Velilerin yükü ağır

Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi (EBSAM), her yıl olduğu gibi, bu yıl da “Öğrencinin Veliye Eğitim Maliyeti” başlıklı bir araştırma gerçekleştirdi. Türkiye İstatistik Enstitüsü (TÜİK) Hanehalkı Araştırması kapsamında sunulan eğitim harcamalarının verileri kullanılarak yapılan araştırmada, okula başlangıç harcamaları olarak, okullara kayıt ücreti (okul aile birliğine bağış), forma ya da kıyafet, çanta, beslenme çantası, suluk ve spor için malzemeler, kırtasiye malzemeleri hesaplamada kullanıldı. Eğitim harcaması hesaplanırken okula başlangıç masraflarının yanında öğrencilerin öğretim yılı boyunca okul için yaptığı kırtasiye, öğretim materyali, okula yapılan düzenli bağışlar ve ulaşım giderleri gibi kalemlere yer verildi. Spor, beslenme, kıyafet, kırtasiye gibi malzemeler için yapılan harcama miktarı, TÜİK madde sepetinde yer alan bu ürünlerin fiyatları ile pazardaki fiyatlarının ortalaması alınarak elde edildi. Servis ücretleri maliyeti ise Ankara, İstanbul ve İzmir için açıklanan okul servis ücretleri ortalaması ile toplu taşıma ücretleri ortalaması dikkate alınarak hesaplandı.

İLKOKULA BAŞLANGIÇ MASRAFI 835 TL

EBSAM’ın araştırmasına göre, serbest kıyafet uygulamasına geçen okullardaki öğrencilerin okula başlangıç masrafı, üniforma giyme zorunluluğu olan okullardaki öğrencilerin başlangıç masrafından daha düşük olduğu tespit edildi. Serbest kıyafet uygulamasına geçen bir ilkokula başlayan öğrenci için 605 TL, ortaokula başlayan bir öğrenci için 635 TL, ortaöğretime başlayan bir öğrenci için ise 630 TL harcama yapılıyor. Ayrıca, okul öncesi eğitime kayıt olan bir öğrenci için başlangıç masrafı olarak ortalama 585 TL harcanıyor. Üniforma giyme zorunluluğu olan okullara devam eden öğrencilerin velisine maliyeti ise hesaplamalara göre, ilkokula başlayan bir öğrenci için 835 TL, ortaokula başlayan bir öğrenci için 865 TL, ortaöğretime başlayan bir öğrenci için ise 890 TL olarak tespit edildi.

SERVİS ÜCRETLERİ EKSTRA KÜLFET

Bir öğrenci için, okul öncesi eğitimden ilköğretimin sonuna kadarki eğitimi boyunca sadece okul ihtiyaçları için ortalama 20 bin 585 TL harcanıyor. Söz konusu harcama, velinin cebine ayda ortalama 191 TL olarak yansıyor. Ortaöğretimdeki eğitimi boyunca bir öğrenci için ortalama 9 bin 520 TL, ayda ise ortalama 198 TL harcama yapılıyor. Öğrenciye kantin-yemekhane için para ayrıldığında, bu harcama okul öncesi ve ilköğretimde aylık ortalama 346 TL, ortaöğretimde ise 398 TL’ye çıkıyor. Bu masraflara okul servisi ücreti eklendiğinde, okul öncesi ve ilköğretimde maliyet 346 TL’den 554 TL’ye, ortaöğretimde ise 398 TL’den 600 TL’ye çıkmaktadır.

MALİYET 193 TL, DEVLET DESTEĞİ 25 TL

Okul öncesi eğitim, ilköğretim ve ortaöğretimin sonuna kadar olan eğitim sürecinde, öğrencinin velisine maliyeti aylık ortalama 193 TL olarak yansıdı. Yıllar itibarıyla öğrencinin veliye maliyetinin sürekli artış eğiliminde olduğu görülürken, devletin memura çocuk yardımının ise çok az miktarlarda arttığı ve neredeyse durağan bir değişim izlediği ortaya çıktı. Aradaki makasın her geçen yıl arttığı net bir şekilde görülüyor. 2017-2018 öğretim yılı başında öğrencinin veliye ortalama aylık maliyeti 193 TL olarak hesaplanırken, devletin 72 aydan büyük çocuk için memura aylık olarak yaptığı çocuk yardımı ise 25 TL. Bu durumda aylık gider ve destek arasında ki fark 168 TL olmaktadır. EBSAM temel eğitim veya ortaöğretim kurumlarına giden her öğrenci için en az 193 TL yardım yapılması gerektiğini belirtti. Eğitimin ücretsiz bir devlet hizmeti olduğunu belirten EBSAM, bu durum göz önünde bulundurularak, çocuğu okula giden (okul öncesi dahil) memurlar için, maaşlarında yer alan çocuk yardımının en az 193 TL’ye çıkarılması gerektiğini belirtti. Gelir düzeyi düşük olan ailelere ise, ilköğretime giden her çocuğu için devlet en az 193 TL yardım yapması gerektiğine de vurgu yaptı.

ZÜLEYHA ÖNAL