Başbakan Yıldırım Irak'a gidecek

Başbakan Binali Yıldırım, 5-6 Ocak tarihlerinde Bağdat ve Erbil'i ziyaret edecek. Önce başkent Bağdat'ta Irak Başbakanı Haydar İbadi'yle görüşecek. Sonra da Erbil'de Irak Kürdistan Özerk Bölgesi Başkanı Mesut Barzani'yle bir araya gelecek.

En son Kasım 2014'te o dönem Başbakan olan Ahmet Davutoğlu Bağdat ve Erbil'e gitmişti. Hemen sonrasında; Aralık ayında da İbadi Ankara'yı ziyaret etmişti.

Son dönemde Irak ve Türkiye ilişkilerinde gerginlik yaşanmıştı. Gerilimin nedeni Türkiye’nin Başika’da bulundurduğu askeri güç.

Başika krizi ilk olarak Aralık 2015’te başladı. 2015’in başından itibaren Musul'da olan Türk birliğinde 4 Aralık 2015'te nöbet değişimi oldu. Türkiye’den yaklaşık 150 asker, 20 civarında tank eşliğinde Başika'daki Zelikan Kampı'na gönderildi. İran etkisindeki Irak hükümeti, bu değişim üzerinden Başika’daki Türk askeri varlığına tepki gösterdi. Irak Başbakanı İbadi, Türk askerlerinin Musul yakınlarındaki kamptan 48 saat içinde çekilmesi çağrısı yaptı, ardından Irak BM’ye başvurdu. Türkiye 14 Aralık’ta, Başika bölgesindeki Türk askerlerinin bir kısmını Zelikan Kampı'ndan çekti. Ancak bu, Bağdat yönetimine yeterli gelmedi ve Bağdat, 15 Aralık’ta kendi talebi üzerine Irak'ın Başika bölgesine konuşlanan Türk askerlerinin bir kısmının değil, tamamının topraklarından çekilmesini istedi.

İki ülke yetkilileri, Başika Kampı’ndaki Türk askeri varlığı başta olmak üzere aradaki sorunların çözümü için görüşme süreci yürüttü. Görüşmeler sonucunda gerginlik azaldı, Mayıs 2016’da 5 ay gecikmeli olarak Irak, Ankara’ya büyükelçi atadı.

Ancak Ekim 2016’da kriz yeniden patlak verdi. 1 Ekim’de toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisi, Irak ve Suriye'ye sınır ötesi operasyon konusunda hükümete verilen yetkiyi 2017’ye kadar uzattı. Bu karar, Başika’daki TSK’nın varlığına karşı çıkan İran destekli milletvekillerini harekete geçirdi. Irak parlamentosu, 5 Ekim’de Türk askerinin ülkedeki varlığını sonlandırmasını, Başika kampını boşaltmasını istedi. Bu bildiriden sonra ilişkiler yine gerildi. Gerilimi, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Irak Başbakanı Haydar İbadi'ye yönelik, "Sen benim muhatabım değilsin, seviyemde değilsin, kalitemde değilsin. Irak’ın Başbakanı, istediğin kadar bağır, çağır. Biz bildiğimizi okuyacağız. Önce haddini bil" şeklindeki sert açıklaması takip etti.

Öte yandan Türkiye'nin Musul'u IŞİD'den kurtarma operasyonuyla ilgili bazı hassasiyetleri de var. Ankara, Sünni nüfus ağırlıklı Musul’da demografik yapısının değişmesinden endişe ediyor. Ninova eyaletinin başkenti olan Musul, Irak’ın en büyük üç kentinden biri. Haziran 2014’te IŞİD kenti ele geçirmişti.

Geçtiğimiz Aralık ayı sonunda da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Haydar İbadi telefonda görüştü. Gündemde ikili ilişkilerin yanı sıra terörle ortak mücadele vardı.