÖÇMENLER DE KAZALARDA ÖLÜYOR

İSİG yetkilileri en kötü çalışma koşullarına maruz kalan grubun gezici tarım işçileriyle, topraksız köylülerin olduğunu, bunun yanı sıra geçim sıkıntısı çeken küçük üreticilerle ortakçıların da bu gruba yakın şartlara sahip olduğunun altını çizdi. Gezici tarım işçiliğinin en çok görüldüğü şehirlerse Adana, Adıyaman, Hatay, Urfa ve Düzce olarak açıklandı. Ağustos ayında yaşanan işçi kazaları sonucu 9'u Suriyeli, 1'i Polonyalı ve 1'i de Ukraynalı olmak üzere 11 göçmen hayatını kaybetti. Ayrıca yedisi 14 yaş ve altında olmak üzere 14 çocuk işçi can verdi. Ölenlerin 12'sinin kadın ve 136'sının ise erkek olduğu belirtildi. İş kazalarında en fazla ölüm sırasıyla trafik/servis kazası (yüzde 31), ezilme/göçük (yüzde 14) ve elektrik çarpması (yüzde 12) olarak tespit edildi. Ayrıca işçiler kalp krizi, yüksekten düşme, zehirlenme/boğulma, nesne çarpması/düşmesi ve intihar gibi sebeplerden dolayı hayatını kaybetti.

DEVLET DENETİMLERİ İYİ YAPMALI

A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı M. Hulusi Ada, Türkiye'de iş kazalarında her gün 3-4 kişinin öldüğünü belirtti. Son zamanlarda tarım işçilerini taşıyan servislerin de çok sayıda kazaya karıştığığna dikkat çeken Ada, iş kazalarında ölen tarım işçilerinin de sayısının arttığını söyledi. Türkiye genelinde güvenlik noktasında denetimlerin yetersiz olduğunu belirten İş Güvenliği Uzmanı Ada, Türkiye'nin iş güvenliğinde karnesinin pekiyi olmadığını belirten Ada, "İş güvenliği noktasında çıkarılan kanunlar yeterli. Konya'da denetimler yetersiz. Tüm Türkiye'de de durum böyle. Cezalar da caydırıcı değil. İşçiler ve işverenler bilinçli değil. İnşaatta işçiler kemer ve baret takmıyor. Çelik burunlu ayakkabı giymiyor. Avrupa'da işçiler koruyucu ekipman olmadan şantiyeye girmiyor. Biz ise zorla, korkutarak baret ve kemer taktırıyoruz. İş güvenliği bir kültürdür. İş kanunları Avrupa'da 10 yıl önce, Türkiye'de ise 2 yıl önce yayınlandı. Dolayısıyla bu kültür henüz oturmadı. Türkiye daha buna alışamadı. Koruyucu ekipman taşımak zor geliyor. Kurumsal firmaların dışında tedbir alan yok. Devlet işçi ve işverenleri sıkı denetime aldı. İş güvenliği eğitimlerine ağırlık verilmeli. Herkes kanunlara uymalı. Alışkanlık olmalı. Her gün kazalarda onlarca can kaybediyoruz. Tedbir alarak ölümlü kazaların önüne geçebiliriz" dedi.

İBRAHİM BÜYÜKEKEN