Röportaj: HÂLİD ŞEN
BİRÇOK ALANDA YATIRIM YAPILDI
İl Genel Meclisi Başkanı Ali Selvi, gazetemize 2013 yılı yatırımlarını değerlendirdi. İl Genel Meclisi'nin tarımdan sağlığa, eğitimden ulaşıma kadar bir çok alanda yatırım yaptıklarını dile getiren Ali Selvi, “2013 yılında 480 milyon 378 bin lira ödenekle 2 bin 52 projeyi hedefimize koyduk ve yola çıktık. Bir kısım icraatlardaki çalışmalar devam ettiği için 2013 sonu itibariyle 227 milyon 523 bin lira harcanmıştır. Köylerimize yatırımlarımızı artırdık” dedi.
SAĞLIKTA, TARIMDA ÖNEMLİ YATIRIMLAR
Ali Selvi, yapılan yatırımlarla ilgili de şunları söyledi: “Spor salonları ve 112 acil yardım çağrı merkezi gibi hizmetler Konyamıza kazandırıldı. Sağlık alanında Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi bünyesine Radyoterapi, Kemoterapi üniteleri kazandırıldı. Bütün ilçe hastanelerimizin donanım eksiklerini tamamladık. Köylerde organik üretimi artırdık. Kuyuların kapalı sisteme dönüştürülmesiyle Mavi Tünel'den gelecek su kadar tasarraf ettik.”
KONYA YENİ UYGULAMAYA HAZIR
**30 Mart Yerel Seçimleri sonrası İl Özel İdarelerinin yetkileri belediyelere geçiyor. Bu konuda bilgi verebilir misiniz?
-Belediye Meclisi'nin yaklaşık 133 üyesi olacak, Belediye Başkanları ve Büyükşehir Belediye Başkanımız zorunlu üyesi, ve ilçelerden seçimle gelmiş üyeler olacak. 31 İlçemiz artık tamamı merkez ilçe oldu. 583 köy 163 belde de seçimlerden sonra artık mahalle olmuş oluyor. Buralara götürülecek hizmetler Büyükşehir Meclisi kararıyla yapılacak. Tabiiki ilçe belediyelerine de düşen görevler var. Bu düzenlemeyle bütçelerimizde önemli artış var. Bütçeden alınan payın oranı 2 kritere göre belirlenecek, nüfus ve yüzölçümü. Büyükşehirlerden toplanan vergilerde yüzde 60 doğrudan illere dağıtılıyor, yüzde 40 havuzda kalıyor. Havuzdaki paranın yüzde 70'i nüfusa göre, yüzde 30'u yüzölçümüne göre illere dağıtılıyor. Bu kriterlerle bakılırsa Konya Büyükşehir Belediyemizin bütçesi yaklaşık olarak yüzde 30 kadar artıyor. Özel İdare’nin araç gereç ve ekipmanları belediyenin imkanları ile birleşmek suretiyle devem edecek. Konyamız önemli, Türkiye'nin yüzölçümü olarak en büyük vilayeti. Bir anlamda bu işin pilot bölgesi gibi. Konya'da da en iyi şekilde uygulanacaktır. Konyamız bu işe hazır.
**İl Özel İdaresi’nin yerel yönetimler reformu sonrası çalışma sisteminden bahseder misiniz?
-Bu reformlardan önce, özel idareler kadimden geliyordu yani köklü kurum ve kuruluşlardı, o zamana kadar da meclisin başkanı Vali idi, özel idarenin başı da vali idi. Ve senede iki sefer toplantı yapardı. Reform yasaları ile meclis başkanlığı valilerden alındı. Bu önemli bir adımdı. Aslında ilk sivilleşme, askeri sivil bürokrattan arındırma süreci böyle başladı. Karar alma mekanizması merkezden yerele alındı. Bu karar organının başına da seçimle gelmiş, vatandaşların seçtiği il genel meclis üyelerinden oluşan bir meclisin seçtiği bir başkan bulunuyor. Yani atanmış başkan dönemi bitti. Dolayısıyla senede iki sefer toplanan meclis, her ayın ilk haftası 5 gün, kasım ayında, bütçe döneminde de 20 gün çalışan bir meclis haline geldi. Meclis toplantılarının dışında da yetki seçilmişlere geçtiği için seçilmiş meclis üyelerinin de iki görevi oldu. Birincisi meclis üyemize ilçesindeki sorunları, hizmet beklediği hususları önerge yoluyla meclise taşıma yetkisi verildi. İkincisi ise ilçe bütçesinin nasıl yatırıma dönüştürüleceği yetkisi.
**İl Özel İdaresi’nin bütçesi nasıl karşılanıyor?
-İl Özel idarelerine vergi gelirleri üzerinden zaten bir pay ayrılıyordu fakat 2010 yılında çıkarılan bir yasayla özel idarelerin vergi gelirleri üzerinden aldıkları paylarda ilk defa yüzölçümü kriteri geldi. Bu Konyamız için önemli. İl Özel İdarelerin payları nüfusa, yüzölçümüne ve kırsal alan nüfusuna köy sayısına ve kalkınmışlık düzeyine göre bütçeden dağıtılmaya başlandı. Konya'mızın 40 bin kilometre karenin üzerinde geniş bir coğrafyası var. Dolayısıyla yüzölçümüne göre dağıtılan kaynak bizim için önemliydi.
MÜREFFEH YAŞAM İÇİNALTYAPI YETMİYOR
**Bu bütçe ilçe ve köylere nasıl dağıtıldı?
-Biz de aynı kriterlere göre ilçelerimize dağıttık. Önemli bir hususta var, İlçelerimize dağıttığımız bu paranın hangi işlerde kullanılacağı yetkisini de o ilçenin meclis üyelerine bıraktık. Meclis üyelerimize ilçesinde uygulanacak projelerin öncelikleri belirlenmesi ve takibi sorumluluğunu verdik. Meclis üyelerimize ilçelerindeki görevleri dışında il genelini hizmet edecekleri bir de görev verdik. 17 ihtisas komisyonunda görevlendirilen arkadaşların her biri kendi komisyonunun takibinden, programlarından ve bütçesinden sorumlu. Böyle olunca işlerin yerelde planlanması, projelendirilmesi, takip edilmesi ve bütçenin gerçekleşmesinde çok başarılı olduk. Eskiden Ankara'dan bir karar alınırdı, mesela bir baraj 20 senede bitmiyordu, bir okul 10 senede bitmiyordu. Bunlar yeni sistemle bitti. Demek ki bizim vatandaşımız imkan verildiği zaman, en iyisini yapar. Sen sistemi düzgün kurarsan, şeffaf bir denetim, yerindelik, verimlilik kapsamında bir görev denetimini olması gerektiği gibi yaptığın zaman karşılığında sorun değil hizmet oluyor. Yatırımlarla ilgili öncelikle kendimize şunu hedef belirledik, biz bir kere bu kırsal kalkınma denilen hususu başarmamız lazım. Bizim altyapıyla ilgili alanlarımız genelde kırsal alanlar. Belediye hizmetleri kapsamında düşündüğümüz zaman o görevleri biz genelde köylerde yapıyoruz. Belediyelik olan yerlerde de kültür merkezi yoksa, okul sıkıntısı varsa bunları da hallettik biz. Dolayısıyla şunu kendimize hedefledik, öncelikle altyapı işlerini tamamlayacağız. Ama altyapı yapmak yetmiyor, vatandaşların o bölgelerde tutabilmek, mutlu, müreffeh yaşayabilmesi için onların en iyi bildiği işi yapıpta, iyi bir gelire sahip olması gerekiyordu. Bunun içinde sulama, tarım projeleri yaptık. Kimi bölgelerde çilek, kimi bölgelerde kiraz, üzüm gibi şeyleri teşvik ettik ve bunlar sonuç verdi. İnsanlara iyi bir gelir getirme noktasında da önemli projeler ürettik. Geriye dönüp baktığımız zaman biz göreve geldiğimizde çok köyümüzde sorunlar vardı. Belki Doğu'nun pek çok köyünden daha geri olan köylerimiz vardı. Bunlara çözüm için planlamalar yapmışken tam bu aşamada Başbakanımız birde KÖYDES ve BELDES projelerini başlattı, oralardan gelen maddi desteklerle Allah'a şükürler olsun şimdi asfaltsız köy yolumuz kalmadı. İçme suyu sıkıntısı çeken köyümüz de kalmadı.
**Vatandaşlardan en çok hangi konularda talepler aldınız?
-Meclis'te Cuma günleri halk günleri yapıyoruz. Bunu önemli buluyorum. Vatandaşımız geliyordu, iş talebinde olan vatandaşımız da var, tayin isteyeni de var, veya başka bir derdi var, köylerinin sorunlarını dile getiriyordu. Biz yatırımlardan sonra gördük ki; vatandaşlar yol, su gibi şeyler yerine artık komek kursları gibi kurslar veya kadınlar lokali gibi yatırımlar istemeye başladı. Buradan da anladık ki; iş buralara kadar geldiyse işler bitmiştir. Köylerimiz de şehirleşmede büyük aşamalar katetmiştir.
**2013 yatırımlarına gelirsek, bu yılda yapılan yatırımlardan bahseder misiniz?
-2013 yılında 480 milyon 378 bin lira ödenekle 2 bin 52 projeyi hedefimize koyduk ve yola çıktık. Bir kısım icraatlerdeki çalışmalar devam ettiği için 2013 sonu itibariyle 227 milyon 523 bin lira harcanmıştır. Bu projelerin 1236 adedi altyapıda, 185 adedi tarım ve kırsal daire başkanlığında, 631'i de imar ve yapı işlerinde devam ediyor. Yol ve Ulaşım hizmetlerine bakılırsa 235 km. 1. kat asfalt kaplama, 226 kilometre 2. kat asfalt kaplama yaptık. Köylerimizde 759 bin 315 metrekare kilitli parke taşı yapmışız. 2013 yılında planladığımız işlerin hemen hemen tamamını gerçekleştirmişiz. Tarımla ilgili baktığımız zaman KOP, ÖDS ve tarım teşvikleri kapsamında çalışmalar ve projelerimiz devam etti. Sulama projeleri ile özellikle meyvecilik çok gelişti. Taşkent, Hadim, Bozkır bölgesinde kiraz ve üzüm ağırlıklı çalışmalar oldu. Tabiki bir taraftan sulama projeleri yaparken diğer taraftanda bu meyvecilikle ilgili fidanların teşviğini yaptık. Yüzde 75'i bizden hibe olmak üzere fidanlar dağıttık. Üzüm yetiştiricileri için sunduğumuz yüksek asma aparatlarıyla verimin artırılmasını sağladık. Hüyük, Seydişehir, Derbent, Beyşehir tarafında ise çilek çok ön plana çıktı. Bu kapsamda 3 milyon 136 bin çilek fidesi, 104 bin 100 adet asma fidanı, 72 bin elma, 48 bin 300 kiraz fidanı, 6 bin 500 kilo patates tohumunu yüzde 25 katkı payı karşılığı dağıttık. 2014 yılında da bu fide, fidan desteklerini sürdüreceğiz. Ayrıca 47 bin 557 kilogram malç naylonu dağıttık. Bu naylon sera yapılarak 4 mevsim çilek yetiştirmeyi sağlıyor.
Kuyulardan çekilen suları kontrol etmek için sulama kooperatifleri, Devlet Su İşleri ve özel idaremiz anlaşarak kuyuların kapalı sisteme dönüşümünü başlattık ve 1800 kuyuyu bitirme noktasına geldik. Çiftçimiz diyor ki yeni sistemle 10 saatte suladığım yeri 2.5 saatte suluyorum, suladığım su da ürüne daha faydalı oluyor, daha az elektrik parası ödüyorum, böyle faydalı bir sistem. Bu sistemden mavi tünel kadar su tasarruf ettik, bu da yaklaşık 330 milyon metre küp ediyor. Eğitim ve imar hizmetlerinden bahsedersek, bazı ilçelerimizde hükümet konakları, Akşehir, Çeltik, Ilgın gibi yerlerde hükümet konakları yoktu bunları bu dönemde yaptık. Köylerimize 13 adet köy konağı yaptık.
**İl Genel Meclisi olarak sağlık ve eğitim alanında ne tür çalışmalar yaptınız? Biraz da onlardan bahsedebilir misiniz?
-Yine çok amaçlı salonlar, spor salonları ve 112 acil yardım çağrı merkezi gibi hizmetler de Konyamıza kazandırıldı. Sağlık alanında Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi bünyesine Radyoterapi, Kemoterapi üniteleri kazandırıldı. Bütün ilçe hastanelerimizin donanım eksiklerini tamamladık şimdi ilçelerde bile ameliyatlar yapılıyor. Meram Eğitim Araştırma Hastanemize yanık tedavi ünitesi alarak destek verdik. Beyhekim Hastanesine yoğun bakım ünitesi aldık. Çalışmalarımızla 966 dersliği bitirdiğimiz görüküyor. Sosyal hizmetlerle ilgili de özellikle 31 ilçemizi taradık, engellilerimizin, kadınlarımızın istihdamına yönelik çalışmalar, aile kurumunun önemine binaen yaptığımız sosyal çalışmalar da oldu. Sarayönü ve Altınekin ilçelerinde MOBESE kameraları yaptık. Ayrıca merkezdeki TEDES de bizim projemiz. Biz yaptık Büyükşehir Belediyemiz geliştirdi. Bu konuda ilk başlarda şikayetler almıştık ama o bölgelerde kazalar neredeyse sıfıra indiği için herkes şimdi alıştı. KÖYDES ile ilgili olarak da 13 milyon 582 bin lira ödenek tahsis edilmişti bu ödeneğin 9 milyon 575 bin lirası köy yollarına, 3 milyon 709 bin lirası içme sularına, 257 bin lirası ise sulama projelerine ayrıldı. Yine 2013 yılı Köy yolu projesi kapsamında 90 bin 358 metrekare kilitli parke taşı döşendi. Sulama projesi olarak, 400 hektar alanın sulama projesi bitirildi. 1 adet atık su projesi ise halen devam ediyor. Turizm envanteri, alternatif turizm ile ilgili neler var diye tüm Konya'yı, 31 ilçeyi taradık. İnanın çok önemli tespitler var. Her köyün, her beldenin bir turizm değeri var.
**Şu konuda daha çok çalışma yapmamız gerekiyordu dediğiniz bir durum oldu mu?
-Biz şöyle yaptık, bize tanınan imkanlarla yetinmedik. Biz bu bütçeleri 25 milyonlardan aldık, bugün bakın 480 milyonlardan bahsediyoruz. Dış kaynakları çok iyi çalıştırdık. KOP, ÖDS işbirlikleri, Maliye, Milli Eğitimden aldığımız ödenekler vesaire. Proje üretirseniz paranız oluyor. Biz bu noktada müsterihiz, yani şunu da yapsaydık diyeceğimiz bir iş yok. Talep edilipte sonuçlanmayan, karşılığı olmayan bir projemiz kalmadı.
**Peki reform bu kadar iyi, bu kadar güzel çalışmalar yapılıyor da İl Genel Meclisleri neden kapatılıyor?
-Aslında kapatılan birşey yok, birleşme var. Bir İl Genel Meclisi birde Belediye Meclisleri vardı, artık Belediye Meclisleri İl Genel Meclisi gibi çalışacak. Yasa ile reformların devamı yapıldı. Yani karar organı sivilleşmişti, şimdi icra da sivilleşiyor seçilmişlere geçiyor. Biz İl Genel Meclisi’nde karar alıyorduk, üst yönetici Vali, ilçelerde de kaymakamlar, yetki devri ile genel sekreter, daire başkanları... uygulama bu şekilde oluyordu. Yeni düzenlemeyle karar merciine icra yetkisi veriliyor. Yatırımlar artık seçilmiş iradeye bırakılıyor. Talimatla değilde kararla çalışma dönemine geçiliyor.
**30 Mart Yerel Seçimleri sonrası İl Özel İdarelerinin yetkileri belediyelere geçiyor. Bu konuda bilgi verebilir misiniz?
-Belediye Meclisinin yaklaşık 133 üyesi olacak, Belediye Başkanları ve Büyükşehir Belediye Başkanımız zorunlu üyesi, ve ilçelerden seçimle gelmiş üyeler olacak. 31 İlçemiz artık tamamı merkez ilçe oldu. 583 köy 163 belde de seçimlerden sonra artık mahalle olmuş oluyor. Buralara götürülecek hizmetler Büyükşehir Meclisi kararıyla yapılacak. Tabiki ilçe belediyelerine de düşen görevler var. Bu düzenlemeyle bütçelerimizde önemli artış var. Bütçeden alınan payın oranı 2 kritere göre belirlenecek, nüfus ve yüzölçümü. Büyükşehirlerden toplanan vergilerde yüzde 60 doğrudan illere dağıtılıyor, yüzde 40 havuzda kalıyor. Havuzdaki paranın yüzde 70'i nüfusa göre, yüzde 30'u yüzölçümüne göre illere dağıtılıyor. Bu kriterlerle bakılırsa Konya Büyükşehir Belediyemizin bütçesi yaklaşık olarak yüzde 30 kadar artıyor. Özel İdarenin araç gereç ve ekipmanları belediyenin imkanları ile birleşmek suretiyle devem edecek. Konya'mız önemli, Türkiye'nin yüzölçümü olarak en büyük vilayeti. Bir anlamda bu işin pilot bölgesi gibi. Konya’da da en iyi şekilde uygulanacaktır. Konya'mız bu işe hazır.
**Ali Selvi Kimdir?
1966 Konya İnlice doğumlu. İlkokulu Mehmet Karaciğanlar ilkokulunda, orta okul ve liseyi Konya İmam-Hatip Lisesi'nde okudu. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve idari programlar, muhasebe bölümünü ve Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesini bitirdi. Kamu Gözetim Kurumu Bağımsız Denetim Uzmanı ve Türk Patent Enstitüsü Sınai Mülkiyet Hakları Marka Patent Vekili Uzmanı. Uzun süredir de mali müşavirlik görevine devam ediyor. Evli ve 4 çoçuk babası.