İstiklal Marşı belgeleri, Mevlevi Şeyhi Mithat Bahâri Beytur'un kayıp el yazısı defterleri gibi daha bir çok eseri ortaya çıkaran Araştırmacı-Yazar Kasım Kocabaş bu kez ismi kaynaklarda geçtiği halde yıllardır kayıp olan Develili divan şairi Ali Celaleddin Efendi'nin kayıp olan el yazma mecmua-i eşârını (şiir defterini) bir sahaftan satın alarak ortaya çıkardı. Kocabaş, sahaflardan ya da bazen vatandaşlardan aldığı el yazma eserleri satan kişilerin çoğu zaman okumasını bilmediklerinden içeriği hakkında fikir sahibi olmadıklarını dile getirerek, imkanı ölçüsünde bu tür eserleri satın almaya çalıştığını söyledi. Böylece kültürel mirasımızın kaybolup gitme riskini önleyerek, çeviri ve kitap çalışmaları ile de onları kültür hayatımıza kazandırmaya gayret ettiğini belirtti.
HADİM’DE DE KADILIK GÖREVİNDE BULUNMUŞ
Kayseri Develi'li meşhur şair Âşık Seyrânî'nin hemşerisi hem de yol arkadaşı olan Celaleddin Efendi, 19. yüzyılda Osmanlı Devletinin değişik şehirlerinde vazife yapmış. Aynı zamanda yazdığı divan tarzındaki şiirleriyle tanınmış. 1911 de vefatından sonra torunlarına intikal eden şiir defterini 1938 yılında Develi'de öğretmenlik yapan Haşim Nezihi Okay alarak, Kayseri halkevinin çıkardığı Erciyes Dergisi'nde şiirlerinden bir kaçını kaleme almış. Ancak o günden bu yana el yazsısı divanının nerede ve kimde olduğu konusunda herhangi bir bilgiye ulaşılamadığı gibi divanının tamamını yayımlamak da mümkün olamamış.
90 sayfadan oluşan aharlı ve tâc filigranlı kağıda rika hatla Celaleddin Efendi'nin kendi el yazısı ile yazdığını tahmin ettiğimiz defterin, 1800'lü yılların sonu ile vefat tarihi olan 1911 yılları arasında yazıldığını düşünüyoruz. İçerisinde divan edebiyatı tarzında pek çok naat, gazel gibi şiir örnekleri bulunuyor. Konya'nın Hadim İlçesi'nde de bir dönem kadılık yapan Celaleddin Efendi, burada bulunduğu sırada hayran olduğu Hâdimi Hazretleri'ne ve dönemin Konya Valisine de şiirler yazdığı görülmektedir.
EVEREKLİ ALİ CELALEDDİN KİMDİR?
Develi’nin İbrâhîm Ağa Mahallesi’nden Hâcı İbrâhîm Ağa’nın oğludur. Asıl Adı Ali Celâleddîn’dir. Babasının senede iki defa otuz katarla Mısır’a gitmesinden dolayı Mısırlı-zâde şöhretiyle tanındı. Gençliğinde Develi’de bir müddet medrese tahsili gördükten sonra İstanbul’da bulunan Develili Kâsım Paşa’nın yanına gitti. Burada hemşehrisi ünlü şair Seyrânî ile bir yıl suyolculuğu vazifesi yaptıktan sonra Zor’a mutasarıf olarak atanan Kâsım Paşa’yla birlikte giderek onun hususi kâtibi oldu. Daha sonra sırasıyla Seb’a, Sincar ve Resûlâyîn nahiyelerinde nâiblik görevlerini üstlenen şair, nihayet Raka kadılığı görevine getirildi. Eşinin rahatsızlığı dolayısıyla Develi’ye dönen Ali Celâleddîn, burada kaldığı sürece mustantıklık ve şer’iye başkâtiplikleri de yaptı. Daha sonra Konya’nın Hâdim kazasına kadı tayin edilen şair, tekrar Develi’ye dönerek mustantıklığa devam etti. Erbaa kadılığı, Develi’ye tekrar dönüş, iki sene Develi’de kaldıktan sonra Van’ın Gevaş kazasına kadı tayin ediliş Ali Celâleddin’in bundan sonraki devlet görevleridir. Buradaki görevi sırasında Gevaş kaymakamının katilini bulmasıyla terfi eden şair, daha sonra Bursa rüûsuna tayin edildi. Buradan Ankara’nın Bâlâ kazasına naklolunan Ali Celâleddin Efendi, oğlunun vefatı üzerine Develi’ye döndü, iki sene yine mustantıklık yaptıktan sonra İşkodra’nın Leş kazasına kadı oldu. Üç buçuk sene sonra Beyrut’un Tabriye kadılığına atandıktan sonra oradan da 1908 senesi şubatında memleketine dönen şair, 1911 senesinde vefat etti.
İBRAHİM BÜYÜKEKEN