Engellilerin sorunu temsil ile çözülür

**Kendinizi tanıtır mısınız?

Erzurum doğumluyum. Kendimi bildim bileli Milli Görüş camiasındayım. 1994 yerel seçimlerde Erzurum’dan görme engelli olarak Belediye Meclis Üyesi seçildim. Bu Türkiye’de bir ilk oldu, engelliler siyasete adım atmış oldu. Bunu Milli Görüş sağladı. O zaman Refah Partisi idi. Meclis Üyeliği görevim bitince 2005’te Genel Merkezde, Ankara’da Engelliler Koordinasyon Birimi’ni kurmak için görevlendirildim. Erbakan Hocamız ile buluştum. 2005’ten buyana Saadet Partisi’nde Engelliler Koordinasyon Merkezi Birim Başkanıyım. Genel İdare Kurulu Üyeliği görevim var. Başkanlık divanında da bulunuyorum. Erbakan Hocamızın emri ile Anadolu Engelliler Birliği Derneği’ni kurdum, şu an genel başkanıyım.

**Şu an ülkemizde ne kadar engelli var?

Ülkemizde nüfus sayımlarında eskiden engellilerin sayısı belirlenmeye çalışılırdı ama sonra 2002’de Başbakanlık, TÜİK işbirliği ile nüfusun yüzde 12,29’u engeli denildi. Daha sonra, yakında  Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bir araştırma yaptı, nüfusun yüzde 7’sinin engelli olduğunu söyledi. Aynı iktidarın iki ayrı tespiti farklı olunca bizim aklımıza şu soru geliyor; Farklı, çelişkili açıklamalar var. Direk, dolaylı, aileleriyle hesap ettiğimiz zaman 25 milyon kişi engellilik meselesinden dolayı muzdarip.

**Engelliler yaşamlarında hangi zorlukları çekiyorlar?

Bu kadar engellinin olduğu bir ülkede tabii ki sosyal sorunlar, ulaşım ile ilgili, istihdam ile ilgili, belediyelerin alanları ile ilgili problemler sürüyor. Engelli toplumu aktif hayata katılmak istiyor, sosyal hayata katılmak istiyor,tüketici bir durumdan üreten bir pozisyona geçmek istiyor. Ama fırsat verilmiyor. Birşeyler yapılmaya çalışılıyor ama bu arzu ettiğimiz seviyede değil. Özellikle ulaşım ve erişimle alakalı problemler giderilmediğinden ötürü aktif hayata katılmak zor olmaktadır. Bu problemler giderildiği takdirde, fırsat verilirse neleri başarabileceği hususunda bariz örnekler vardır.

Her alanda engellilerin varlığı fark edilmeye başlandı. Eğitimden spora kadar, gerek bireysel, gerek takım olara ülkemizin gündemine girdi, günlerce konuşuldu fakat her ne hikmetse, yönetimlerde, söz ve karar sahiplerinde gerektiği yeri alamamaktadırlar. Bizim çabamız, engellilerin yönetimlerde de söz sahibi olması ve hak ettiği yere gelmesi. Başta TBMM’de, yerel meclislerde, yeterli oranda temsil edilmelidir. Engelliler ile ilgili kanunları engelliler yapmalıdır. Teknik olarak başkalarına ihtiyaç duysalar da sorunları yaşayanlar, çözümü en iyi bilenlerdir.

**Bu problemler nasıl çözülür?

Engelliler yasama ve yürütmede gerektiği kadar görev alırsa problemlerin çözümü de o kadar iyi ve hızlı olur. Biz Saadet Partisi olarak Engelliler Koordinasyon Merkezini kurarak, engellilerin problem ve çözüm önerilerini günün şartlarına göre tespit edip hem parti programına, hem tüzüğümüze koymuşuz hem de bunları ilgililere aktardık. 

**Hiç mi iyi bir çalışma yapılmadı?

Tabii ki bazı alanlarda olumlu sonuçlar var. Örneğin engellilere verilen haklar, yerel meclislerde alınan kararlar ile değil, kanunlar ile belirlenmelidir diyorduk, bu kabul edildi. Eskiden belediye meclisinin aldığı kararlar yönetime göre değiştirilebiliyordu. Şimdi haklarımız kanunla belirlendi. Buna benzer 5-6 örnek verebiliriz.

**Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Biz kamu olarak yeterince engelli istihdam ediyoruz, artık özel kurumlar da sorumluluğu üzerine alsın” diyor, buna katılıyor musunuz?

Bir kısmı doğru, bir kısmı ise yanlış. Doğru olan şu, Sayın Cumhurbaşkanı’nın dediği gibi özel sektör engelliye önem verip, gerektiği gibi istihdam etmiyor. Kamuda yeteri kadar istihdam ediyoruz sözü ise yanlış. Kamuda açık 60 bin civarında, 2018’de istihdam edilmesi öngörülen sayısı ise 5 bin kişi. Engelli EKPSS’ye girenlerin sayısı 110 bin, en azından 20 bin de ilkokul mezunu var, takriben 150 bin kişi iş bekliyor ama öngörülen sayı, 1 yılda 5 bin. Başbakan da benzeri bir şey söylüyor, “Biz işbaşına gelene kadar 5 bin engelli çalışıyordu, şimdi 50 bine ulaştı” Buna doğru denilebilir ama madalyonun arka planına bakmak lazım. Peki iş bekleyen engelli sayısında artış var mı yok mu? İş bekleyen sayısına bakmak lazım. 15 senede eğer bu kadar artış varsa, kaplumbağa yürüyüşü ile hareket ediyorsunuz demektir. Eğer işsizlik artıyorsa bu arzu edilen seviyede değil demektir. Özel sektörün destek vermesi söylemine katılıyorum.

**Sizin özel sektöre bir mesajınız var mı?

Her şey kanunla olmuyor. Yetkililer, ülkemizde şunu rahatlıkla söyleyebilmeli, “Biz engelliler hususunda gereken kanunları, bir çoğunu çıkardık” Tamam 5378 sayılı Özürlüler Yasası 2005’te çıktı ve yürürlüğe konuldu. Ama yürütmede aksaklıklar var. Özel kurumlara yüzde 3 oranında engelli çalışma zorunluluğu getirildi. Hatta devlet teşvik bile verdi ama özel sektör istihtam konusunda imtina ediliyor. Hatta öyle işyerleri var ki, ‘Ben senin paranı vereyim, sen evinde otur, ayak bağı olma’ diyor. Engellilere tepeden bakılma var. engelliler hususunda önyargı var. Bilinçlendirme yok. Toplum engelliyi tanımıyor. Bir sıkıntı var. Sıkıntının giderilmesi konusunda insan faktörü çok önemli. Zamanın ana muhalefet partisi başkanı İsmet İnönü’ye özürlü arkadaşlar gidiyor, “Mecliste bir kanun teklifi var, sakatlara iş yasası çıkacak, siz ana muhalefet partisi olarak destek verin de, bu yasa çıksın, biz de işe gidelim, ekmek parası kazanalım” diyor.  İsmet İnönü diyor ki, ‘Ne o size sadaka, fitre paraları yetmiyor mu?” İşte anlayış bu. Özal geldi, ‘Ben sağlama iş bulamıyorum ki, sakata iş bulayım.” dedi. Bu daha tehlikeli, ötekileştirme var. Mevcut iktidar geldi, birisi çıktı, “Engelli öğretmen olamaz” dedi. Bir diğeri, “Biz sizi adam yerine, insan yerine koyduk” dedi hakaret etti. Ama bir örnek veriyorum, siyasi olarak söylemiyorum, 54. Hükumetin Başbakanı Erbakan Hocamız işbaşına geldi, 3 Aralık 1996 günü Meclisi Özürlüler gündemi ile topladı. Tüm özürlü gruplarını davet etti, onlara, “Siz bizim özürlü değil, özel vatandaşlarımızsınız. Ve bu günü özürlüler bayramı olarak kabul ediyorum” dedi. Çıkardığı kanun hükmünde kararnameler ile başta Başbakanlığa bağlı Özürlüler İdaresi Başkanlığı’nı kurdu. 90 Kanun maddesinde özürlüler lehine, (şimdi engelliler diyoruz)  düzenlemeler yaptı. Yani engellilerin protez, araç ve gereçleri, her türlü aksamı, Sosyal Dayanışma fonları vasıtası ile, o zamanın parası ile 3 trilyon fona para aktardı. Bu anlayış halka hizmet Hakka hizmet anlayışı çünkü. Erbakan Hoca kamuda istihdam oranını da yüzde 2’den yüzde 3’e çıkardı. Engellilerin sosyal hayata aktif olarak katılması için önündeki engellerin kaldırılması gerekiyor.

İSRAFİL BAYRAKÇI KİMDİR?

1954’te Erzurum Oltu İlçesi Özdere Köyünde doğdu. İlkokulu bu köyde bitirdi. Orta okulu Erzurum Merkezde Gazi Ahmet Muhtar Paşa okulunda okudu. 1970 yılında geçirdiği kaza neticesinde gözlerini kaybetti. 1987 yılında Altınokta Körler Derneği Erzurum şubesini kurdu ve derneğin şube başkanlığını ve genel merkez yönetim kurulu üyeliğini 10 yıl süre ile yaptı. Daha sonra 1997’de Beyazay Görme Engelliler Derneği Erzurum şubesini kurdu ve başkanlığını yürüttü. 27 Mart 1994’te yapılan yerel seçimlerde Refah Partisi’nden Erzurum Kazım Karabekir Belediyesi Meclis Üyeliğine, Türkiye’de ilk Görme Engelli olarak seçildi.1995 yılında Karayollarındaki görevinden emekli olarak ayrıldı. Sakatları Koruma Milli Koordinasyon Kurulu toplantılarında Erzurum’u ve bütün Özürlüleri iki yıl süre ile temsil etti. 1996’da yapılan Türkiye Körler Federasyonu Genel kurulunda istihdam ve rehabilitasyon eğitimi sekreterliğine seçildi. 1997 yılı Ocak ayında Ankara’da Milli Özürlüler Birliğini kurdu ve Başkanlığını yürüttü. Bu esnada Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığının Kuruluş çalışmalarında oluşturulan Komisyonun üyeliğine seçildi Özürlüler Yasası çalışmalarına katıldı. Halen Anadolu Engelliler Birliği Derneği Genel Başkanı ,Erzurum Görme Engelliler Spor Kulübü Başkanı, Görme Engelli Spor Kulüpleri Birliği Genel sekreteri, Türkiye Görme Engelliler Spor Federasyonu Erzurum İl Temsilciliği, Saadet Partisi GİK Üyeliği,ve Saadet Partisi Genel Merkez Engelliler Koordinasyon Merkezi Başkanı olarak devam eden İsrafil Bayrakcı, Evli ve 3 Çocuk babasıdır.