RÖPORTAJ: EMRE ÖZGÜL
ABD DE İLKLERE ŞAHİT OLUYOR
Türkiye'de ilklerin firması olan, Konya'dan dünyaya açılan ve son yatırımı ile Türkiye tarihinde bir ilke daha imza atan Zade, Konya'nın gurur kaynağı olmaya devam ediyor. Ekonomik sıkıntılı süreçlerin yaşandığı bu günlerde yatırım iştahı ile vites büyüten Zade, ABD'de bulunmayan 24 bitki türünü de ilk kez ABD'liler ile tanıştırmış oldu. Zade Vital Yönetim Kurulu Başkanı Mevlüt Büyükhelvacıgil, “İşimiz zordu ama hiç bir zaman yılmadık. Biz, çalışmıyoruz sadece amacımız için yaşıyoruz” dedi.
ABD'DE BİR TÜRK MARKASI: ZADE GLOBAL
**Mevlüt bey, Konya'dan ABD'ye açılma serüveninizden ve Zade Global kuruluşundan bahseder misiniz?
-Ben, hep hayallerimin peşinden gittim ve bir işte yüzde 1 olasılık varsa o işin yapılabileceğine inandım. İşte ABD'de bir Türk markası özellikle de sağlık alanında peşinden gidilebilecek bir hayaldi. Biz, bu hayali 3 yıl öncesinden kurmaya başlamıştık. Farklı vesilelerle ABD ziyaretlerimiz sırasında global bir marka olabilmek için bu kıtada olmamız gerektiğine karar verdik ve 2017 yılının Eylül ayında da Zade Global isimli şirketimizi Chicago'da kurduk. Burayı seçmemizin pek çok nedeni var. Ama bunların başında özellikle bizim bulunduğumuz Elk Grove Village bölgesinin sanayi anlamında özel bölgelerden biri olması geliyor. Buraya yatırım yapmamızın diğer pek çok sebebi de var tabiki. Bir buçuk yılı doldurduğumuz bu süre zarfında verdiğimiz kararların oldukça doğru olduğunu gözlemledik.
GÜCÜMÜZÜ BİR BUÇUK ASIRLIK GEÇMİŞİMİZDEN ALIYORUZ
**Yaklaşık 135 yıllık bir geçmişiniz var. Konya'dan çıkıp, ABD'ye gitmek ve özellikle sağlık alanında orada iş yapabilmek büyük bir güç ister. Siz, bu gücü nereden alıyorsunuz?
-Öncelikli isim serüvenini anlatmak isterim. ABD'deki şirketimize ne isim vereceğimize dair çok düşündük. İlk başta “Zade USA” olsun dedik ancak sonra bu kıtadaki varlığımızın sadece ABD ile sınırlı olmayacağına Kanada, Güney Amerika ve ardından tüm dünyaya buradan ulaşacağına karar kılarak, ABD'deki şirketimizin adını da “Zade Global” koyduk. Zade Global'ın logosonu da ajansımız özel olarak çalıştı. Bir ayağı Türkiye'de bir ayağı da ABD'de olan bir ajansımız var. Bu ajans, pek çok global ilaç devine hizmet veriyor. Biz de bir buçuk yıldan uzun süredir uyumlu bir iş birliği içerisinde ilerliyoruz. Zade Global'ın logosundaki renkler de çok anlamlı. Sloganımız olan Deep Roots for Innovatıon'ı destekliyor. Sloganın anlamı da “Derin köklerimizle desteklenen İnovasyon.” 135 yıllık geçmişimiz bugün yaptığımız yenilikçi çalışmalara yol açıyor. Elde ettiğimiz tecrübe ayakta sağlam durmamızı ve bu da hayal kurarken daha yükseklere bakabilmemizi sağlıyor. Logonun renkleni bu yüzden Zade'nin ve hatta daha da geçmişin kırmızısı ile başlıyor. Sonra bilimin, özgünlüğün ve özgür düşüncenin rengi mor ile devam ediyor. Mavi renk, Zade Vital'i ve ufukları simgelerken yeşil ürünlerimizin temelindeki doğayı, sarı ve turuncu da insanı ve canlılığa dair tüm sıcaklığı ifade ediyor. Zade Global Inc bir ABD şirketi ve şu anda Zade ve Zade Vital markalarının ABD ve akabinde de Kanada ve Güney Amerima'da distribütörlüğünü yapan bir şirket olarak kurgulandı. Bununla birlikte bir sonraki aşamada ambalajlama ve süreç istediğimiz gibi ilerlerse üretim konusunda da yatırım planlarımız olabilir.
**Peki, 2017 yılının Eylül ayından bugüne kadar geçen zaman dilimi içerisinde ABD'de neler yaptınız?
-Hiç de kolay olmayan zorlu bir buçuk yılı geride bıraktık. “Zade Global” aslında bir start up. Ardında koskoca Helvacızade olsa da kendi içinde öğrenmeyi tercih etmiş ve ABD'nin dinamiklerini sindirerek, büyümeyi hedefleyen yenilikçi ve genç bir şirket. 135 yıllık kökleri nedeniyle olgun bir ruhu olsa da enerjisi ve çizdiği yol çok genç. Start up ruhuyla başlamanın önemli bir avantajı içinde bulunduğumuz çevrenin dinamiklerini öğrenerek büyüme imkânıydı. Halen de öğrenmeye devam ediyoruz. ABD kafası, bizden çok farklı. Özellikle de teknoloji ve özgünlük olarak bizden 15 yıl ileride diyebilirim. Bu nedenle çok şey öğrenmemiz gerekti ve hala daha da öğrenmeye açığız. ABD'ye gitmeden önce ciddi bir masa başı çalışması yaptık. 40 kişilik bir ekip bilgisayar taramaları ve raporlardan ABD dinamiklerini analiz etti ve bir start up yol haritası belirlendi. Bu yol haritasını ikinci aşamada gerçek pazar analizleri ile destekledik. Ajansımız ABD'de yaşayan halk ile birebir görüşmeler yaptı. Geri bildirimlere göre de kendimizi şekillendirdik. En çok zamanımızı alan konu Türkiye'de kullandığımız ambalajların yenilenmesi oldu. Hepsi, hem tasarımsal hem de FDA'nın kurallarına göre yenilendi. 2 kez içerik kontrolünden geçti. Kontrolü yapan bir grup eski FDA çalışanlarının kurduğu bir dernek. Natural Products Association ve pek çok global destekleyici ürün üreticisi buranın üyesi. Biz de ABD'ye geldiğimizden beri üyeleriyiz. Diğer grup ise hem FDA kökenli eczacıların hem de avukatların içerisinde yer aldığı bir danışmanlık şirketi. Bu sırada tüm ABD kampanyamızı hazırladık. Çok ses getireciğine inandığımız bu kampanya insanın iyileşme ve sağlıklı kalma gücünün aslında içinde olduğunu ve Zade Vital ile bu gücü ortaya çıkarmaya destek olduğumuz işleyen aynı zamanda da bizim marka olarak alt yapımızın gücüne vurgu yapan “Power İn ME/ Power İn WE” kampanyası... Kampanyamızın görsellerinin de yer aldığı tanıtım filmimizin hem uzun hem de kısa versiyonlarının Youtube kanalımız olan Zade Vital US'den herkes izleyebilir. Reklam ajansımızla çalışmalarımız devam ederken kendimize bir PR ve tanıtım ajansı belirleme çalışmalarımız başladı. ABD'deki pek çok büyük grup ile görüştük. Önümüzdeki günlerde bunlardan bir tanesine karar vermiş olacağız. Özellikle de ABD gibi bir ülkede medyanın gücü ve reklamın etkinliği şüphesiz. ABD'de pek çok yenilik öğrendik dedim ya işte bunlardan bir tanesi de Türkçe'de “Gelir Ortaklığı” olarak ifade edilen “Affiliate Marketing.” Bu yeni pazarlama uygulamasını da sistemimiz içine kattık. Biz, Türkiye'de sadece eczanelerde Zade Vital sattığımız için o kanalı kullanıyoruz ancak ABD'de pek çok satış kanalımız olacak. Bunların tamamı için farklı planlamalar ve farklı çalışmalar yaptık. Yapmaya da devam ediyoruz. Bu çalışmaların bir kısmı da B2B dediğimiz “Business to Business” yani satış kanallarına yönelik çalışmalar. İleride yer alacağımız market raflarında olabilmek için gerekli olan kanalları kullanıyoruz. İlk aşamada Amazon ve dijital kanallar ile serbest eczanelerde başlayacak olan yolculuğumuz market rafları, sağlık merkezleri, zincir eczaneler ve kliniklerde devam edecek. Son olarak da hayallerimizin başladığı yer olan ABD'de kendi “corner” mağazalarımızı açmak konusunda çalışmalar yapacağız. Tüketiciye marka algısını ve müşteri deneyimini en iyi bu mekânlarda yaşatacağımıza inanıyoruz.
**ABD'de bilimsel çalışmalar yapacak mısınız?
-Çalışmalarımızı desteklemek için bilimsel alt yapı çalışmaları da yaptık. Harvard Üniversitesi, Chicago Üniversitesi ve Seattle Bastyr Üniversitesi gibi üniversitelerin hocalarıyla görüştük ve ortak çalışma platformu oluşturduk. Önümüzdeki dönemde aynı Türkiye'de olduğu gibi ABD'de de bilimsel çalışmalara imza atacağız.
AFRİKA'YA VİTAMİN DESTEĞİ SAĞLAYACAĞIZ
**ABD'de sosyal sorumluluk projeleri içinde de yer almayı düşünüyor musunuz?
Sosyal sorumluluk çalışmalarımız zaten var ve hala devam ediyor. Uzunca bir zaman nasıl bir sosyal sorumluluk içinde yer alsak diye baktık. ABD özellikle sosyal sorumluluğu çok iyi sindirmiş bir ülke. Farkındalıkların ülkesi aynı zamanda. Burada ayrımcılık büyük bir suç. Bir şirket olarak herhangi bir ayrımcılığı içinde yer alırsanız bu sonun başlangıcı demek ve ne kadar zengin bir bakış açınız varsa o kadar da avantajlısınızdır. Bu yüzden bizim Türkiye'de tek olduğumuz bir konu olan kutularımızda bulunan Braille alfabesi ABD'de de hayranlık uyandırdı. ABD'de Ulusal Braille Derneği ile irtibattayız. Kurumsal üye kabul etmedikleri için ben bizzat üye oldum. Şu anda geldiğimiz noktada Afrika'daki anne ve çocuklara vitamin desteği sağlayan Vitamin Angels (Vitamin Melekleri) Derneği'ni destekleyeceğiz gibi görünüyor. Amerika farkındalıklar ülkesi demiştim. Biz de bir farkındalık oluşturarak, ses getirelim dedik. Burada “Cold Press” anlatmaya başladık. Yakında Uluslararası Cold Press Derneği'ni kurarak bir ilke de imza atıyoruz. Yine ABD'de Ulusal Cold Press Günü oluşturmak gibi bir planımız var ama tam tarihine karar veremedik.
TÜRKİYE TARİHİNDE BİR İLKİ GERÇEKLEŞTİRDİK
**ABD'de bundan sonraki süreçte sizi neler bekliyor?
-Zorlu bir yolculuğa çıktığımızı bilerek ABD'ye gittik. Ama hiç korkmadık. Çok zorlandığımız zamanlar oldu ama yılmadık. Ülkemizden bir sağlık markasını ABD'de bilinir hale getirme fikri bizi çok heyecanlandırıyor. İlk konteynerimiz Şubat ortası depomuza girdi ve bir kaç gün sonra Amazon'da satışlarımız başlayacak. Bu gelişme, Türkiye tarihinde bir ilktir. İlk kez Türkiye'den ABD'ye 100 bin kutu civarında ilaç gitti. Ayrıca ABD'de olmayan 24 bitki türünü de ABD'ye böylelikle götürmüş olduk. Gururluyuz. Tüm bu gelişmeleri, başka kanallar da takip edecek. Bu zamana kadar olan kısım gebelik gibiydi. Bundan sonra ise kucağımıza aldığımız çocuğumuzu büyüteceğiz. Yorucu bir ikinci etap bizleri bekliyor. Markalar, kolay ortaya çıkmıyor. Bunu hepimiz biliyoruz ancak biz bu yolda planlarımızı yaptık. Öğrenme sürecimiz halen devam ediyor. Bir miktar da kervan yolda dizilir misali öğrendikçe şekilleneceğiz. Yıl sonuna kadar market ve zincir eczane raflarında olmayı hedefliyoruz. Eş zamanlı olarak da sağlık merkezleri ve kliniklerde de yerimizi alacağız. Bu sırada kendimizi anlatmak ve kullanıcı gözünde bilinirliliğimizi artırmak ve marka algımızı güçlendirmek üzere PR ve reklam çalışmalarımız devam edecek.
**Türkiye'de bu başarıya neden başka bir firma değil de siz imza attınız? Köklü geçmişinizin yanı sıra, bu başarınızın başka sırları da var mıdır?
-Bu soruyu bize ABD'ye geldiğimizden beri herkes soruyor. Türkiye'de uzun yıllar sloganımız olan bir yanıtımız var. Çünkü “Biz Farklıyız.” Dünyadaki en geniş kapsüllenmiş sabit yağ serisine sahibiz. Bu yağları kullanarak başka doğal içeriklerle yenilikçi karışımlar üretiyoruz. Alışılagelmiş pek çok ürünü alışılmışın dışında paketliyoruz. Haftalık paketlerimiz ve concept serimizle kullanıcı dostu ve ödüllü ambalaj seçeneklerimiz var. Dünyanın tek GMP'yi “Cold Press” yağlarını üretiyoruz. Breille alfabesi olan tek besin desteği ambalajlamasına sahibiz ve bundan gurur duyuyoruz. 2 ARGE merkezimizle sürekli bilim üretiyoruz. Daha da önemlisi biz bu işe aklımızı, fikrimizi, paramızı ve hepsinden önemlisi gönlümüzü koyduk. Biz çalışmıyoruz, biz amacımız için yaşıyoruz. Neden başkası olsun ki? Tabiki bu yüzden biz başardık.