Sınav kaygısına dikkat

İlki 14 Haziran’da Sosyal Bilimler Sınavı ile başlayacak 1 haftalık sınav maratonu 22 Haziran Edebiyat-Coğrafya bölümü sınavıyla bitecek. Sınav yaklaştıkça öğrenci ve ailelerindeki heyecan ve kaygı artıyor. Uzmanlar sınav kaygısının bir özgüven eksikliğinden kaynaklandığını dile getirdi. Psikolog Cüneyt Kaya, özgüven eksikliğinden doğan 'başaramayacağım' düşüncesi, gençlerimizi bir korku tüneline soktuğunu söyledi. Gençleri intihara kadar sürükleyen sınav kaygısı için yapılması gerekenleri anlatan Kaya, “Haberlerde de okuyoruz. Destek merkezimde sınav kaygısı ile ilgili buraya gelen hastalarım oluyor. Öncelikle sınav kaygısı yenilecek bir şey değil, yönetilecek bir şeydir. Kaygıyı yenemezsiniz. Dalgasız okyanus olmadığı gibi, kaygısız bir hayat da düşünülemez. Ancak bu kaygılarımızı kontrol altına almak gerekmektedir. Bazı öğrenciler gerçekten verimli bir şekilde hazırlanmış olup yine de sınavda istediği başarıyı tutturamaz. Bu durumun sebebi, öğrencinin ailesinin veya yakın çevresinin kendiyle ilgili olan beklentilerini karşılayamayacağını düşünüp endişelenmesidir. Kişi, o güne kadar hep başarılı bir öğrencilik hayatı olduğundan şimdi de buna uygun bir performansı sergilemesi gerektiğini yoksa utanacağını hatta acınacak duruma düşeceğini düşünüyor olabilir” diye konuştu.

AİLE DESTEĞİ ÇOK ÖNEMLİ

Sınav stresi yaşayan gençlerin bu stres ile başa çıkmasında aile desteğinin çok önemli olduğunu belirten Kaya, “Sınavı geçemediği taktirde dünyanın başına yıkılacağı hissine kapılan gençlerin, başta aileleri ve öğretmenlerinin bir yeri kazanamamanın dünyanın sonu olmadığını onlara yansıtması gerekiyor. Öğrenci, tek bir sınavın etkisini gözünde gerektiğinden fazla büyütüp, bu sınavın sonucunu doğrudan kariyerlerine veya yaşamdaki başarılarına bağlıyor da olabilir. Hatta bazıları, yeteneklerini bir kenara bırakıp kendilerine duydukları güveni, aldıkları puanlarla doğru orantılı şekilde ölçmektedir. Bu derece önem verilen ve olduğundan fazla anlamlar yüklenen sınav olgusunun büyük kaygılara sebep olması çok mümkündür. Bu durumun daha az etkili olması için bazı yöntemler kullanılmakta ve kişi kendinden beklenilen performansı daha rahat göstermektedir. sınavın önemini öğrenci gözünde fazla büyüttüğü taktirde, bu durum kaygısını daha da arttıracaktır. Öğrenciye hayatta bir çok  alternatiflerin olduğununun hatırlatılması son derece önemlidir” ifadelerini kullandı.

'BAŞARAMAM' DÜŞÜNCESİNİ YOK EDİN

Kendini başarısız gören gençlerin öncelikle özgüvenini geri kazanması gerektiğini vurgulayan Kaya, sözlerini şöyle sürdürdü: “Öğrencileri esir alan 'başarısızlık' korkusunu yenmek için öncelikle öğrencinin özgüvenini yerine getirmek gerekir. Karamsarlık, dikkati toplamada güçlük, öfke, düşünememe, zor sorularda panik, gerginlik, sinirlilik, çarpıntı, terleme, baş ağrısı, karın ağrısı, kol ve bacaklarda ağrı, mide bulantısı, bitkinlik, durgunluk, ellerde soğuma hissi, göz bulanıklığı, sık tuvalete çıkma gereksinimi gibi sıkıntılar sınav kaygısı yaşayan gençlerde görülmektedir. Sınav kaygısı yüksek olan öğrencilerle normal düzeyde kaygı yaşayan öğrenciler arasında farklıklar vardır. Kaygı düzeyi normal kişilerin sınav durumlarını, başarılarının test edileceği bir fırsat olarak değerlendirilmesi gerekir. Kaygısı normalin üzerinde olan adayların ise bu durumları tehdit olarak görüyor. 'Bu sınavda başarısız olacağım ve herkes aptal olduğumu düşünecek' ifadesi yerine, 'başarısız olmak ya da olmamak benim elimde. Şansım var, bunu kullanabilirim. Başarısız olsam bile bu benim aptal olduğumu göstermez' şeklindeki bir ifade, duruma daha gerçekçi bakmalarını sağlayacaktır.”

BERKHAN PARLAK merhabahaber.com