10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü için aldığım notları Merhaba okurlarıyla paylaşmak sakin bir söyleşi gibi. Buyurun meslekle ilgili durum değerlendirmesine…

***

Sektörün daralması büyük sorun, kâğıdın önemi azalırken, dijitalin varlığı artıyor. Ama dijital medyadaki kayıt dışılık ve bilinmezlik sektörü kurumsallıktan uzaklaştırıyor. Dijital medya kaçınılmaz var olacak ama kurumsallıktan taviz verilmemeli. Dijital medyanın pervasızca yükselişi, ayaklarımızın altındaki toprağın biraz kaymasına neden oldu. Nasıl ki, matbaa icat edildi el yazması bitti, dijital medya ile kâğıt sona erecek. Gazetecilik elbette farkı mecralarda sürecek ama kâğıda basılı medya sembolik olacak.

***

Yalan habere karşı cezalar artmalı. Sosyal medya ve eldeki telefonlar artık birer medya aygıtı. Dolayısıyla herkes haberci. Onun için özel haber ve özgün yorum daha ön palana çıkıyor.

Medya okur yazarlığı derslerinin henüz işe yaradığını düşünmüyorum. İnsanlar olguları ıskalayarak, algılarla hareket ediyor.

***

Gazetecilik özel sektörün yaptığı kamu görevi. Toplumcu haberlerin önemi büyük. Halkın yararı için yanlışları ortaya koymak gerekiyor. Kişisel haklara saygı duymak gerekiyor. Özgür basının olmadığı yerde, hak ve hürriyetler kısıtlıdır. Yumurta yoksa omlet olmaz, hür basın yoksa demokrasi.

***

Basın eskiye göre daha kısıtlı. Tarihte her zaman iktidarlardan çekinen bir basın vardı. Ama bunun dozu daha da arttı. Gazeteciler oto sansür uygulamak zorunda kalıyor. Gazetecilerin hakları azaldı. Sosyal devletteki yıpranma ve liberal politikalar çalışanları olumsuz etkiledi. Bundan gazeteciler de nasibini aldı.

***

Her meslek sevgi işi. Bizimki de öyle. Çok okumak gerekiyor. Popüler kültürü takip etmek önemli. Araştırmacı ruh, eleştirel bir bakış açısı olmazsa olmaz. Özel bir konuyla gündemi değiştirebilmek, bir yanlışın düzelmesine vesile olmak. İyi bir iş yapmanın övüncü. Bunlar insanın doğasında yoksa, başka güzel meslekler var. O işler yapılmalı.

***

Yerel olmadan evrensel olamayız. Yerel kültür ihmal edilemez. Gazetecilik önce bulunduğun şehre, sonra ülkeye ve en sonunda dünyaya katkı sunmak. Yapılan bir haber, yazılan bir köşe toplumun iyiliği için olmalı.

***

İnternet medyasının ya da sosyal ağların artması gazeteciliği bitirmez. Çeşitlendirir. Özel haberin ve özgün yorumun önemi azalmaz. Ama denetimin olmadığı bu alanların biraz daha zamana ihtiyacı var. Bu alanda çalışmalar yapılmalı.

***

Toplumu doğru yöne sevk etmek gazetecinin görevi değil. Gazeteci sadece doğru haber yapmalı. Biz öğretmen değiliz, biz devlet değiliz. Biz devletin yüksek menfaatlerini korumak zorunda değiliz. Devletin, bütün kurumları âli menfaatleri korumak zorundadır. Ama biz hükümet ya da bütün kurumlardaki yanlışları ortaya koymalıyız. Eğer gazeteci devletin âli menfaatlerini korumaya kalkarsa bırakın büyük yolsuzlukları, bir memurun bile usulsüzlüğünü yazamaz. ‘Milli ve yerli’ olmak bu açıdan göreceli. Vatan sevgisi, vatandaki yanlışları yazmaya engel değil.

***

Son not: Düşüş sürüyor. Dibe vurmadan yüzeye çıkmak zor.