Destekler hayal kırıklığı!

Çiftçilerin aylardır beklediği ve geçen cuma günü açıklanan 2019 tarım destekleri üreticiyi tatmin etmedi. Resmi Gazete’de yayımlanan 2019 tarım desteklerinde birçok kalemde geçen yıla göre artış yapılmadı. Dekar başına tahıl ürünleri için 27 TL, bakliyatlar için 26 TL, dane mısır için 29 TL ve pamuk için 66 TL destek verilecek. Mısır ve pamuğun en çok yetiştirildiği merkezlerden biri olan Mardin’in Kızıltepe ilçesindeki üreticiler açıklanan tutara tepkili. Girdi fiyatlarındaki yüksek artışa dikkat çeken çiftçiler, “Böyle giderse gelecek yıl pamuk eken çiftçi bulamayız. Kuyularımızı kapatıp, traktörlerimizi satacağız ve başka işlere bakacağız” diye konuştu.

MEMNUN ETMEDİ
Buğday ve pamuk hasadının bitimine az süre kala destek tutarlarının açıklandığına dikkati çeken Kızıltepe Çiftçiler Derneği Başkanı Mikail Erbey, rakamların kendilerini memnun etmediğini vurguladı. Sadece Kızıltepe’de bir milyon dekar arazinin bulunduğuna ve buralarının çoğunda buğday, mısır ve pamuk ekili olduğuna değinen Erbey, bölgedeki pamuğun girdi maliyetlerinin çiftçileri zor durumda bıraktığını vurguladı.

Erbey, bu yıl karşılaştıkları zorlukları da dile getirerek, “Bu yıl aşırı yağışlardan dolayı artan haşere ve kurtla mücadele ettik. Evvelki sene bir iki kez ilaçlama yapan çiftçi bu sene 5- 6 kez ilaçlama yaptı ve zarara girdi. Bir kurt ilacının litresi geçen sene 100 TL iken bu sene 200 TL oldu. Çiftçi gübreyi geçen yıl 150- 200 TL’ye alırken bugün bin 50 TL’ye alıyor. Mazot hakeza yine öyle, her ay fiyatına zam geliyor. İşçilikte ve biçer fiyatında artış oldu. Çiftçi sadece 100 dönüm pamuğa 70- 80 bin ilaçlama parası verdi. Artış olunca çiftçi mağdur oluyor ve bununla mücadele edemiyor” ifadelerini kullandı.

"PAMUK EKECEK ÇİFTÇİ BULAMAYIZ"
Geçen yıl 3,30 TL’ye sattıkları pamuğa bu yıl 3 TL’den alıcı bulamadıklarını kaydeden Erbey, “Pamukta fiyat düşüklüğü var. Bu girdi maliyetleri nedeniyle Mardin Ovası'nda gelecek sene pamuk ekecek çiftçi bulamayız. Mısır üretiminde de benzer durum var. Mısır ilk çıktığında 1,15 TL iken bugün 960 kuruşa alıcı bulamıyoruz” dedi. Pamuk desteği için istedikleri fiyatın karşılanmadığını dile getiren Erbey, şöyle devam etti: “Sadece buğdaya destek 50 kuruştan 100 kuruşa çıkarıldı. Çiftçi bu durumdan memnun değildir. Üretmese, tarlada çalışmazsa ve kazanmazsa çiftçiyi köylerde tutamayız. Kızıltepe’de 6 bine yakın Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı.”

"ÇİFTÇİ PERİŞAN"
Kızıltepe’nin kırsal mahallelerinden Karakuyu’da pamuk eken Hakim Kutlucan ise bu yıl büyük sıkıntılarla karşı karşıya kaldıklarını söyledi. Açıklanan destek tutarına tepki gösteren Kutlucan, “Bu bir şeyi karşılamıyor. İşçiler kilo başına 70 kuruş istiyor. Bunun sulaması ve elektrik faturası var. Ben şu anda 120 bin TL zarar etmişim” diye konuştu. “Bu gidişle kesinlikle pamuk ekemeyeceğim” diyen Kutlucan, çiftçilere verilen destekleme kartlarındaki faiz fiyatlarını eleştirdi. Kutlucan, şunları söyledi:

“100 bin TL’lik mazot alımında ayda bin 500 TL faiz ödüyoruz. Bu tarlaları artık ekemeyeceğiz. DEDAŞ'a ödeme yapamıyorum diye elektrik vermiyor. Şu an elektriğimiz kesik ve ben bu parayı ödeyecek durumda değilim. Mazota mı, gübreye mi, işçilere mi para vereceğim? Şu an çiftçi mağdur ve perişan. Bu şekilde giderse çiftçilik yapamayacağız. Kuyularımızı kapatıp, traktörlerimizi satacağız ve başka işlere bakacağız.” 

PIRASA, ÜRETİCİNİN YÜZÜNÜ GÜLDÜRMEDİ

Maliyet artışları nedeniyle zor durumda olan pırasa üreticisi de elde ettiği gelirden memnun değil.

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, seçim bölgesi olan Niğde’de pırasa üreticileri ile görüştü. Gürer, “Üretici ikiye katlayan girdi fiyatları ile canından bezmiş, pırasa gibi neredeyse her yerde yetiştirilen bir ürünün satışı bile sorun. Hem üretici hem tüketici mağdur” dedi.

Gürer, “Ülkemizde neredeyse her ilde yetiştirilmesine rağmen büyük kent pazarlarında 5 lirayı aşan pırasa, ülkemizde yazlık ve kışlık türleri ekilerek ya da fideleme ile yetiştiriliyor. Hibrit tohum nedeni ile her yıl tohum almak zorunda kalan üretici, bu yıl en çok sulama suyu için kullandığı bazı mazot, bazı bölgelerde elektrik bedelleri çiftçiyi çok etkilemiş. Tohumu, gübresi, ilacı, mazotu ithal ve fiyatı aşırı zamlanan ürünleri üretici zorunlu kullanıyor. Maliyette girdiler ile fiyat artıyor. Dikim, çapalama ve söküm işçiliğinin maliyeti de fiyatlara yansıyor. Bir de nakliye fiyata eklenince 3 TL dolayında bir maliyet oluşuyor. Pazarda 3-5 lira arası satışı yapılan pırasa insan sağlığı için çok faydalı. Maliyet artışı çiftçiyi mutlu etmiyor. Fiyatlar artınca da müşteri tezgaha bakıp geçip gidiyor. Hem üretici, hem tüketici mağdur. Üreticinin deyişi ile fiyatlardaki artışlar pazar tezgahlarının önünden bile geçilemez duruma getirecek” dedi.