Eyüp CAN Radikal
Abdullah Öcalan kendisini ziyaret edecek Sırrı Süreyya Önder, Altan Tan ve Pervin Buldan'a ne söyleyecek?
Radikal’in ‘İmralı’da iki gün’ manşetinin üzerinden tam bir buçuk ay geçti.
O yazıda MİT Müsteşarı Hakan Fidan ile Abdullah Öcalan’ın neler konuştuğunu ve sonrasında yaşanacak süreci adım adım yazmıştım.
İlk adım İmralı’ya Ahmet Türk ve Ayla Akat ziyaretiydi.
Yazının yayımlandığı gün bu heyetin ziyareti gerçekleşti.
Kamuoyunda çok büyük bir beklenti oluştu.
Ama asıl adım yani çatışmasızlık çağrısı Öcalan’ın ikinci heyetle yapacağı görüşmede atılacaktı.
İkinci heyetin kimlerden oluşacağı çok tartışıldı.
Öyle ki çözüm sürecinde verilecek mesaj ve atılacak adımların bile önüne geçti.
Neyse ki Öcalan tıpkı açlık grevlerinde olduğu gibi devreye girdi ve kriz aşıldı.
Başbakan’ın Başdanışmanı Yalçın Akdoğan’ın dün Star’da yayımlanan yazısının başlığı gelinen noktayı çok net anlatıyor aslında: ‘Tıkanma yok tam yol ileri.’
* * *
İmralı’ya kimlerin gideceği aslında ilk heyet gitmeden de çok tartışılmıştı.
Çünkü İmralı’ya kimin gideceği hem hükümet hem de BDP açısından büyük önem taşıyor.
Aslında en başından itibaren Öcalan geniş bir heyetle görüşmek istiyordu.
Onun listesinde hem eşbaşkanlar vardı hem de Sırrı Süreyya, Ertuğrul Kürkçü, Altan Tan gibi klasik BDP çizgisinden gelmeyen siyasetçiler.
Ama hükümet çok kalabalık bir heyete ilk andan itibaren sıcak bakmadı.
Bunun üzerine Öcalan geniş listesini daraltarak krizin aşılmasını sağladı.
İkinci İmralı heyeti nihayet tamam.
Peki Abdullah Öcalan kendisini ziyaret edecek Sırrı Süreyya Önder, Altan Tan ve Pervin Buldan’a ne söyleyecek?
* * *
Aslında Öcalan’ın ne söyleyeceği belli.
Daha önce de yazdım, ‘Dört Basamaklı Merdiven Stratejisi’yle atılacak adımlar.
İlk heyetin ziyareti hazırlık aşamasıydı.
Bu yüzden Ahmet Türk ve Ayla Akat hiçbir yorum yapmadan sadece Öcalan’ın kafasındaki çözüm planını dinledi.
Sonra BDP, Kandil ve Avrupa bu planı kendi içinde tartıştı.
Bugün İmralı’da Öcalan’la görüşecek ikinci heyet ise bir yandan Öcalan’ın çatışmasızlıktan silahlı unsurların Türkiye sınırları dışına çıkmasına kadar anlatacaklarını not edecek diğer yandan tüm aktörlerin nabzını aktaracak.
Yani ikinci görüşme ilki gibi sadece Öcalan’ın konuştuğu bir monolog şeklinde geçmeyecek.
Öcalan ilk görüşmede söylediklerinin nasıl algılandığını, kendisini ziyaret edenlerden çok detaylı dinleyecek. Paris cinayeti ile ilgili kafasını kurcalayan konuları paylaşacak.
Sonra da uzun zamandır üzerinde çalıştığı ve kendisine ait not defterine kaydettiği, kimini mektup haline getirdiği çözüm planını tüm detaylarıyla aktaracak.
İkinci heyet bu planı hemen açıklamayacak.
Önce BDP yönetimi verilen mesajları kendi arasında tartışacak.
Ardından Öcalan’ın çağrısı kamuoyu ile paylaşılacak.
İşte bu noktada merdiven stratejisi devreye girecek.
Neydi merdiven stratejisi?
Bir adım atılacak. O karşılığını bulursa ikinci adım atılacak.
Merdivenin basamakları tek tek çıkılacak.
Birinci basamak: Çatışmasızlık
Öcalan ilk adım olarak PKK’ya şu mesajı çok net bir biçimde verecek: “Hemen koşulsuz çatışmasızlık ilan edin.” Çatışmasızlık ortamı sağlanmadan diğer adımların atılmayacağını açıkça deklare edecek.
İkinci basamak: Sınır dışı
Şu anda üzerinde en çok durulan konu bu. Çünkü PKK, militanlarını güvenli bir biçimde sınır dışına çekmeden güven ortamının oluşmayacağını en iyi Öcalan biliyor. Bu yüzden çatışmasızlığın ilanıyla birlikte demokratikleşme yönünde epeydir hazırlığı yapılan adımlar daha da hızlanacak. PKK, Türkiye sınırları içinde bulunan 4 bin civarında militanını Türkiye sınırları dışına çekeceğini açıklayacak. Elbette kış ortamında hepsini bir defada çekmesi pratikte mümkün değil. Türkiye’den çekilme sürecinde herhangi bir müdahale olmayacağı garantisini aldıktan sonra aşamalı çekilme başlayacak.
Üçüncü basamak: Silah bırakma görüşmeleri
Eğer ilk iki basamak güvenli bir biçimde çıkılabilirse PKK ile silahların bırakılması için görüşmeler başlayacak. Bu süreçte yeni anayasa konusunda dört parti tam bir mutabakata varamasa da uzlaşılan noktalar ilan edilecek. ‘Kürt Sorunu’nun demokratikleşme çerçevesinde çözümü yolunda en kritik üç konu şunlar: Bir, nötr bir vatandaşlık tanımı. Yani ne herkesi Türk ilan eden ne de Kürtler üzerinden bir tanımlama olacak. Yeni tanım ‘Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı’.
İki, anadilde eğitimin önündeki engellerin kaldırılması. Anadilde eğitime hemen geçmek teorik olarak da pratik olarak da imkânsız. Bu yüzden önce engeller kaldırılacak. Sonra gerekli hazırlıklar yapılacak.
Üç, yerel yönetimlerin güçlendirilmesi.
Türkiye, ‘Avrupa Konseyi Yerel Yönetimler Özerklik Sözleşmesi’ne koyduğu şerhi kaldıracak. Bu üç konuda aslında AK Parti, CHP ve BDP epey yaklaşmış durumda.
Silahların susması ve kalıcı bir barış ikliminin doğması bu konularda partilerin birlikte adım atmasını kolaylaştıracak.
Dördüncü basamak: Silahlara veda
Silah bırakma öyle kolay bir süreç değil. Sonuçta 30 yıldır silahla yaşamaya alışmış bölgesel bir örgüt PKK. Bu yüzden Karayılan hem dağ kadrosunun hem de yöneticilerin ikna edilmesi gerektiğinden bahsetti ilk açıklamasında. Öcalan’ın ağırlığını koyacağı en kritik aşama bu ve bu konuda Öcalan’ın kafasında bir plan var. Bu planın detaylarını bu aşamada değil üçüncü aşama geçildikten sonra açıklayacak. Şimdilik söylenen, Öcalan’ın bu konuda hem kendisine çok güvendiği hem de ikna olduğu...