Tcmb: Enflasyonun Gerilemesinde İşlenmiş Gıda Etkili Oldu

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), Kayım ayında tüketici fiyatlarının (TÜFE) gerilemesinde işlenmemiş gıda fiyatlarındaki olumlu gelişmenin; üretici fiyatlarındaki artışta ise meyve-sebze fiyatlarındaki yükselişin etkili olduğunu bildirdi.

TCBM, Kasım ayı fiyat gelişmeleriyle ilgili hazırladığı raporu kamuoyu ile paylaştı. Enflasyon gelişmelerinin kamuoyu tarafından daha sağlıklı biçimde yorumlanmasına katkıda bulunmayı amaçlayan TCMB’nin değerlendirmesinde, Kasım ayında tüketici fiyatları yıllık artış oranının 0,4 puan düşerek yüzde 7,32 olarak gerçekleştiği, bu gerilemede işlenmemiş gıda fiyatlarındaki olumlu gelişmenin belirleyici olduğu ayrıca giyim fiyatlarının aylık bazda mevsimsel ortalamalarının altında bir artış göstermesinin de enflasyondaki düşüşe katkıda bulunduğu ifade edildi.

Kasım ayında üretici fiyatlarının da yüzde 0,62 oranında arttığı, grup yıllık enflasyonunun yüzde 5,67’ye gerilediği belirtilerek, bu dönemde, tarım fiyatlarının yüzde 0,87 arttığı, bu artışta, meyve-sebze üretici fiyatlarındaki yükseliş etkili olurken canlı hayvan fiyatları geçen aya kıyasla yatay seyrettiği kaydedildi.

Gerek giyim hariç temel mallarda gerekse hizmetlerde enflasyonun ana eğiliminde bir yavaşlama gözlendiği aktarılırken, şu bilgiler aktarıldı:

“Bu gelişmeler sonucunda temel enflasyon göstergeleri de aşağı yönlü bir seyir izlemiştir. Kasım ayında tüketici fiyatları sabit seyrederken yıllık enflasyon yüzde 7,32’ye gerilemiştir. Bu dönemde ÖKTG-H ve ÖKTG-I endekslerinin yıllık artış oranı önceki aya kıyasla sırasıyla 0,33 ve 0,27 puanlık azalış göstererek yüzde 7,28 ve yüzde 7,22 olarak gerçekleşmiştir.”

“ALT GRUPLARIN YILLIK TÜKETİCİ ENFLASYONUNA KATKISI”

Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, enflasyondaki düşüşün gıda ve temel mal grupları kaynaklı olduğu gözlendi. Bu dönemde söz konusu grupların tüketici enflasyonuna katkısı bir önceki aya kıyasla sırasıyla 0,34 ve 0,13 puan azaldı. Öte yandan enerji ve hizmet gruplarının katkısı sınırlı oranda arttı.
Hizmet fiyatları Kasım ayında yüzde 0,35 oranında artarken, grup yıllık enflasyonu yüzde 7,96’ya yükseldi. Alt gruplara bakıldığında yıllık enflasyonun haberleşme ve ulaştırma hizmetlerinde gerilerken kira ve diğer hizmetlerde yükseldi. Özellikle sağlık hizmetleri fiyatlarında Kasım ayında yüksek bir artış kaydedildi. Hizmet enflasyonu yüksek seviyesini korumakla birlikte, mevsimsellikten arındırılmış veriler ana eğilimde yavaşlamaya işaret etti.

TEMEL MAL GRUPLARI YILLIK ENFLASYONU

Temel mal grubu yıllık enflasyonu Kasım ayında 0,63 puanlık düşüşle yüzde 6,47’ye geriledi. Bu gelişmede büyük ölçüde giyim grubu etkili olmuştur. Bayramın da etkisiyle sezon girişlerinin Ekim ayına kayması sonucunda mevsimsel ortalamaların üzerinde artış kaydeden giyim fiyatlarında Kasım ayında düzeltme gözlendi. Temmuz ayından itibaren artış eğiliminde olan dayanıklı tüketim malları fiyatları Kasım ayında 0,25 oranında azalırken bu düşüşte otomobil ve beyaz eşya fiyatları etkili oldu. Giyim dışı temel mallarda ise yıllık artış oranındaki yükseliş devam etti.

KASIM AYI ENERJİ FİYATLARI

Kasım ayında enerji fiyatları yüzde 0,25 oranında arttı. Bu artışın büyük bir kısmı belediyelerce belirlenen su tarifelerindeki yükselişten kaynaklandı. Bunun yanında, bu dönemde tüp gaz, katı yakıt ve akaryakıt fiyatlarında da artış gözlendi. Sonuç olarak, enerji grubu yıllık enflasyonu 0,54 puan artarak yüzde 2,68’e yükseldi. Öte yandan, Aralık ayı başında LPG fiyatlarında gözlenen artışın, grup yıllık enflasyonunu belirgin oranda yükseltebileceği tahmin edildi.

GIDA VE ALKOLSÜZ İÇECEKLER GRUBU ENFLASYONU

Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon 1,36 puanlık düşüşle yüzde 9,77’ye geriledi. Bu gelişmede taze meyve-sebze kaynaklı olmak üzere işlenmemiş gıda grubu belirleyici oldu.

Diğer işlenmemiş gıda grubunda ise yıllık enflasyon grup geneline yayılan fiyat artışlarına bağlı olarak yüzde 11,30’a yükseldi. Sonuç olarak, işlenmemiş gıda grubu yıllık enflasyonu Kasım ayında 2,02 puan düşerek yüzde 12,93 oldu. İşlenmiş gıda fiyatları ise bu dönemde yüzde 0,49 oranında artarken grup yıllık enflasyonu yüzde 7,35’e geriledi. Yıllık enflasyondaki düşüşün peynir ve diğer süt ürünleri başta olmak üzere alt gruplar geneline yayıldığı gözlendi.

KASIM AYINDA ÜRETİCİ FİYATLARI

Kasım ayında üretici fiyatları yüzde 0,62 oranında arttı, grup yıllık enflasyonu yüzde 5,67’ye geriledi. Bu dönemde, tarım fiyatları yüzde 0,87 arttı. Bu artışta, meyve-sebze üretici fiyatlarındaki yükseliş etkili olurken canlı hayvan fiyatları geçen aya kıyasla yatay seyretti.

Kasım ayında imalat sanayi fiyatları yüzde 0,76 oranında arttı. Bu yükselişte ana metal fiyatları etkili oldu. Bu dönemde petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatları yıllık enflasyonu yüzde 7,33’e yükseldi.

MIGS sınıflamasına göre incelendiğinde, Kasım ayında fiyat artışları imalat sanayi geneline yayılırken ara ve sermaye malları fiyat artışlarının ön plana çıktığı gözlendi. Ara malları fiyatlarındaki yükselişte demir ve çelik fiyatları belirleyici olurken sermaye malları fiyatları temelde özel amaçlı makine fiyatlarına bağlı olarak yükseldi.
CİHAN