Türk Standartları Enstitüsü (TSE) son 3 yılda 125 bin 860 asansörün periyodik muayenesinin gerçekleştirildiğini açıkladı. Kontroller sonucunda 2012 Mayıs ayından 2014 Eylül ayına kadar ilk kontrolü gerçekleştirilen 107 bin 170 asansörün 82 bin 725’i yani yüzde 77,2’si kırmızı etiket aldı. 82 bin 725 kırmızı etiketli asansörün 18 bin 690’sının (yüzde 22,6’sının) takip kontrolü gerçekleştirildi. Kontroller sonucunda 10 asansörden 8’ine can ve mal güvenliği açısından yüksek risk taşıyan asansörlere iliştirilen kırmızı etiket takıldı. Asansör kontrol tebliğine göre kırmızı renkli bilgi etiketi, can ve mal güvenliği açısından yüksek risk taşıyan ve en kısa sürede giderilmesi gereken uygunsuzlukların tespit edildiği asansöre iliştiriliyor.
Türk Standartları Enstitüsü ‘Binalardaki asansörlerin denetimi’ ile ilgili yazılı açıklama yaptı. Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği’nde 1 Ocak 2012 tarihinde yapılan düzenleme ile binalarda kullanılan asansörlerin periyodik yıllık kontrollerinin, TS EN ISO IEC 17020 standardına göre akredite olmuş A Tipi Akredite Muayene Kuruluşları tarafından yapılmasının hükme bağlandığı belirtilen açıklamada, “Söz konusu yönetmelik hükümleri uyarınca asansörlerin yılda en az bir defa A Tipi Akredite Muayene Kuruluşları tarafından periyodik kontrollerinin yapılması ve yapılan muayene sonucunun bir rapora bağlanması gerekmektedir. Ülkemizde Türkiye Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından A Tipi Akredite Muayene Kuruluşu olarak atanan 29 kuruluş bulunmaktadır.” denildi.
Yıllık kontrolün asansörün kullanıcıların can ve mal güvenliğinin tam olarak sağlanması ve işletme yönünden uygun şekilde çalıştığının tespiti için ilk defa asansörün hizmete alındığı yılın sonunda, devamında ise yılda bir kez bina sorumlusu tarafından yaptırılması zorunlu olan kontrol olduğu vurgulanan açıklama da, “İnşaat şantiyelerinde yük ve insan taşımak için kullanılan asansörlerin denetimi İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na dayanılarak çıkarılan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği ile Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Hükümleri kapsamında olup, TSE’nin bu asansörlerin denetleme yetkisi bulunmamaktadır. TSE, A Tipi Akredite Muayene Kuruluşu olarak 2012 yılından bu yana binalarda kullanılan asansörlerin periyodik muayenelerini yapmaktadır. Enstitü 2012 yılında 21 ilde 123 belediye ile protokol imzalayarak başladığı bu faaliyetleri, 2014 yılı Eylül ayı itibarıyla 38 ilde 195 belediye ile imzaladığı protokollerle devam ettirmektedir. Hizmet verilen belediye sayısındaki artışın nedenleri; Enstitü’nün herhangi bir ticari kaygı gütmemesi ve yurt çapında yaygın hizmet ağı ve uzman kadrosu ile ilgili idarelere ve kamuoyuna güven vermesidir.” ifadeleri yer aldı.
TSE’nin son üç yılda yaptığı asansör periyodik muayenelerinin sonuçları göre 2012 yılı içerisinde yıllık kontrolü yapılan 23 bin 778 adet asansörden yüzde 70’ine kırmızı, yüzde 13,67’sine sarı ve yüzde 16,33’üne yeşil etiket iliştirildiği vurgulanan açıklamada, ayrıca şu ifadeler yer aldı:
“Bina sorumlularının talepleri doğrultusunda kırmızı etiket iliştirilen asansörlerin yüzde 7’sinin takip kontrolü gerçekleştirildi ve takip kontrolü yapılan asansörlerin yüzde 93,87’sinin kullanılabilir duruma geldiği tespit edildi. 2013 yılı içerisinde yıllık kontrolü yapılan 51 bin 736 adet asansörden yüzde 83’üne kırmızı, yüzde 4’üne sarı ve yüzde 13’üne yeşil etiket iliştirildi. Bina sorumlularının talepleri doğrultusunda kırmızı etiket iliştirilen asansörlerin yüzde 12’sinin takip kontrolü gerçekleştirildi ve takip kontrolü yapılan asansörlerin yüzde 90,73’ünün kullanılabilir duruma geldiği tespit edildi. 2014 yılı içerisinde Eylül ayı itibariyle yıllık kontrolü yapılan 31 bin 654 adet asansörden yüzde 73,1’ine kırmızı, yüzde 4,45’ine sarı ve yüzde 22,45’ine yeşil etiket iliştirildi. Bina sorumlularının talepleri doğrultusunda kırmızı etiket iliştirilen asansörlerin yüzde 34,5’inin takip kontrolü gerçekleştirildi ve takip kontrolü yapılan asansörlerin yüzde 94,74’ünün kullanılabilir duruma geldiği tespit edildi.”
TSE’nin asansör yıllık kontrol faaliyetlerine başladığı 2012 Mayıs ayından itibaren bugüne kadar toplam 125 bin 860 asansör muayenesi gerçekleştirdiği anlatılan açıklamada, “Bu muayenelerin 18 bin 690’ı takip kontrolü, 107 bin 170’i ise ilk kontroldür. 2012 Mayıs ayından 2014 Eylül ayına kadar ilk kontrolü gerçekleştirilen 107 bin 170 asansörün 82 bin 725’i yani yüzde 77,2’si kırmızı etiket aldı.82 bin 725 kırmızı etiketli asansörün 18 bin 690’sının (yüzde 22,6’sının) takip kontrolü gerçekleştirildi. Takip kontrolü yapılan 18 bin 690 asansörden 17 bin 450’sinin kullanılabilir duruma geldiği tespit edildi. Toplamda 82 bin 725 kırmızı etiketli asansörden 17 bin 450’sinin yani yüzde 21,1’inin kullanılabilir hale geldiği görüldü.” denildi.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın Asansör Yıllık Kontrol Faaliyetlerinde Görev Alacak Tipi Muayene Kuruluşlarınca Uyulacak Usul ve Esaslara Dair Tebliği 14 Ağustos 2012 tarihinde Resmi Gazete'de Yayımlandı. asansör yıllık kontrollerinde, A tipi muayene kuruluşu tarafından "asansör yıllık kontrol listeleri" kullanılıyor. Yönetmelikte veya standartlarda yapılacak değişikliklerin akabinde, asansör yıllık kontrol listelerindeki güncellemeler, Bakanlık tarafından yapılıyor. Yıllık kontrolü yapılan her asansöre, istenen formata uygun olacak şekilde kırmızı veya sarı veya yeşil renkli zemin üzerine, gerekli açıklamaların siyah renkli olarak yapıldığı bir bilgi etiketi iliştiriliyor. Bilgi etiketi, kabin içerisindeki kullanıcıların rahatlıkla görebileceği bir şekilde kumanda butonunun etrafına ve ana durakta yer alan kumanda düğme panelinin yanına iliştiriliyor. Kırmızı renkli bilgi etiketi, can ve mal güvenliği açısından yüksek risk taşıyan ve en kısa sürede giderilmesi gereken uygunsuzlukların tespit edildiği asansöre, sarı renkli bilgi etiketi, kabul edilebilir seviyede risk oluşturan uygunsuzlukların tespit edildiği asansöre, yeşil renkli bilgi etiketi ise uygun olan asansöre yerleştiriliyor. Kırmızı, sarı ve yeşil renkli bilgi etiketleri, yıllık kontrol tarihini ve A tipi muayene kuruluşuna ilişkin bilgileri içeriyor. Kırmızı renkli bilgi etiketi iliştirilmiş olan asansör, tespit edilen uygunsuzluklar giderilinceye kadar kullanım dışı bırakılması amacıyla ilgili idareye bildiriliyor. Sarı renkli bilgi etiketi iliştirilmiş olan asansörde mevcut uygunsuzlukların giderilip giderilmediğine dair kontroller, söz konusu kontrolü takip eden ilk yıllık kontrolde A tipi muayene kuruluşu tarafından yapılıyor. Mevcut uygunsuzlukların giderilmediğinin tespit edilmesi durumunda ise asansöre kırmızı renkli bilgi etiketi iliştiriliyor.
CİHAN