Konya'nın manevi mimarlarından olan Ali Ulvi Kurucu, Kur'an-ı Kerim ve sünnete bağlı bir yaşamıyla insanlığın örnek aldığı şahsiyetlerden biri oldu. İslam dünyasının binbir inkilap ile sarsıldığı bir dönemde mücadelesi ve yaşamıyla insanları iyiliğe ve güzelliğe davet eden merhum Kurucu, çok zorlu ve çileli bir yaşamı geride bıraksa da İslamın kurallarına sımsıkı bağlandı. Kitap dostu ve peygamber aşığı olan Kurucu, sadece kendi bölgesinde yaşayan insanları değil, aynı zamanda bütün ümmeti dualarından eksik etmedi. Konya'nın ve yaşadığı diğer bölgelerin de manevi yaşantısına önemli katkılar sağlayan Kurucu, insanların danışıp, farklı konularda akıl aldığı bir isim oldu. İslam coğrafyasının her bir noktasının ve bütün Müslümanların sorunları ile dertlenen Kurucu, Konya'nın en önemli değerleri arasında yer alıyor.
KURUCU ÖNEMLİ İSİMLERLE DOSTLUK KURDU
Merhum Kurucu, Kahire’deki talebelik yıllarında Şeyhülislam Mustafa Sabri, Zâhid Kevserî ve İhsan Efendiler ile Ali Yakup, Mustafa Runyun ve Miralay Sadık Beyler gibi Türkiye’den gelmiş veya Filistin Müftüsü Şerif el-Hüseynî ve Arap dünyasında “İhvânül Müslimîn” hareketini başlatmış olan Hasanül Bennâ gibi birçok mühim isimle birlikte yaşamış, çevrelerine katılmış ve onlarla yakın temaslar kurdu.
BİRÇOK İNSANI EVİNDE MİSAFİR EDERDİ
Medine’de bulunduğu elli altı sene zarfında ise, gerek Anadolu’dan ve gerek İslâm dünyasının her tarafından göç edip buraya yerleşmiş olan veya Hac ve Umre için burayı ziyarete gelen, ilim, irfan ve mâneviyat sahasının tanınmış şahsiyetleriyle beraber bulundu. Aralarında Şeyh Sâmi, Şeyh Mehmed Zâhid, Şeyh Abdülgafûr Abbasî, Ebul Hasen Nedvî, Saatçi Osman, Eğinli Hâfız Hasan, Hâfız Zekai, Mustafa Necati, Said Şamil, Ladikli Ahmed gibi efendi ve beylerin bulunduğu bu muhterem insanların birçoğunu evinde misafir edip, birlikte umre ve hac yapıp onların yakınlık ve dostluklarını kazandı
KONYA'NIN MANEVİ MİMARLARINDANDIR
Selçuk Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ramazan Altıntaş, “Ali Ulvi Kurucu hocamız, Türkiye'nin özellikle Konyanın yetiştirdiği çok değerli bir düşünce adamıdır” dedi. “Bu değerli şahsiyet, ömrünün çoğunu Medine'de geçirse de ülkemizde dini, siyasi ve kültürel hayatta olup bitenleri de her zaman takip etmiştir” diyen Altıntaş, konuşmasını şu şekilde sürdürdü: “İslam dünyasında da olup bitenleri yakından takip etmiş, ufku açık olan bir İslam alimidir, Ali Ulvi Kurucu hoca. Mısır'da yaşadığı dönemlerde çok önemli arif ve alimlerle tanışmış, yaşanan buhranlara çözüm bulmaya çalışmıştır. Dertli bir kişiliğe sahip olan insandır. Onun şiirlerini okuduğumuz zaman günümüzün Mehmet Akif'i olduğunu söyleyebiliriz. Kurucu hoca, İslam alemindeki ve Türkiye'deki sorunlara değinmiştir şiirlerinde. Gençlerimiz, kendi özüne nasıl dönebilir konusunda da mısralarında yer ayırmıştır. Onun hatıralarından öğrendiğimiz kadarıyla Konya'nın tarihini öğreniyoruz. Onunla konuşulmasaydı, birçok bilgi unutulmaya terk edilecekti. Yakın dönemdeki dini hayat ve Türkiye'de belli bir dönemdeki dini hayatla ilgili olup bitenlerden Ali Ulvi Kurucu hocamız sayesinde haberdar oluyoruz. Kendisi Konya'nın dini bir mimarıdır. Ayrıca hoca entelektüel bir şahsiyetti. Onun bize miras olarak bıraktığı eserlerden çok istifade ettik. Kendisini gençliğe ve insanlığa daha fazla tanıtmamız gerekiyor. Ali Ulvi Kurucu'nun İslami hayata bakış açısıyla ilgili bir sempozyum düzenlenmeli. Kendisinin gerçekten ufku çok genişti. İslami yaşantısıyla da bize örnek olan bir kişilikti. Bütün yönleriyle Ali Ulvi Kurucu hocayı akademik düzeyde ele almak gerekir.”
KENDİSİ TAM BİR MÜCADELE ADAMIYDI
Necmettin Erbakan Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu İlahiyat Fakültesi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Akpınar, merhum Ali Ulvi Kurucu ailesinin zor zamanlarda dinini yaşayan ve Konya'da islami hassasiyeti olan bir ailenin mensubu olduklarını kaydetti. O ailenin iki hocası olduğunu birinin Hacıveyiszade Mustafa Efendi, diğerinin de Ali Ulvi Kurucu'nun babası İbrahim Efendi olduğunu aktaran Akpınar, “İki ailede Konya'dan baskılardan dolayı hicret etmek ister. O dönem işlemlerde bir sorun çıkar ve Hacıveyiszade Hoca Konya'da kalır. Ali Ulvi Kurucu'nun babası İbrahim Efendi de Medine'ye hicret eder. Hacıveyiszade ailesi, Konya'da kalarak islama hizmet eder. Kurucu'nun babası ise İslamı yaşamanın zor olduğu dönemlerde, hicret ederek İslamı rahat yaşamanın yolunu yolunu tercih eder. Burada bilmemiz gereken husus, kaldığımız yerde bütün sıkıntılara göğüs gererek de Allah'ın dinine hizmet edilebilir olması, baskı altında olunduğunda da hicret ederek hizmet edilebilir olması. Ali Ulvi Kurucu, Medine'de olduğu gibi Mısır'da da çok önemli fikir ve ilim adamlarıyla bir araya gelmiş. Kendisi Konya'nın medar-ı iftiharıdır. Ali Ulvi Kurucu'nun hatıratlarının herkes tarafından okunması gerekir. Müslümanın bulunduğu şartlardan sızlanma, baskılara boyun eğme lüksü yok. Kendisi tam bir mücadele adamıydı” şeklinde konuştu.
KURUCU'NUN ZİHNİ ÇOK BERRAKTI
Araştırmacı Yazar Mehmet Ali Uz Ali Ulvi Kurucu'nun büyük bir şahsiyet olduğunu söyledi. Kurucu'nun önemli bir manevi şahsiyet olmasında Hacıveyiszade efendinin çok emeğinin olduğunu aktaran Uz, Kurucu ve Hacıveyiszade efendinin aynı aileye mensup olduklarının da altını çizdi. Merhum ile 1990'lı yıllarda tanıştıklarını hatırlatan Uz, Kurucu'nun zihninin çok berrak olduğunu, anlattıklarının çoğunu eksiksiz ve net anlattığını ifade etti. Kurucu'nun büyük bir İslam alimi olduğunu kaydeden Uz, “Kurucu, 18 yaşına kadar Konya'da yaşamış. Daha sonra hayatının büyük bir bölümünü Arabistan’da geçirmiş. Arabistan kültürünü yakından bilmesine ve yıllarının Arabistan'da geçmesine rağmen merhum Kurucu, hiçbir zaman Türk toplumunun bir parçası olduğunu unutmamışçtır. Kendisi yeniliklere çok açık bir şahsiyetti. Çok kültürlü ve çok okuyan kişiydi. Onun yüksek ilmi Allah'ın da nasibiyle çoğu insan hidayete erdi. İslamı, Kur'an-ı ve efendimizin sünnetini anlatmayı çok severdi. Bunları anlatırken de yorulmak nedir bilmezdi” dedi.
ALİ ULVİ KURUCU KİMDİR?
1922 yılında Konya’da doğdu. Hacıveyiszâde İbrâhim Efendi’nin oğludur. Dedesi Veyis Efendi ve amcası Hacıveyiszâde Mustafa Efendi, “ilim evi” olarak anılan aile ocağının dinî ilimlere hizmetleriyle tanınmış simalarıdır. İlk hocası olan babasının yanında hâfızlığını tamamladıktan sonra ilk ve ortaokulu Konya’da bitirdi. Babasından sarf-nahiv, Kādirî şeyhi Hâfız Ali Efendi’den kıraat okumaya başladı. O günkü şartlarda dinî ilimlerde derinleşmeye uygun bir ortam bulamayınca ailesiyle birlikte Medine’ye göç etti; oradan da yüksek öğrenimini tamamlamak üzere Mısır’a gitti. Kahire’de Ezher Üniversitesi’ne kaydoldu (1939). Burada Türk öğrencilerin kaldığı Revâku’l-Etrâk’ta Mustafa Runyun, Ali Yakup Cenkçiler, Ahmet Davudoğlu, İsmail Ezherli gibi daha sonra dinî ilimler sahasında isim yapacak bir arkadaş grubu arasında yer aldı. Ezher’deki eğitimi süresince, Kahire’de ikamet etmekte olan eski şeyhülislâm Mustafa Sabri Efendi ile Mehmed İhsan Efendi ve Zâhid Kevserî gibi tanınmış kişilerin yakın çevresinde bulundu, onlardan ders aldı, sohbetlerinden yararlandı. Altı yıllık bir eğitimden sonra babasının ölümü üzerine Medine’ye ailesinin yanına döndü. Burada uzun süre Evkaf Dairesi’nde İnşaat ve Sicillât emini olarak çalıştı. Ardından II. Mahmud’un inşa ettirdiği Mahmûdiye (1953-1975) ve Şeyhülislâm Ârif Hikmet (1975-1985) kütüphanelerinde müdür olarak görev yaptı, buradan emekliye ayrıldı. Kütüphaneciliği sırasında Arapça, Farsça, Türkçe kaleme alınmış binlerce yazma eseri tanıyan ve bunların tasnifini yapan Kurucu Türkiye ile olan bağını hiçbir zaman kesmedi; özellikle Türk hacılarıyla yakından ilgilendi. Emekli olduktan sonra Türkiye’de daha uzun süre kalmaya başladı. 3 Şubat 2002’de Medine’de vefat etti ve Cennetü’l-bakī‘a defnedildi.
EMRE ÖZGÜL