Ukrayna, savaş ve tarım

İhsan Koç

Dünya zorlu bir süreç geçiriyor. Bir yandan kaynaklarını millileştirip kendi milli çıkarları doğrultusunda hedeflerine yürüyen güçlü devletler, diğer yandan farklı ticari ilişkileri ve bağlarını bırakıp kaçacak duruma gelmiş diğer devletler.

**

Devasa eğlence organizasyonları, geniş yollar, ferah kiliseler, modern otomobillerle dolu sokaklar artık duman kokusuna teslim. Stratejik müttefik kelimesi ne kadar önemli bir kelime herkes bu hafta hissetti.

**

Ortalığın karıştığı gün herkes “bu senede onlar idare etsin” dedikleri “çiftçilerin” ürettiği ekmekleri almak için fırınlarda kuyruk oldu. Biz gübre gübre diye feryat ederken komşu ülke Ukrayna halkı gübrenin, ekmeğin, çiftçinin önemini sabahın ilk saatlerinde fark etti.

**

Bu ülkeler enerji bakımından diğer Avrupa ülkelerini kendilerine bağladıklarını açıkça beyan ederek tehdit ediyorlar. Fakat aslında hiç gündeme getirmedikleri başka güçleri var. Gıda sektörünün en büyük aktörü konumunda bulunan Rusya bu özelliğini ne zaman gösterirse o zaman savaş farklı bir boyut kazanacak.

**

Rusya ülkemize en fazla tarımsal ürün ihraç eden ülke. Avrupa doğalgaz krizi ile karşılaşabilir fakat bizim için daha temel gıdaların tedariği zorlaşacak. Stratejik müttefik kelimesini daha duyarlı kullanmak artık herkes için zorunlu görev. Oturup doğalgaz mı yoksa buğday mı tartışmasına girmekte abes olabilir.

**

Un ihracatlarından yaşanacak problemler ekmek fiyatlarına kadar etki edebilir. Kendi kendine yetebilecek ülkelerin tamamı savaş karşısında çekimser duruşuna devam edebiliyor. Fakat üretim, sanayi, temel gıda maddelerinde ithalat yolunu seçen ülkeler ise acilen duruma bir çözüm getirmek üzere toplantılara başladı.

**

Kaldı ki Rusya 2015 yılında yaşanan uçak olayı neticesinde 24 tarım ürününe uyguladığı ambargo ile ülkemizi zor durumlara sürüklemişti. Etkisi kısmen bazı sektörlerde devam ediyor.

Şimdi bu zehirin panzehiri kendi kendine yetecek buğdayın ekilmesine destek sağlayacak yaptırımlar ve yapılan un ihracatlarını kendi buğdayı aracılığıyla yapmak olacaktır.

**

Rus milletinin kendi hayalperest idealleri yine bir neslin fırınlarda sıra bekleyip gelecekten endişe etmesine neden olacak. Televizyonlar ne kadar tank, top, tüfek, uçak karşılaştırması yapıyorsa bunun aynı şekilde buğday, arpa, çilek, portakal, kiraz, armut üretimlerinin de karşılaştırmasını yapması gerekiyor. Durum ciddi. Herkes daha güçlü bir ülke hayal edebilir. Fakat güç üretimden geliyor.