Yerli traktör üreten Türk fabrikası böyle iflas etti! 85 ülkeye satış yapıyordu

Türkiye ekonomisi bazı yıllarda sert ekonomik krizlerin etkisinde kaldı. Krizlerle birlikte piyasada faaliyet gösteren küçüklü büyüklü binlerce işletme kapısına kilit vurdu. 2001 yılındaki büyük krizin ardından Türkiye 20 yıl boyunca rahat bir nefes aldı. Birçok alanda büyüyen ülke ekonomisi yeni bir krizle alt üst oldu. Koronavirüs salgınından sonra küresel tedarik zinciri kırıldı. Dünya büyük bir ekonomik krizin içine girdi. Türkiye bu krizden en çok etkilenen ülkelerden birisi olarak kayıtlara geçti. Son aylarda ülke genelinde konkordato ilan eden ve iflas eden firma sayısında rekor kırıldı.

1935 YILINDA KRULAN FABRİKA TÜRKİYE'YE BÜYÜK KATKI SAĞLADI

Geçmişte büyük iflasların yaşanıp yaşanmadığını araştıranlar için çarpıcı detaylar paylaşıldı. Türkiye'nin önde gelen firmalarından birisinin nasıl iflasa sürüklendiği paylaşıldı. Yerli ve milli traktör üreten Türk firması farklı gerekçelerle iflas etti. 1935 yılında Bursa'da kurulan fabrika 5 yıl sonra İstanbul'a taşındı. İlke etapta araçlar için kullanılan makasları üreten fabrikanın işi başka bir boyuta taşıması 25 yıl sürdü. İflas eden firmanın ismi Uzel Traktör.

MİRAS BU ŞEKİLDE PAYLAŞTIRILDI

Uzel, 1960 yılında traktör üretimine başladı. Üretim yeni başlamışken 1963 yılında fabrikanın sahibi İbrahim Uzel vefat etti. Dev fabrikanın hisseleri çocukları arasında paylaştırıldı. Oğlu Ahmet Uzel yüzde 40, büyük kızı yerine hisseyi yönetecek olan kocası Cemal Atay yüzde 40, diğer iki kızı da yüzde 10 hisse aldı. O dönemlerde üretilen traktörlerin çoğu Uzel fabrikasından çıkıyordu.

100 MİLYON DOLAR BORÇ BULDU VE FABRİKAYI AYAĞA KALDIRDI

Aile içi çatışmalardan dolayı fabrikada sorunlar çıkmaya başladı. Bu sebepten 1990’lı yıllarda yüzde 10’luk hisseye sahip olan Zapsu Ailesi, hisselerini satmaya karar verdi. Aynı dönemde yüzde 40’lık hisse sahibi Cemal Atay da vefat etti. Fabrikadaki hisselerde dengesizlik bu dönemde başladı. Ahmet Uzel 100 milyon dolar borç buldu ve 1996 yılında hisseleri tek elde topladı. Bundan iki yıl sonra yani 1998 yılında ise vefat etti.

85 ÜLKENİN PİYASASINDA YER ALAN BİR TÜRK MARKASIYDI

Yüksek borç ve düşen ciro nedeni ile Önder Uzel şirketin başına geçti ve şirketi oldukça da toparladı. Birçok ülkede fabrika açtı. Uzel markası 85 ülkenin de pazarında yer aldı. 2007 yılından sonra aralarındaki anlaşmazlık sebebi ile Serdar Uzel, annesinin ve kız kardeşinin tarafına geçti ve temyize giden davanın seyrini değiştirdi. Uzel şirketi tekrar araştırılmaya başlandı. Bankaların şirkete olan güvensizliği ve tedarikçilerin paralarını alamayacakları yönündeki korkuları üretimde sorun yarattı.

DOLANDIRICI DEDİLER VE FABRİKA İFLAS ETTİ

Üretimi artırmışken ve borçların ödenmesi hızlanmışken alacaklıların kapıya dayanması, aile içi anlaşmazlık ve hatta aile üyelerinin Önder Uzel'in ‘dolandırıcı’ olduğu yönündeki iddiaları, şirketi iflasa sürükledi. İflas bayrağının çekilmesiyle işinden olan işçiler, haklarını alamadan evlerine gönderildi. İflastan sonra fabrikadaki makinalar yağmalandı. Bir zamanlar Türkiye'nin devleri arasında yer alan traktör fabrikası bu garip hikayeler neticesinde iflas etti.