Ahilerin sırtı yere gelmez

KERİM ATICI-RÖPORTAJ

KONYA'DA KÜÇÜK ESNAF ÇOĞALDI

Konya Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (KONESOB) Başkanı Ali Osman Karamercan ile Ahilik kültürünü ve esnafın sorunlarını konuştuk. Şehirde esnaf sayısının artığını belirten Karamercan, "Küçük esnafımız çoğaldı. Teşvikler artışta önemli rol oynadı. Kimse bir anda fabrikatör olmaz. Küçük işletmeler ekonomiyi sırtlıyor" sözlerini kullandı. 

ESNAF GÜLERSE HERKES GÜLER

"Esnaf gülerse herkes güler" diyen ve piyasadaki daralmanın esnafı zor durumda bıraktığını belirten Ali Osman Karamercan, ekonomideki sıkıntıların esnafa olumsuz yansıdığını söyledi. Konya'nın küçük esnaf sayısının artığına işaret eden Karamercan, AVM'lerin esnafı zor durumda bıraktığını ifade etti.

AHİLİĞİN 800 YILLIK GEÇMİŞİ VAR

**Öncelikle Konya'da bugünlerde 'Ahilik Kültürü Haftası ve Esnaf Bayramı' çeşitli etkinliklerle kutlanıyor. Ahilik kültüründen biraz bahseder misiniz?

-Ahiliğin 800 yıllık bir geçmişi var. Ahilik bir esnaf teşkilatı. Ahilik, kurulan bir esnaf dayanışma teşkilatıdır. Aslen Horasan kökenli olup Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde Anadolu’da yaşayan Müslüman Türkmen halkın sanat, ticaret, ekonomi gibi çeşitli meslek alanlarında yetişmelerini sağlayan, onları hem ekonomik hem de ahlaki yönden yetiştiren, çalışma yaşamını iyi insan meziyetlerini esas alarak düzenleyen bir örgütlenmedir. Kendi kural ve kurulları vardır. Günümüzün esnaf odalarına benzer bir işlevi olan Ahilik; iyi ahlakın, doğruluğun, kardeşliğin, yardımseverliğin kısacası bütün güzel meziyetlerin birleştiği bir sosyo-ekonomik düzendir. Zamanla esnaf ve sanatkarlar arasında sağlanan dayanışma ve yardımlaşma sayesinde Ahilik önemli bir güç haline gelmiş, hız kazanmıştır. Ahiliğe herkes üye yapılmazdı. Yedi güzel hareketi vardı. Bunlar: Cimrilik kapısını bağlamak, lütuf kapısını açmak, kahır ve zulüm kapısını bağlamak, hilim ve mülâyemet kapısını açmak, hırs kapısını bağlamak, kanaat ve rıza kapısını açmak, tokluk ve lezzet kapısını bağlamak, riyazet kapısını açmak, halktan yana kapısını bağlamak, Hak'tan yana kapısını açmak, herze ve hezeyan kapısını bağlamak, marifet kapısını açmak, yalan kapısını bağlamak, doğruluk kapısını açmak.

ESNAF AHİLİĞİ UNUTMAYA BAŞLADI

**Ahilik kültürü varlığını koruyor mu?

-Ahilik haftasında her yıl farklı etkinlikler düzenliyoruz. Bu kültürün gelecek nesillere aktarılması için gayret sarf ediyoruz. Çünkü esnaf, bu kültürü unutmaya başladı. Bu kültürü bilmeyenlerin sayısı ise hayli fazla. Esnafın Ahilikten uzaklaşmasını istemiyoruz. Ahilik önemli bir konu. Ahilikle yetişen, bu kültürle esnaf olan, bu kültürü sürdürenler büyümesini sürdürür, varlığını korur. Eskiden babalar evlatlarını ustalara teslim ederdi. Çıraklar ustanın elinde yetişirdi. Ancak Ahilik kültürünün örnekleri azalıyor. Mesela şu an eleman yetiştiremiyoruz. Kalifiyeli eleman ihtiyacımız var. Ancak bu kültür olmadığı için esnafın çırak ve kalfa ihtiyacı da karşılanmıyor. Ahiliği çok iyi anlatmalıyız. Bu kültürü esnafımız iyi anlamalı. Bu kültürü anlayan ve yaşamında uygulayanların sırtı yere gelmez. Bu kültürün belli sorumlulukları var. Çalıp çırpmayacaksın, fakir fukarayı gözeteceksin. Önce dürüst olmak lazım. İnsanların malına yan bakmayacaksın.

55 BİNE YAKIN ÜYEMİZ VAR

**Şehirde kaç esnaf var? Bazı odalar üye sayısı düştüğü için kapanıyor. Bununla ilgili neler söylemek istersiniz?

-KONESOB'un 55 bine yakın üyesi var. Konya merkezde 35 binin üzerinde esnaf faaliyet gösteriyor. Konya Şoförler Odası'nın 3 bin 500'e yakın üyesi var. Kahveciler Odası'nın bin 500, Kasaplar Odası'nın 700'e yakın üyesi bulunuyor. Bakkallar Odası ve Tornacılar Odası'nın 3 binden fazla üyesi var. Üye sayısı çok düşen odalar da var. Bu konuda Ankara'da bakanlık nezdinde çalışmalar yapılıyor. Bakanlığın verdiği kararı uygularız.

KİMSE BİR ANDA FABRİKATÖR OLMUYOR

**Esnaf sayımız azalıyor mu, artıyor mu?

-2015 yılında odamızda 5 bin 331 tescil işlem adedi gerçekleştirildi. Yani 5 binden fazla kişi esnaf belgesi aldı. 1 Ocak-22 Mayıs tarihleri arasında ise 3 bin 402 adet tescil işlemi yapıldı. Bu önemli bir rakam. Geçen yılın rakamlarını geçeceğiz gibi gözüküyor. Binlercesi iş kurdu. 2 bin 628 adet de terkin işlemi yapıldı. Yani 2 bin 628 kişi kaydını sildirdi. Bu, dükkanların kapandığı anlamına gelmiyor. Dükkanını devreden var, iş değiştiren var. Küçük esnafımız çoğaldı. Teşvikler artışta önemli bir yere sahip. Kimse bir anda fabrikatör olamaz. Küçük işletmeler ekonomiyi sırtlıyor.

KRİZ ESNAFIN BELİNİ BÜKTÜ

**Esnafın sorunları neler?

-Esnafın sorunları bitmez. Çok sayıda sorunu var. Ülke ekonomisinde sıkıntılar var. En büyük sıkıntımız bu. Piyasa daraldı. Durum esnafa yansıyor. Bizden kaynaklı bir durum değil. Seçimler ekonomiye zarar verdi. Komşulardaki  küçük esnaf , tüccar ve çiftçi bitik durumda. Oteller boş. Oteller yarı kapasiteyle çalışıyor. Yarı kapasitesi bile dolmuyor. Oteller çalışan sayısını da yarı yarıya azalttı. Rahmetli Özal, oteller için "bacasız fabrika" tabirini kullanırdı. Oteller ciddi bir istihdam kapısıydı. Ancak işsizlik arttı. Kriz esnafın belini büktü. Sıkıntıları belediye başkanlarına iletiyoruz. Esnaf gülerse herkes güler. Devlet yarın bir faizsiz kredi verse esnaf belini doğrultur. Ama çiftçi ve tüccar kendine zor gelir. Kuraklık var. Sular bile az akmaya başladı. Birçok etken esnafı ciddi şekilde etkiliyor.

**Konya'da 6 büyük alışveriş merkezi (AVM) var. Şehrin en büyük AVM'sinin ise temeli atıldı. AVM'ler esnafı etkiliyor mu?

-En büyük sıkıntımız AVM'ler. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başkanlığında Ankara'da "Esnaf Şurası" yapıldı. Konya'yı temsilen biz de katıldık. Şurada AVM'lerin haftanın bir günü kapatılmasına karar verildi. Açılış ve kapanış saatleriyle ilgili de bir düzenleme yapıldı. Bu konuyla ilgili kanun çıktı. Ancak yürürlüğe girmedi. Kanun neden bekletiliyor anlamış değiliz. Yasanın hayata geçirilmesini bekliyoruz.

OTELCİLER 1+1'LERDEN ŞİKAYETÇİ

**Online, yani internet üzerinden alışveriş arttı. İnternet üzerinden yapılan satışların esnafa yansıması nasıl oluyor?

-İnsanımız internet üzerinden kravat ve ayakkabı alıyor. Liste uzayıp gidiyor. Ürün siparişi veriyor. Bu sistem yaygınlaştı. Online alışveriş yüzünden dolandırılan vatandaşımızın sayısı da bir hayli fazla. Konya'da 1+1 evler çoğaldı. Bu evler otel gibi çalıştırılıyor. Bu noktada esnaftan çok sayıda şikayet alıyoruz. Otelci esnafımız şikayetçi.

**Yeni hizmet binası projeniz vardı. Esnaf Odaları ne zaman yeni binasına kavuşacak?

-Mevcut Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği binası artık ihtiyaca cevap vermiyor. Binamız iyi para eder. Ancak arsamız yok. Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek, eski stadyumun bulunduğu alana belediye sarayı yapacağını açıkladı. Biz de o alandan arsa talep ediyoruz. Sosyal tesislerin bulunduğu yeni bir binaya taşınmak istiyoruz. 31 tane odamız var. 15 oda esnaf sarayında, diğerleri şehrin farklı noktalarında hizmet veriyor.

İŞİNİ VE EŞİNİ SEVEN BAŞARILI OLUR

**Mesleğe ilk adım attığınız yıllarda, lokantada bulaşık yıkadınız, garsonluk yaptınız. Şimdi de esnafları temsil eden kurumun başkanlığını yapıyorsunuz. Başarınızın sırrı nedir? 

-1974 yılında babam elimden tutup beni Merkez Lokantası'na götürdü, beni ustalara teslim etti. Ustalara, "Ali Osman'ın eti senin, kemiği benim" dedi. Orada 4 yıl çalıştım. Bulaşık da yıkadım, garsonluk da yaptım. O dönem ünlü olan Muammer Usta'nın yanında yetiştim. Ustaya saygımız sonsuzdu. Ahilik kültürüyle beni yetiştirdiler. Ustanın yanında sigara ve çay bile içmiyorduk. Ustalarımı örnek aldım. Usta-çırak ilişkisini onlardan öğrendim. Soğan doğrarken bile usta nasıl yemek yapıyor diye bakardım. Mesleğin her aşamasında çalıştım. Azimliydim.

ÇABUK ZENGİN OLANDAN HAYIR GELMEZ

**Gençlere ne tavsiyede bulunursunuz?

-Herkes önce dürüst olacak. Hangi mesleği yaparsanız yapın, hangi sektörde faaliyet gösterirseniz gösterin dürüst olmazsanız başarılı olamazsınız. Herkes işini, aşını ve eşini sevecek. İşini, aşını ve eşini seven adam başarılı olur. İşini severek yapmayan başarı basamaklarını tırmanamaz. Esnaflık ve ticaret güzeldir. Hizmet iyi bir şeydir. Halka hizmet hakka hizmettir. Çabuk zengin olan adamdan da hayır gelmez.

Ali Osman Karamercan kimdir?

Karamercan, 1962 yılında Sarayönü'nde doğdu. 1974 yılında başladığı lokantacılık mesleğine devam ediyor. 1999 yılında Konya Lokantacılar Odası Yönetim Kurulu Üyeliği'ne getirilen Ali Osman Karamercan, 2000 yılında Konya Lokantacılar Odası Başkan Vekilliği' yaptı. 2005 yılında oda başkanı seçildi. Oda başkanlığı görevini ve Konya Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanlığı görevini halen sürdüren Karamercan, evli ve 4 çocuk babası.

merhabahaber.com