Hastanede bari yapmayın!

Tamamen özkçekim olmasa bile hastaların izni olmadan görüntülerini acil durumlarda paylaşarak yapılan haberleşme ile tedavi yönetiminin doğru olmayacağını belirten Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ayhan Uludağ, kimsenin olağan dışı görüntülerinin kayıt altına alınmasından zaruret ortadan kalktığında hoşlanmayacağını ifade etti. Uludağ, “Günümüz dünyasında teknolojik gelişmeler hızlı bir biçimde hayatımızı değiştirmeye, buna bağlı olarak da dönüştürmeye devam ediyor. Bireyler özellikle iletişim alanında teknolojik gelişmelerin hızına ayak uydurabilecek bir değerler eğitimine sahip değil ise istenmeyen sonuçlar ile karşılaşma ihtimali bir hayli yükseliyor. Bilindiği üzere Son dönemlerin en çok kullanılan fotoğraf biçimi selfie oldu. Diğer yöntemlere göre yaygın kullanılmasının sebebi, çekenin de grubun içinde bulunabilme özelliği veya tek başına başkasına ihtiyaç duymadan görüntüleme yapabilmesidir. Demokratik toplumlarda kimin nasıl davranacağına kimse karışamaz. Fakat bu durum başka bin insanın yaşam alanına müdahale olmayana kadar geçerlidir. Kimin hangi ortamda selfie çekeceği de bu kurala göre belirlenmelidir. Sonuç olarak görünen o ki selfie esiri bir toplum olduk” dedi.

HASTALARIN MAHREMİYETİ İHLAL EDİLİYOR

Refakatçi ve ziyaretçilerin hastanede çektikleri selfielerin hastaların mahremiyetini ihlal ettiğini de belirten Yrd. Doç. Dr. Uludağ, “Sağlık insanların vazgeçilemez, ertelenemez ve devredilemez en temel Anayasal haklarındandır. Hastanede hastaların her türlü mahremiyetinin korunmasını sağlamanın önemli olduğu herkesçe bilinmelidir. Hastanelerde özellikle yataklı servislerde yatan hastalar  bakıldığı zaman birçok yön itibari ile gündelik sosyal ortamda bulundukları hayatlarından farklıdırlar. Yani olağan halleri dışındadırlar.  Hasta yakınlarının   refakatçi ve ziyaretçi olduklarında paylaştıkları görüntülerde de ciddi sorunlar yaşanabilir. Hasta yakınları, hastalarının görüntülerini kendi yakınları ile paylaşmak isterken belki de farkında olmadan ortamda bulunan diğer hastaların görüntülerini de paylaşma durumunda kalacaktır. Bilmeden açık bir mahremiyet ihlaline sebep olacaktır. Özellikle bu  durumun yoğun bakımda kalan hastalar da yaşanma ihtimali daha yüksektir. Gün içinde çok kısıtlı bir süre dahilinde hastasını ziyaret imkanı verilen hasta yakını hastasının görüntüsünü diğer ziyaret edemeyen yakınlarıyla paylaşmaktadır. Birde hastanın bilinçsiz bir durumdaki anını görüntülenmesini isteyip istemeyeceği de önemli bir başka tartışma konusudur. Bu da görüntüye girecek diğer hastaların mahremiyetini ihlal edebilecektir. Bu anlamda hastane yönetimlerine önemli görevler düşmektedir” dedi.

HASTA HAKLARINA SAYGI DUYULMALI

Zaman zaman sağlık çalışanlarının da aynı hatalara düştüğünün altını çizen Yrd. Doç.Dr. Uludağ, şunları söyledi: “Bazen sağlık çalışanları da aynı hataya düşmektedir. Sağlık çalışanları benim yaptığım tespitlere göre 'oradaydım' psikolojisine göre selfie çekiyorlar. Sağlık alanında 'Oradaydım' kaynaklı görüntü paylaşımlarının bana göre hiçbir gereği yoktur. Çünkü herhangi suç vasfı içermese bile hastaneler çok özel koşulları kendi içinde barındıran kurumlardır. Çalışanlar tüm tavır ve davranışlarını bu özel koşullara göre belirlemelidir. Bu özel koşul da sağlık mevzuatının belirlediği tüm sınırlar içerisinde bir davranışa göredir. Sağlık çalışanları uzun süre benzer olağan dışı durumlarla karşılaşmaktan dolayı farkında olmadan bazı konularda bir duyarsızlaşma içerisine girmişlerdir. Bu duyarsızlaşmanın farkına varamıyorlar. Selfie çekme konusunda da durum böyle. İnsanlara hizmet etmenin onları iyileştirmenin hazzını paylaşma yoluna gidiyorlar. Bu iyi niyetle yapılmış fakat doğru bir davranış değildir. Yine sağlık çalışanlarının geleneksel eğitimlerinden gelen hastanın tıbbi esenliğine çok daha fazla odaklanmaları da başka bir durumdur. İnsan esenliğinin bütünü, tıbbi esenlikten çok daha fazlasıdır. Bu yüzden bu duruma hem hasta yakınları olarak hem de çalışan sağlık personeli olarak hassasiyet gösterilmelidir.”

EMRE ÖZGÜL