Derviş: Ben Aşırı Değerli Tl’den Daha Çok Korkarım, Şu An Tl Fazla Değerli

Eski Devlet Bakanı Kemal Derviş, Türkiye'nin uzun vadeli büyüme hedefleri adına Türk Lirası’nın (TL) şu an fazla değerli olduğunu savundu. Derviş, “Ben, aşırı değerli TL’den aşırı değerli dövize göre daha fazla korkarım.” dedi.

Türk Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜSİAD)'nin düzenlediği CEO Forumu, Northwestern Üniversitesi Ekonomi Profesörü Robert J. Gordon ile Brookings Enstitüsü Başkan Yardımcısı ve Sabancı Üniversitesi Uluslararası Danışma Kurulu Üyesi olan eski bakan Kemal Derviş’in katılımı ile yapıldı. Forumda Türkiye ekonomisinin son durumunu yorumlayan Derviş, cari açık sorununa değindi. Güçlü büyümeye uyumlu olarak cari açığın arttığını vurguladı. Türkiye’de iç tasarruf oranının yüzde 15, yatırım oranının yüzde 22 olduğunu bildiren Derviş, “Ülkenin yatırım oranı pek gerilerde değil ama iç tasarruf eksik olduğu için yatırımlar dışarıdan ilave sermaye getirilerek yapılıyor. Bu makul ölçüde cari çığa neden olsa belki çok üzülmek, değişim talep etmek uygun olmayabilir.” ifadelerini kullandı. Türkiye’nin ortalama yüzde 6 büyümeye ihtiyacı olduğunu aktaran Derviş, şöyle devam etti:

“Yüzde 6’yı bulmayan büyüme oranı istihdam sorunlarına, sosyal sorunlara çare değil. Bu nedenle yüzde 6 olmalı hedefimiz. Ama ileride finans sorununa muhatap olmama adına cari açığımız yüzde 6’nın altında, mümkünse yüzde 5 olmalı. Öyle bir denge olmalı. Ama o dengeyi daha tutturamadığımız ortada. Güçlü büyüdüğümüz senelerde çok cari açık verdik. Ama büyümenin güçlü olmadığı senelerde cari açık pek vermedik. Burada ithalatın çok olmaması önemli bir faktör. Burada yapılması gerekenin iç tasarrufu artırmak olduğu ortada."

Cari açığı en aza indirmede ithalat ve ihracat dengesinin önemli olduğunu belirten Derviş, şunları kaydetti:

“Bu anlamda yerli ve katma değerli üretim artırılmalı. Biz, çok ihracat yapıyoruz ve ihracatımız önemli oranda arttı. Ama ihracatımızın ithal payı çok büyük. Yani cari açık ile büyüme çıkmazı devam ediyor. Burada yerli katma değerini olduğu yapı bulunmalı. Ayrıca kurun ithalatı değil ihracatı teşvik etmesi gerekli. Aşırı değerli TL’den aşırı dövize göre daha çok korkarım. Ben uzun vadeli büyümemiz adına şu an TL’nin fazla değerli olduğu kanısındayım. Bütün bunlara ek olarak büyümeyi kamçılayacak sektörel atılım gerekiyor. Tek makro ekonomik uygulamalarla büyüme olmuyor. "

Dünya ekonomilerine de değinen Kemal Derviş, Avrupa ülkelerinde daralmanın olduğunu; ABD’de gelir dağılımı sorunlarının görüldüğünü ifade etti.

Northwestern Üniversitesi Ekonomi Profesörü Robert J. Gordon ise demografi, eğitim ve mali duruma bağlı olarak üretkenlikte büyümenin ABD’de yüzde 1,47, Avrupa’da yüzde 0,79, Türkiye’de yüzde 2,51’e denk geldiğini açıkladı. Gordon, inovasyon devam etmediği takdirde büyümenin de devam etmeyeceği uyarısı yaptı. “Ekonomik büyüme için inovasyon gelecek 40 senede geride bıraktığımız 40 sene kadar önemli olacak. Burada icatlarda ivme olmalı. Ama böyle bir ivme tahmin edilmiyor. İnovasyon yine olacak ama 1972 evvelinin üçte ikisi kadar. Bu da kaçınılmaz olarak, ekonomik büyümeyi durgun kılacak.” değerlendirmesinde bulundu.

TÜSİAD Başkanı Muharrem Yılmaz da sanayici için en önemli konunun büyümenin oranı ve devamı olduğunu belirtti. Yılmaz, büyümenin devamı için sermayenin kuvvetlendirilmesini, ticari engellerin bertaraf edilmesini önerdi. Dünyayı vuran ekonomik bunalımın ülkelerin el ele vererek aşabileceğini vurguladı. Türkiye’nin yüzde 6 büyümesi gerektiğini aktaran Yılmaz, istihdamın, eğitimin, finansal durumun ve çözüm sürecinin bu oranı yakalamaya imkan vereceğinden söz etti. TÜSİAD Başkanı, büyümeyi sınırlayan rüzgarların gelişmekte olan ekonomilere itici etki yapabileceğini de ekledi.
CİHAN