Koronavirüs pandemisi, Türkiye’de ekonomik krizi gittikçe daha da derinleştirince, vatandaşın alım gücü de düştü.
Dünya yazarı Alaattin Aktaş'a göre maddi durumda son dokuz yılın en kötü ayları yaşanıyor.
Aktaş "Vatandaşın iyimserlik sınırına ulaşabilmesi için maddi durumunun yüzde 50 iyileşmesi gerekiyor. Tam yüzde 50!” diyor.
TÜİK tarafından açıklanan tüketici güven endeksi aralıkta kasıma göre değişiklik göstermedi ve 80.1 düzeyinde kaldı.
Aktaş’ın bugünkü yazısında konuyu masaya yatırdı. Aktaş’a göre 80.1’in anlamı şu:
“Eğer endeks 100 olsaydı tüketicinin ekonomiye ne iyimser ne kötümser baktığını söyleyecektik. Çünkü 100, iyimser-kötümser sınırı. Oysa tüketici güven endeksi 100'ün altında ve vatandaşın karamsarlığına işaret ediyor. Endeks 100'ü aşarsa vatandaşın iyimser olduğundan söz edebileceğiz. Dolayısıyla aralık itibarıyla bulunulan durum, iyimserlik sınırına ulaşmak için yüzde 25’lik bir iyileşme yaşanması gerektiğini gösteriyor.”
Alaattin Aktaş’a göre tüketici güven endeksi yıl içinde revize edildi ve endeksi oluşturan dört alt kalemden ikisi değiştirildi. Bu değişiklikle birlikte daha önce 60’larda dolaşan endeks, 80 dolayına çıktı.
"Tüketici güven endeksini oluşturan ilk iki soru birbiriyle çok ilintili” diyen Aktaş özetle şu yorumu yapıyor:
"İlk soruda vatandaşa mevcut dönemdeki maddi durumu, ikincisinde gelecek bir yıldaki maddi durum beklentisi soruluyor.
İlk soruya ilişkin durumu detaylı olarak aktardık. Her geçen gün kötüye doğru bir gidiş var. Ama vatandaş gelecek bir yıla dönük umudunu koruyor.
Gelecek 12 aylık döneme ilişkin maddi durum beklentisini gösteren endeks 78.9 düzeyinde.
Dikkat çeken yön şu; mevcut durumdaki maddi durum endeksiyle gelecek 12 aya ilişkin maddi durum beklentisi endeksleri arasındaki fark bu yıl kasım ve aralıkta şimdiye kadar olmadığı ölçüde açılmış. Bu da, mevcut durumun kötü, ama gelecek beklentisinin çok kötü olmamasından kaynaklanıyor.
Vatandaş umudunu koruyor ya da en azından koruyormuş gibi görünüyor. Ne yapsın! Umutsuz da yaşanmaz ki…"