Türkiye’nin yeni Moskova Büyükelçisi Ümit Yardım görevine başladı. Yardım’ın Ekim ayı sonuna kadar Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e güven mektubunu sunması bekleniyor. Büyükelçi Yardım’ın önünde ikili ticari ilişkilerin geliştirilmesi, ÜDİK zirve toplantıları, kültürel alanda yapılacak çalışmalar gibi yoğun bir gündem bulunuyor.
Ukrayna krizi nedeni ile Batılı ülkelerin yaptırım uyguladığı Rusya ile ticari ilişkilerin gelişimi adına yeni fırsatlar ortaya çıktı. Türkiye’den süt ürünleri, beyaz et, deniz ürünleri gibi farklı kalemlerde gıda alımına yeşil ışık yakan Rusya, Türk gıdacılar için alternatif pazar olabilecek. Rusya’ya gıda ihracatı yapacak şirketlerin listesi Rusya Bitki Koruma ve Karantina Servisi’ne (Rosselhoznadzor) ulaştırıldı.
Rus makamları Türkiye’ye heyetler gönderecek ve inceleme sonuçlarına göre karar verilecek. Sürecin yavaş işlemesi ve özellikle tavuk başta olmak üzere Türkiye’nin fiyatlarının Rusya pazarında rekabet şansının olmaması Türk üreticiyi hayal kırıklığına uğratabilir. Diğer önemli bir sorun ise kotalar. Kotalardan pay alamayan Türkiye’nin Rusya’ya beklenen seviyede gıda ihracatını artırması mümkün gözükmüyor.
BEŞ YILDIR TİCARET HACMİ DEĞİŞMEDİ
Toplam 33 milyar doları bulan ticaret hacminde son beş yılda ilerleme sağlanamaması temel sorunlardan birini oluşturuyor. Rusya ve Türkiye 2010’da 5 yıl içinde 100 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmayı hedeflemişti. Türkiye Rusya’ya 7-8 milyar dolarlık bir ihracat gerçekleştirirken, Rusya’nın Türkiye’ye ihracatı başta doğalgaz ve petrol olmak üzere 24-25 milyar dolar aralığında seyrediyor.
Yeni Büyükelçi Yardım’ı yoğun bir diplomasi trafiği de bekliyor. Rusya ve Türkiye arasında kurumsal bir yapıya dönüşen Üst Düzey İşbirliği Konseyi (ÜDİK) toplantısı yıl sonunda Türkiye’de gerçekleşecek. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in eş başkan olduğu kurumda Türkiye’yi hükümet başkanı temsil ediyordu. Türkiye’de yapılacak zirvede Putin’in karşısında Başbakan Ahmet Davutoğlu ya da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın mı yer alacağı henüz netleşmedi.
Rusya ve Türkiye arasında Suriye, Ukrayna ve diğer dış politika konularında farklılıklar bulunuyor. Rusya’nın öncülük yaptığı Şanghay İşbirliği Örgütü’ne diyalog ortağı olan Türkiye, Güney Akım’ın Türkiye ekonomik sahasından geçmesine izin vermişti. Rusya’nın 20 milyar dolar yatırımla Mersin Akkuyu’da inşa edeceği nükleer santral ise ikili ilişkilerin gelecek perspektifini gösteriyor.
Balıkesir 1961 doğumlu olan Büyükelçi Yardım evli ve iki çocuk babası. Boğaziçi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Siyaset Bilimi mezunu olan Yardım, 1990’da Moskova’da Üçüncü ve İkinci Katip olarak görev yaptı. Yardım 2010’da Tahran Büyükelçisi olarak atanmıştı. CİHAN