Obama: Nükleer Mesele Çözülürse İran'la İkili İlişki Yolında Büyük Adım Olur

ABD Başkanı Barack Obama, BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada Ortadoğu'daki gelişmelere değindi.

Ortadoğu ve Kuzey Afrika’nın menfaatlerin olduğunu ifade eden Obama, “Demokrasiyi, insan haklarını ve açık pazar ekonomisini teşvik etmeye devam edeceğiz. Çünkü bu uygulamalar ile barış ve refaha ulaşılacağına inanıyoruz.” dedi. Bu amaçlara özellikle tek taraflı olmak üzere askeri müdahale yoluyla nadiren ulaşılabileceğini ifade eden Obama, “Irak bize demokrasinin güç ile empoze edilemeyeceğini gösterdi.” şeklinde konuştu.

Obama, yakın dönemde ABD diplomatik çalışmalarının İran’ın nükleer silah araştırmaları ve Arap-İsrail anlaşmazlıklarına odaklanacağını dile getirdi. 1979’daki İran devrimi sonrası ABD ile bu ülke arasındaki ilişkilerin kesildiğini hatırlatan Obama, “Amerikalılar İran hükümetinin ABD’yi düşman ilan ettiklerini gördü.” dedi. Bir gecede bu tarihi meselenin üstesinden gelinemeyeceğinin farkında olduğunu belirten Obama, “Ama eğer İran’ın nükleer program meselesini çözebilirsek bunun karşılıklı menfaat ve saygı temelli farklı bir ilişki yolunda büyük bir adım işlevi görebileceğine inanıyorum.” şeklinde konuştu.

Başkanlığa geldiği günden bu yana İran'ın nükleer programının barışçıl olduğuna dair kaygıları gidermesi yönündeki talebi açık bir şekilde dile getirdiğini ifade eden Obama, bununla birlikte bu ülkenin nükleer silah geliştirmesini engellemekte kararlı olduklarını vurguladı. Obama, “Rejim değişikliği arayışında değiliz. İran halkının barışçıl nükleer enerji edinme hakkında saygı duyuyoruz.” dedi.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin hiçbir zaman nükleer silah üretmeyeceklerini bir kez daha dile getirdiğine dikkat çeken Obama, başarının sağlanabilmesi için uzlaştırıcı ifadelerin şeffaf ve doğrulanabilir eylemlerle desteklenmesi gerektiğini vurguladı.

FİLİSTİN HALKI YERLERİNDEN EDİLMEMELİ; İSRAİL DEVLETİ KALICI OLMALI

Obama, ABD olarak Filistin ve İsrail anlaşmazlığını çözmek konusunda da kararlı olduklarını ifade etti. İsrail’in güvenliği konusundaki kararlılıklarından geri adım atmayacaklarına dikkat çeken Obama, bununla birlikte Filistin halkının egemen oldukları devletlerinde güvenlikli ve onurlu bir şekilde yaşama hakları inancına olan kararlıklıklarının sürdüğünü dile getirdi. İki devletli çözümün barış adına tek yol olduğunu söyleyen Obama, “Filistin halkı yerlerinden edilmemeli; İsrail devleti kalıcı olmalı.” şeklinde konuştu.

İsrail ve Filistinli liderlerin siyasi riskler alarak barışa olan taleplerini ortaya koyduklarını ifade eden Obama, “Şimdi geri kalanımız da bu riskleri alma arzusunda olmalıyız.” şeklinde konuştu.


ABD MISIR’DA BİLEREK TARAF SEÇMEDİ

Tunus ve Mısır’da barışçıl devrimin başlamasıyla tüm dünyada umutların arttığını dile getiren Obama, “Son birkaç yıl özellikle Mısır’da bu dönüşümün ne kadar zor olacağını gördük.” dedi.

Muhammed Mursi’nin demokratik yolla seçilmesine rağmen tam kapsayıcı bir idare noktasında isteksiz veya yetersiz kaldığını öne süren Obama, geçici hükümetin devrimin yanlış yola girdiğine inanan milyonlarca Mısırlının taleplerine cevaben geldiğini ifade etti. Obama mevcut geçici hükümetin de hukuk kuralları, basına yönelik kısıtlamalar, sivil toplum ve muhalif partiler yoluyla gerçekleşebilecek kapsayıcı demokrasi konusunda tutarsız kararlar aldığını söyledi.

ABD’nin Mısır’daki iç meselelerdeki duruşu nedeniyle özellikle Müslüman Kardeşler’in destekçileri olmak üzere tüm tarafların tepkisini çektiğini dile getiren Obama, “Aslında, ABD bilerek taraf seçmekten uzak durdu.” dedi. CİHAN