"6 şiddetinde deprem olabilir"

Konya'da Ocak ayından bu yana 2 defa deprem hissedildi. İlk deprem 1 Ocak günü Kulu'da meydana geldi. Yerin 12.5 kilometre altında meydana gelen 1.8 şiddetindeki deprem Kulu ve köylerinde hissedildi. Konya'daki ikinci deprem ise önceki gün gece saat 03.29'da yaşandı. Merkez üssü Selçuklu olan depremin şiddeti ise 2.4 olarak kayıtlara geçti. Kandilli Rasathanesi'nden alınan bilgiye göre deprem, yerin 5 kilometre altında gerçekleşti. Depremin ardından bazı vatandaşlar panik yaşadı. Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) Konya Şube Başkanı Fetullah Arık, Konya'da 10-11 Eylül 2009 yılında meydana gelen 4.5 ve 4.7 büyüklüğündeki iki depremin ardından bu gibi büyük paniğe yol açan depremlerin meydana gelmediğini söyledi.

FAY 4 KİLOMETRE UZUNLUĞUNDA

Konya'da, dünyada nadir görülen, Türkiye'de benzeri bulunmayan fay yarıklarının olduğunu hatırlatan Arık, "Yazır Fayı üzerinde yapılan araştırmalar neticesinde faydaki hareketlere bağlı olarak yer yüzünde oluşan, içleri alüvyonlarla doldurulmuş yarıklar mevcut. 10 bin yıl öncesinde meydana gelen bir deprem anında ve sonrasında yeryüzü yarıldığında akarsu ve rüzgarların getirdiği malzemeler, bu yarıklara dolmuş ve doğal bir fay yarığı oluşmuş. Bu fay yarıklarından taş ocaklarında çok sayıda var. Bunların görünürde yükseklikleri 25 metreye kadar çıkabiliyor. Genişlikleri ise 2 metreye kadar ulaşıyor. Bunların yüzey uzunlukları da 200 metreden daha fazla. Bu büyüklükteki yarıklar Türkiye'de ve dünyada çok nadir görülüyor. Bu yapılar, bize Konya fay zonunun özellikleri ve hareketleriyle ilgili bazı ipuçları veriyor. Bunlar aynı zamanda Konya'nın deprem kayıtları. Yazır'daki fay yarıkları, bize büyük olasılıkla yörede daha önce 6-6,5 büyüklüğünde depremin oluştuğunu gösteriyor. Bu fay hattı yaklaşık olorak 4 kilometre uzunluğunda" dedi.

KONYA FAY ZONU HALA AKTİF

Konya fay zonunun aktif olduğunu ifade eden Arık, bu tip depremlerin yaşanmasını normal olarak karşıladıklarını söyledi. Konya fay zonunun MTA'nın güncellenenen 2013 Deprem Haritasına'na da girdiğini dile getiren Arık, bu fay hattının Konya'daki deprem gerçeğini bir kez daha gözler önüne serdiğini söyledi. Konya fay zonu'nda zaman zaman hareketlilikler yaşanacağının altını çizen Arık, "Bu fay zonunda bu şekilde kırıklar meydana geliyor. Ancak büyük çaplı bir kırılma ya da çökme gerçekleşirse 6-6,5 büyüklüğünde bir deprem üretebilir. Son 100 yıl içerisinde ise en şiddetli depram 4.7 şiddetinde meydana geldi. Zaman zaman orta şiddetli depremler meydana gelecektir" diye konuştu. Yazır Mahallesi’nden başlayan Konya fay zonunun yaklaşık 50 kilometre uzunluğunda olduğunu belirten Doç. Dr. Arık, zaman zaman bu fay hattında hareketliliğin yaşanacağını vurguladı.

DEPREME HAZIRLIKLI OLMALIYIZ

Deprem anında depremden korkup panik yapmak yerine deprem öncesinde depreme hazırlık yapmanın daha mantıklı ve sonuçları açısından daha güvenli olduğunu bildiren Arık, şunları söyledi: "Deprem anında yapılabilecek en tehlikeli hareket panikle sağa sola kaçmaktır. Deprem olduğu sırada deprem pozisyonu almalı ve sağlam olduğuna inandığımız bir yerde depremin geçmesini beklemeliyiz."

Konya şartlarında 6.5 şiddetindeki bir depreme dayanabilecek binalar oluşturulması gerektiğinin altını çizen Fethullah Arık, “2004 yılında yaşanan Zümrü Apartmanı faciası Konya'da bir dönüm noktası oldu. 2004'ten sonra yapılan binalar depreme dayanıklı. Fakat Konya'daki evlerin büyük bir kısmı 2004'ten önce yapıldı. Kolon ve kirişleri olmayan yığma binalar deprem anında en tehlikeli olanlarıdır. 2009 yılında yaşanan depremde tek katlı yığma binalar daha çok zarar gördü. Sağlam binalar için öncelikle zemin etüt çalışmayı yaptırılmalı, binalar bütün mühendislik hizmetlerinden yararlandırılmalıdır. Halkımız, maliyeti daha düşük tutmak için mühendislik hizmetlerinden kaçınıyor" açıklamasını yaptı.

Deprem haritalarının üzerinde tespit çalışması yapılan yerde uzun yıllarda yaşanan depremler baz alınarak belirlendiğini dile getiren Doç. Dr. Arık, deprem haritalarının da insanları yanıltabileceğine dikkat çekti. Arık, “Deprem haritası, bölgede uzun yıllar deprem ortalamasına bakılarak belirleniyor. Son depremlerle Konya artık 4. değil, 3. derecede deprem bölgesi içerisinde yer alıyor diyebiliriz. Bir bölgede uzun süre deprem olmayabilir ancak, yaşanan şiddetli bir deprem risksiz denilen bölgeyi yerle bir edebilir” dedi.

MEHMET AKİF SÜTÇÜ merhabahaber.com