Bu günlerde günümüz en yaygın kitle iletişim aracı olma özelliğini dijital ortamlara kaptıran televizyonların bir yerlerden düğmeye basılmış gibi yayınladıkları programlarda ve dizilerde dini öğelere ve dini hayata daha fazla yer verildiğini fark etmiş olmalısınız.
Her ne kadar son haftalarda yayınlanan dizilerin lehinde ve aleyhinde pek çok şey söylenmiş olsa da, düşman görülen dini hayat ve değerlere bu son zamanlarda sıkça yer verilir olmasının dikkatle incelenmesi gerekmektedir.
İster lehinde olsun ister aleyhinde, yayınlanan dizilerde görünüşte birilerinin hayatlarının “Gerçek hikâyelerden uyarlanmıştır ve gerçek hayattan esinlenilmiştir” başlığı ile yalan yanlış ortaya dökülüyor olması normal karşılanmaması gerekirken, hiçbir şey olmamış gibi davranmak normal görülemez.
Dini konular veya topluluklar gündeme geldiğinde insanları “tek korktukları şey değişmektir ve sadece değişmekten korkarlar” diye suçlayanlar hangi kesimden olursa olsun aslında bizatihi kendilerini değişmekten geri tutanlardır
Söz konusu değişme oldu mu, televizyon bu anlamda hedef kitlede yapılacak olan çok büyük değişiklikler için en değerli araç olarak görülür.
Çünkü televizyon farklı insan topluluklarının farklı hayat tarzlarını izleyiciye kendi konforlarını bozmadan ve kendilerini en rahat hissettikleri evleri ortamında sunması ile kişilerin inançlarını bile etkileyip fikir ve davranışlarının değiştirilmesi bakımından, sadece kişiler değil topluluklar üzerinde bile ortak düşünce yapılanmaları oluşturan bir etkiye sahiptir.
İnsanların ister dini ve siyasi hayat konusunda isterse de la dini bir hayat sürmeleri kendi tercihleri olarak görülebilir.
Bundan dolayı televizyonda yayınlanan programlarda ve dizilerde dini öğelere yer verilip verilmedi siyasetin ısındığı dönemlerde daha fazla önem kazanmıştır.
Ancak birsinin veya birilerinin hayatlarını ortaya koyuyorsanız yaptığınız iş konusunda bilgili olup olmadığınızın yanında konu hakkında kimi referans aldığınız yerine göre konudan daha fazla önem arz etmektedir.
Televizyonda özellikle Müslümanlar açısından senenin en önemli günleri olarak görülen mübarek üç aylar döneminde dini konularda lehte veya aleyhte olduğundan bağımsız olarak bir film veya dizi yayınlıyorsanız yayınlarınızda dini referans alan hangi öğelerin var olup olmayacağı ile dine ait olarak görülen söz ve öğelerin ekrana yansıtılırken İslam Dininin kurallarına uygun olarak sunulup sunulmadığının önemi dikkate alınmalıdır.
İnsanların aklına “Daha ne istiyorsunuz işte televizyon dizilerinde dinî öğelerin artması yönündeki değişime de mi karşı çıkıyorsunuz?” gibi bir düşünce akla gelebilir.
Geçmişte Müslüman kitleye en şiddetli baskı araçlarından biri olarak kullanılan televizyon ekranlarının post modern dönemde değişen siyaset ile bağlantılı olarak dinî hayat olarak kabul edilen yaşantıların gündeme getirilmesinin artması yönündeki değişim gözlenmesi bu güne kadarki tartışmalara bakılınca pek hayra alamet gibi durmuyor.
Yaygın bir izleyici kitlesine sahip olan televizyonlarda yer alıyor diye herhangi bir dini düşünce veya grubu yeterli araştırmadan ve içerik analizi yapılmadan ben böyle gördüm veya ben böyle düşünüyor ve böyle yorumluyorum diyerek mutlak doğru gibi göstermenin yanlışlığını geçmiş dönemdi acı bir şekilde yaşadık.
Dini bile olsa düşüncelerin toplumun çoğunluğunca kabul edilen dini hayatın temel kurallarına aykırı olarak ekrana yansıtılması görünüşte çoğulculuk veya farklılık gibi görülse de geçmiş neticelere bakınca dinde sapmadan başkaca bir sonuç doğurmamıştır.
Geçmişte televizyonlarda yayınlanan tarihi diziler aracılığıyla ekrana yansıtılırken tek bir kişi veya grup söz konusu iken, şimdilerde televizyonlarda yayınlan dizilerde, dini inançlarını öne çıkaran kişi veya kurumlar ile seküler hayat tarzlarını dikte ettirmeye çalışan kişi ve kuruluşların karşı karşıya getiriliyor olmasının, çok önemli olduğuna dikkat çekmek istiyoruz.
FARKINDA MIYIZ?
Televizyonda yayınlana dini içerikli dizilerde tespit edilen dinî sembollerin televizyonun kendine has dünyasında yeniden üretilerek izleyicilere sunulması dizide ifade edilen sözlerle anlatılmak gerekirse “bütün kötülükler hastalık olmuştur ve herkesi psikolojisi bozulmuştur.”
Dinî sembollerin hangi bağlamda ve nasıl ele alındıkları açıklanmadan sunulmasının adı “Kültür endüstrisi” denilen kötülük olmalı.