Akıllı elbise buluşu

Selçuk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bekir Karlık ile doktora öğrencisi Kulu Meslek Yüksekokulu Bilgisayar Teknolojileri Bölümü Öğretim Görevlisi Engin Eşme, önemli bir buluşa imza attı. İtfaiye keşif ekibinin yangınlara müdahalesini kolaylaştırmak amacıyla geliştirilen sensör tabanlı sistemin, diğer mevcut sensörlü sistemlerden farklı olarak, yangının gerçekleştiği ortamdaki gazın tipini, yoğunluğunu, data verileriyle yangın ortamı dışında bulunan mobil ara yüze bildirdiği ifade edildi. Prof. Karlık, Öğr. Gör. Eşme ile bu projeye yaklaşık iki yıl önce başladıklarını, sıradan bir çalışma yapmak yerine, bittiği zaman kullanılabilecek ve hayat kurtarabilecek olmasına gayret gösterdiklerini söyledi. Günümüzde yangın, patlama ve insan kayıplarının çok olması nedeniyle böyle bir projeyi gerçekleştirmeye karar verdiklerini ifade eden Prof. Dr. Karlık, “Geliştirdiğimiz teçhizat, yangın kıyafetinin üzerine entegre edilmiş durumda. Ortama girdiğiniz zaman sensörler, ortamdaki kokuyu ya da zehirli, tehlikeli gazı algılıyor ve üzerindeki elektronik devreler, yazılım sayesinde kablosuz ağ üzerinden mobil aygıta dataları gönderiyor” dedi.

GRAFİK HALİNDE GÖRÜLÜYOR

Geliştirilen akıllı itfaiye elbisesi adı verilen sistemin çalışma şekline ilişkin bilgi veren Öğr. Gör. Eşme, “Giyilebilir kıyafetin üzerinde değişik gaz sensörleri ile zararlı ve tehlikeli değişik gazlar algılanarak verilerin analizini yapan gömülü bir sistem ile dışarıda, müdahil edilecek ortama girecek itfaiye komutanın ya da şefinin kullandığı mobile cihazın da bu verilerin görüntüleyen ve gaz tipini gösteren bir ara yüzü bulunmaktadır. Ara yüzde gaz datalarını grafik halinde görebilmekte mümkündür. Ayrıca ortam sıcaklığını ve itfaiyenin veyahut kurtarma ekibinin başındaki bir sıkıntıda kalma durumunu süre ve animasyon olarak ekrandan görülebilmektedir” diye konuştu.

MÜDAHALE AÇISINDAN ÖNEMLİ

Bu çalışmada en önemli aşamalardan birisinin, ortamdaki gaz varlığından ziyade aynı zamanda 3 grup olarak, parlayıcı, patlayıcı, zehirli solventler ve karbonmonoksit gibi boğucu gazları görebilmek olduğuna dikkati çeken Öğr. Gör. Eşme, “Gazın tipi itfaiye birimi açısından önemli. Çünkü ortamdaki gazın tipini bilirse müdahale süreci ona göre gerçekleştiriliyor. Eğer ortamda yeterli oksijen yoksa zaten patlama olmayacağı için burada onu görüp, ona göre müdahale ediyor. Ya da tehlikeli durum arz eden gaz varsa ona göre daha temkinli şekilde ortama müdahale edilmesi sağlanıyor.” ifadelerini kullandı. Öğr. Gör. Eşme ayrıca ilgili buluş için patent almayı düşündüklerini sözlerine ekledi. Prof. Dr. Bekir Karlık, projenin İtfaiye Daire Başkanlığı’nın istekleri doğrultusunda gerçekleştirildiğini belirtti. Benzer şekilde maden işçileri için de uygulanabilen bu akıllı sistemin, hem donanımı hem de yazılımını kendilerinin gerçekleştirdiğini anlatan Prof. Dr. Karlık, “Sensörler, dışarıdaki havayı soğuracak şekilde içeriye almaktadır. Ortamda, parlayıcı veya patlayıcı değişik gazlar olabildiği gibi karbonmonoksit çokluğu ya da oksijen azlığı da söz konusu olabilir. Sistem, herhangi tehlikeli durum karşısında gazın tipiyle beraber itfaiyenin kendisine direkt olarak uyarı verecek şekilde tasarlanmıştır” diye konuştu.