Nevbahar Kabaklı – Uzun yıllar süren iç savaş ve terörün yanı sıra Doğu Afrika'da başgösteren kıtlıktan en çok etkilenen ülkelerden Somali'de çocuklar okula gitmek yerine yokluk, açlık ve hastalıklarla mücadele ediyor.
Ülkede iç savaş patlak verdiğinde babasının vurulmasıyla Avrupa'ya giderek tıp eğitim alan Ayşe Ömer Ahmed, AA muhabirinin Somalili çocukların durumuna ilişkin sorularını yanıtladı.
"Somali'de kamplarda ya da kampların dışında çocuklar acı çekiyor" diyen Dr. Ahmed, ağitim almaları, normal bir hayat sürmeleri gereken küçücük çocukların her gün sokaklarda 3-5 litre ağırlığında su bidonları taşıdığına işaret etti.
Başkent Mogadişu'da Afrika Birliği tarafından kurulan hastanede gönüllü olarak çalışan Dr. Ahmed, hasta kabul bölümüne her gün 400 kişinin geldiğini söyledi. "Acil olarak hastaneye ihtiyaç var" diyen Dr. Ahmed, Somali'deki çocuklarda enfeksiyon hastalıkları, tüberküloz ve cüzzamın çok yaygın olduğunu sıtma, kızamık ve bağırsak enfeksiyonlarının da önemli sorunlar olarak öne çıktığını anlattı.
Dr. Ayşe Ömer Ahmed, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Somali'de hastalar tedavi görmüyor. İlaç yok, hastane yok, diyaliz yok. Somali'de bir diyaliz ünitesi bile yok. İnsanlar böbrek yetmezliği nedeniyle ölüyor. Eğer haftada bir ya da iki kere diyalize gidebilseler normal hayatlarını sürdürebilirler, ama Somali'de iki üç ay içinde ölüyorlar.
Kamplardaki durum trajik ve korkunç. İnsanlar sefalet çekiyor. Açlık ve hastalık kol geziyor. İnsanların evlerinden edilmiş, yer değiştirmiş olmaları büyük bir problem. Benim büyüdüğüm ev de Mogadişu'da. Ama ben de evimde değilim. Herkesin evlerine dönmelerini ve normal bir hayat sürebilmelerini umut ediyorum."
Somali'de önce barışın tesis edilmesinin önemine işaret eden Dr. Ahmed, "Barış yaklaşıyor. Barışın ardından sağlık ve eğitim gerekli. Barış sağlandığında hastalıklar da olmaz, çocuklar eğitim alabilir, normal bir hayat yaşayabilir" diye konuştu..
1 MİLYAR DOLAR NEREDE?-
Son 20 yılda Somali'de sağlık ve aşılama faaliyetlerine ilişkin uluslararası kuruluşların topladığı kaynağın yaklaşık bir milyar dolar civarında olduğunu belirten Ayşe Ahmed, "Peki Somali'de hala çocuklar kızamık ve sıtma nedeniyle ölüyorsa, bu bir milyar dolar nerede?" diye sordu.
Somali'deki insanlık krizinin yıllardır Kenya'nın başkenti Nairobi'den yönetilmeye çalışıldığını, uluslararası kuruluşların çalışanlarının bu yardımları Somali'ye ulaştırmadığını savunan Dr. Ahmed, "BM çalışanları kriminal suç işlemekte" diye konuştu.
"TÜRK HÜKÜMETİ İNŞALLAH BAŞARILI OLACAK"
Türkiye'nin Avrupa'da Somali'ye yardıma gelen ilk ülke olduğunu belirten Dr. Ahmed, şunları söyledi:
"Türk hükümeti yardım etmeyi arzu ediyor. Somali halkının yanında olmayı arzu ediyor. İnşallah Türk hükümeti başarılı olacak. Öncelikle bütün Türk halkına teşekkür ediyorum. Başbakan Erdoğan'a Somali halkına yardımları gündeme getirdiği için teşekkür ediyorum."
"EVLERİMİZİN KAPISINI KİLİTLEMEZDİK"
Dr. Ayşe Ömer Ahmed, AA muhabirine Somali'de iç savaş öncesi hayatı da anlattı.
İç savaştan önce ülkede okul, hastane ve güvenlik gibi bütün hizmetlerin var olduğunu söyleyen Dr. Ahmed, "İnsanlar şimdi çok fazla korku içinde ve aç. Gençken hatırlıyorum da evlerimizin kapısını bile kilitlemezdik. Hep açıktı. Ne zaman isterseniz girebilirdiniz. Kimse içeri girip kötü bir şey yapmazdı. Normal ve sakin bir hayat vardı. Demokratik bir ülke olduğunu söyleyebilirdik, en azından yüzde 70 demokrasi vardı.
İç savaşın nedeni başlangıçta rejimin değişmesiydi. Ama bu değişim sonrasında neler olacağı, kimin bu değişimi yapacağı ya da yönetime kimin geleceği konusunda insanlar hazırlıklı değildi. Muhammed Siad Barre gidecek, ama kim gelecek, belli değildi."
Bu yüzden iç karışıklıklar ve çatışmaların çıktığı ülkede uzun bir iç savaş yaşandığını belirten Dr. Ahmed, "Daha sonra savaş şekil değiştirdi. Şimdi sorun uluslararası bir savaş ve terör. Bu, Somali insanları arasında değil, şimdi bunu iç savaş olarak adlandıramayız" diye konuştu.
KADINLARA YARDIM İÇİN DOKTOR OLDU-
Ülkedeki anarşi ortamında Maliye Bakanlığında çalışan babasının 1991 yılının Şubat ayında nedensiz bir şekilde öldürüldüğünü anlatan Dr. Ahmed, "Onu vurdular ve biz de bu yüzden ülkeyi terk edip Avrupa'ya göç ettik. Ben İtalya'ya gittim, çünkü Mogadişu'da üniversitenin ilk yılını bitirmiş, İtalyanca öğrenmiştim. Roma'da tıp okudum. Özellikle kadın sağlığı üzerine eğitim aldım, çünkü Somali'de Müslüman kadınlar için doktorların erkek olması büyük sorun oluşturuyordu" diye konuştu.
İtalya'da uzmanlığını alınca Somali'ye, vatanına hizmet için dönüş yapan Dr. Ahmed, bu gönüllü hizmetlerinden dolayı İtalya'da 2008 yılında "Yılın Kadını" ödülüne layık görülmüş.
Ülkede iç savaş patlak verdiğinde babasının vurulmasıyla Avrupa'ya giderek tıp eğitim alan Ayşe Ömer Ahmed, AA muhabirinin Somalili çocukların durumuna ilişkin sorularını yanıtladı.
"Somali'de kamplarda ya da kampların dışında çocuklar acı çekiyor" diyen Dr. Ahmed, ağitim almaları, normal bir hayat sürmeleri gereken küçücük çocukların her gün sokaklarda 3-5 litre ağırlığında su bidonları taşıdığına işaret etti.
Başkent Mogadişu'da Afrika Birliği tarafından kurulan hastanede gönüllü olarak çalışan Dr. Ahmed, hasta kabul bölümüne her gün 400 kişinin geldiğini söyledi. "Acil olarak hastaneye ihtiyaç var" diyen Dr. Ahmed, Somali'deki çocuklarda enfeksiyon hastalıkları, tüberküloz ve cüzzamın çok yaygın olduğunu sıtma, kızamık ve bağırsak enfeksiyonlarının da önemli sorunlar olarak öne çıktığını anlattı.
Dr. Ayşe Ömer Ahmed, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Somali'de hastalar tedavi görmüyor. İlaç yok, hastane yok, diyaliz yok. Somali'de bir diyaliz ünitesi bile yok. İnsanlar böbrek yetmezliği nedeniyle ölüyor. Eğer haftada bir ya da iki kere diyalize gidebilseler normal hayatlarını sürdürebilirler, ama Somali'de iki üç ay içinde ölüyorlar.
Kamplardaki durum trajik ve korkunç. İnsanlar sefalet çekiyor. Açlık ve hastalık kol geziyor. İnsanların evlerinden edilmiş, yer değiştirmiş olmaları büyük bir problem. Benim büyüdüğüm ev de Mogadişu'da. Ama ben de evimde değilim. Herkesin evlerine dönmelerini ve normal bir hayat sürebilmelerini umut ediyorum."
Somali'de önce barışın tesis edilmesinin önemine işaret eden Dr. Ahmed, "Barış yaklaşıyor. Barışın ardından sağlık ve eğitim gerekli. Barış sağlandığında hastalıklar da olmaz, çocuklar eğitim alabilir, normal bir hayat yaşayabilir" diye konuştu..
1 MİLYAR DOLAR NEREDE?-
Son 20 yılda Somali'de sağlık ve aşılama faaliyetlerine ilişkin uluslararası kuruluşların topladığı kaynağın yaklaşık bir milyar dolar civarında olduğunu belirten Ayşe Ahmed, "Peki Somali'de hala çocuklar kızamık ve sıtma nedeniyle ölüyorsa, bu bir milyar dolar nerede?" diye sordu.
Somali'deki insanlık krizinin yıllardır Kenya'nın başkenti Nairobi'den yönetilmeye çalışıldığını, uluslararası kuruluşların çalışanlarının bu yardımları Somali'ye ulaştırmadığını savunan Dr. Ahmed, "BM çalışanları kriminal suç işlemekte" diye konuştu.
"TÜRK HÜKÜMETİ İNŞALLAH BAŞARILI OLACAK"
Türkiye'nin Avrupa'da Somali'ye yardıma gelen ilk ülke olduğunu belirten Dr. Ahmed, şunları söyledi:
"Türk hükümeti yardım etmeyi arzu ediyor. Somali halkının yanında olmayı arzu ediyor. İnşallah Türk hükümeti başarılı olacak. Öncelikle bütün Türk halkına teşekkür ediyorum. Başbakan Erdoğan'a Somali halkına yardımları gündeme getirdiği için teşekkür ediyorum."
"EVLERİMİZİN KAPISINI KİLİTLEMEZDİK"
Dr. Ayşe Ömer Ahmed, AA muhabirine Somali'de iç savaş öncesi hayatı da anlattı.
İç savaştan önce ülkede okul, hastane ve güvenlik gibi bütün hizmetlerin var olduğunu söyleyen Dr. Ahmed, "İnsanlar şimdi çok fazla korku içinde ve aç. Gençken hatırlıyorum da evlerimizin kapısını bile kilitlemezdik. Hep açıktı. Ne zaman isterseniz girebilirdiniz. Kimse içeri girip kötü bir şey yapmazdı. Normal ve sakin bir hayat vardı. Demokratik bir ülke olduğunu söyleyebilirdik, en azından yüzde 70 demokrasi vardı.
İç savaşın nedeni başlangıçta rejimin değişmesiydi. Ama bu değişim sonrasında neler olacağı, kimin bu değişimi yapacağı ya da yönetime kimin geleceği konusunda insanlar hazırlıklı değildi. Muhammed Siad Barre gidecek, ama kim gelecek, belli değildi."
Bu yüzden iç karışıklıklar ve çatışmaların çıktığı ülkede uzun bir iç savaş yaşandığını belirten Dr. Ahmed, "Daha sonra savaş şekil değiştirdi. Şimdi sorun uluslararası bir savaş ve terör. Bu, Somali insanları arasında değil, şimdi bunu iç savaş olarak adlandıramayız" diye konuştu.
KADINLARA YARDIM İÇİN DOKTOR OLDU-
Ülkedeki anarşi ortamında Maliye Bakanlığında çalışan babasının 1991 yılının Şubat ayında nedensiz bir şekilde öldürüldüğünü anlatan Dr. Ahmed, "Onu vurdular ve biz de bu yüzden ülkeyi terk edip Avrupa'ya göç ettik. Ben İtalya'ya gittim, çünkü Mogadişu'da üniversitenin ilk yılını bitirmiş, İtalyanca öğrenmiştim. Roma'da tıp okudum. Özellikle kadın sağlığı üzerine eğitim aldım, çünkü Somali'de Müslüman kadınlar için doktorların erkek olması büyük sorun oluşturuyordu" diye konuştu.
İtalya'da uzmanlığını alınca Somali'ye, vatanına hizmet için dönüş yapan Dr. Ahmed, bu gönüllü hizmetlerinden dolayı İtalya'da 2008 yılında "Yılın Kadını" ödülüne layık görülmüş.