Konya Mimarlar Odası Başkanlığı’nın düzenlediği Mimarlık Festivali’ne, Konyalı vatandaşlar yoğun ilgi gösterdi. Festivalde dikkatleri üzerine çekmeyi başaran, insanlığın gelişimine katkıda bulunan usturlap, Konyalı vatandaşlar tarafından yoğun ilgi gördü. Usturlap, milattan önceki dönemde bulunmasına rağmen zamanın en iyi aletlerinden biri olarak görülüyor. Yaklaşık 300 yıl öncesine kadar hala birçok matematik işleminde usturlap kullanılıyor. Bugün birçok aletin atası olarak da usturlabın olduğu biliniyor. Özellikle İslam dininde namaz vaktinin belirlenmesinde ve birçok problemin çözümünde usturlap kullanılıyor.
SADECE ZAMANI DEĞİL YÖNÜMÜZÜ DE BULURUZ
Usturlabın coğrafi keşiflere katkısının olduğunu belirten Mimar İbrahim Aybek, “Usturlap, saat olmayan zamanın saati diye söyleyebiliriz. Eski çağlarda, antik Yunanlılar tarafından geliştirilmiş ve Abbasi Devleti döneminden günümüze kadar şimdiki halini almış bir alettir. Bu usturlaplar Müslüman bilim adamlarının yüksek geometri bilgisinden doğmuştur. Bilim insanlarının çok iyi geometri bilgisinin olduğu görülüyor. Şu an bile Türkiye’de bu geometri dersi üniversitelerde gösterilmiyor. Yıldız Teknik Üniversitesi’nde eğitim görürken, 2010 yılında bir hocamız emekli olunca tamamen usturlap anlatımı kalktı. Yüksek geometri bilgisi gerektirdiği için birçok insan anlamıyor. Usturlap, dünyada milyonlarca insanın hayatını kurtarmış bir alettir. Bütün dünya usturlabı sahiplenmeye çalıştı. Ama tarih asla yanılmaz. Nihayet doğrular ortaya çıkınca usturlabın bizim olduğu anlaşıldı, Usturlap ile sadece zamanı değil yönümüzü de buluruz. Bunun yanı sıra coğrafi keşiflere katkısı olan bir alet. Portekizliler, Endülüslerden öğrendikleri usturlabı kullanarak Lizbon’dan usturlap sayesinde Hindistan’a gitmiştir” diye konuştu.
TÜRKİYE’DE FAZLA BİLİNMİYOR
Gençlerin usturlabı sevdiğinden bahseden Aybek, Türkiye’de usturlabın bilinmediğini dile getirdi. Aybek, “Türkiye’de usturlaplar maalesef unutulmuş alettir. Rahmetli Fuat Sezgin, ömrünü bu tür aletleri gün yüzüne çıkartmak için harcadı. Onun bıraktığı fikir mirası düşüncesiyle, 2 yıl önce ‘Usturlap Kılavuzu’ isimli kitap yayınladım. Ülkemizin gençlerini, kendi yaptığım usturlaplar ile tanıtmaya çalışılıyorum. Gençler usturlabı yaşlılarımızdan daha iyi anlıyor. Çünkü önyargı bulundurmuyorlar. Gençler ile toplandığımızda benim sorduğum soruların hepsini hesaplıyorlar. Türk gençleri çok zeki ve çevik. Tarihimizi gençler unutturmayacaktır. Biz sonuna kadar gençlerimizin arkasında duracağız” şeklinde konuştu.
ALİ GÖZEN