Mahmut Sami Ramazanoğlu hayatını Allah ve Peygamber sevgisi yolunda feda eden gönül insanlarından biri. Mahmut Sami Ramazanoğlu, sünnet üzere günde iki öğünden fazla yememiş, seher vakitlerinde ibadete çok ehemmiyet vermiş, bütün hayatı edeb çizgisinde geçmiş, çocukları çok seven, cömert bir insan. Babasından ve ailesinden kendisine kalan büyük serveti almamış ve ‘Hiçbir kimse kendi kazancından daha hayırlı bir yiyecek asla yememiştir’ hadis-i şerifi gereğince kendi el emeğiyle geçinmeyi tercih etmiş. Ramazanoğlu Hoca’yı yakından tanıyan İnşaat Mühendisleri Odası eski Başkanı Yaşar Pişkince, Mahmut Sami Ramazanoğlu Efendi’nin 26. ölüm yıldönümünde kişiliğinden sosyal hayatına kadar birçok konuda bilgi vererek, onun için “Sıddık-ı Ekber meşrebinde büyük bir veliydi” diyor. Ramazanoğlu Efendi’nin 1892’de Adana’da dünyaya geldiğini belirten Yaşar Pişkince, “Babası Mücteba Bey, annesi Ümmü Gülsüm hanımdır. İlk, orta ve lise tahsilini Adana’da gördükten sonra İstanbul’da Dar-ül Fünun Hukuk mektebine girdi. Hukuk Fakültesini bitirdikten sonra askerliğini yine İstanbul’da yedek subay olarak yaptı. Gümüşhanevi dergâhına girdi. Daha sonra Kelami Dergâhı’nda devrin meşhur büyüklerinden Esad Erbili hazretlerine bağlandı. Kısa zamanda irşad icazetnamesini aldı. 1953’te hac dönüşü Şam’a yerleşti. 9 ay sonra tekrar İstanbul’a geldi. Erenköy Zihni Paşa Camii’nde vaaz ve özel sohbetleri ile meşgul oldu. Diğer yandan Tahtakale’de bir ticarethanenin muhasebesini tutmakla geçimini sürdürdü. 12 Şubat 1984’te vefat etti. Mübarek naaşı Medine’de Cennet-ül Bâki kabristanına defnolundu” dedi.
İRŞADLARIYLA TOPLUMU ALLAH’A YÖNLENDİRDİ
“Pek az yer, uyur, daima sükutu ihtiyar eder, kısa kelimelerle, muhatabın seviyesine göre konuşurdu” diyen Pişkince, Ramazanoğlu Efendi’nin Ahlakı hakkında şunları söyledi: “Kendisi sünnet üzere günde iki öğünden fazla yemezdi. Yediği zaman da yarım dilim ekmek ve birkaç lokma katıkla yetinirlerdi. Seher vakitlerinde ibadete çok ehemmiyet verir, ‘Bir ihvan seher vakti kalkmazsa, seher vakti dışında bütün gün seccadeden başını kaldırmasa, yine o vaktin ecrine ulaşamaz’ buyururlardı. Onun hayatında böyle bir zaaf ve hafiflik hiçbir zaman görülmemiştir. Onun sohbetine devam edenler bilirler ki, o hiçbir zaman ayak ayaküstüne atarak veya bağdaş kurarak oturmamıştır. Torunu yaşındakilere bile hitap ederken isimlerinin sonuna ‘efendi’ ‘bey’ sıfatlarını ekleyerek konuşurdu. Sır tutmayı çok iyi bilir, cömert bir insandı. Bir kişi kendilerine müracaat etsin de eli boş dönsün imkânsızdı.” Hoca Efendi’nin sohbet ve irşadlarından da bahseden Yaşar Pişkince, Kur’an ve sünnet çizgisinde irşadlarıyla binlerce müminin nefsini ve Allah’ı bilmesine vesile olduğunu aktardı. Gönüllere sevgi tohumları ekerek İslam kardeşliğini kuvvetlendirmeye çalıştırdığını vurgulayan Pişkince, “Sohbetlerinde sık sık “O gün kalbi selimden başka ne evlad, ne mal hiçbir şey fayda vermez.” ayetini okuyarak kalb-i selimi izah ederlerdi. Onun tefsirine göre kalb-i selim ne incinen ne de inciten kalpti. Merhum Musa Efendi diyor ki: ‘Fuzuli tek kelime konuşmazdı üstadımız. Hep kalb, kalb, kalb üzerinde dururdu”, Ali Hüsrevoğlu: “Sohbetleri kısa tutar ve sohbet edenleri de zaman zaman şu şekilde ikaz ederdi: ‘Bir insanın bir defada dinleme takati kırk beş dakika olarak tespit edilmiştir. Sözün bundan fazlasının faydası yoktur’ demiştir. Nefsin tehlikelerinden kurtulmak için sık sık, açlık ve az yemek, oruç tutmak, oruca devam, huşu ile ibadet, manasını düşünerek Kur’an okumak, az uyumak ve teheccüde devam, zikr-i daim içinde bulunmak, salih ve sadıklarla beraber olmak öğütlerini ifade ederdi. Sohbetlerinde, Allah dostlarının kerametlerinden ziyade, onların Allah Teâlâ’ya bağlılıklarından, şecaat, fedakârlık ve her türlü yüce ahlaklarından bahsederdi. Sami Efendi Hazretleri Kur'an-ı Kerim hafızı idi. Kur'an-ı Kerim'e aşk halinde bağlıydı” diye konuştu.
Pişkince, yakınlarının Mahmud Sami merhumun hayatında imrenilecek bir titizlik ve denetim olduğunu ifade ettiklerini aktararak, kul hakkı yememeye özen gösterdiğine dikkat çekti.
SEVENLERİNİ ÜMİTSİZLİĞE DÜŞÜRMEZDİ
KBüyük Selçuklu Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Recep Öncel de Mahmut Sami Ramazanoğlu Hoca Efendi’nin çok kıymetli bir zat olduğunu belirtti. Hayattayken kendisini görme şansının olmaması nedeniyle, kendisi hakkında yanlış bilgi vermek istemediğini anlatan Recep Öncel, Sâdık Dânâ’nın yazmış olduğu ‘Sultanü’l-Ârifîn eş-Şeyh Mahmûd Sâmî Ramazanoğlu’ adlı eserin muhteviyat açısından daha iyi olduğunu ifade etti. Sâdık Dânâ, eserinde, Ramazanoğlu Hoca hakkında şöyle bahsetmektedir: “Sevenlerini katiyen ümitsizliğe düşürmezdi. Sükût ve edep ehlini çok severlerdi. Kimsenin kalbini kırmaz, gafilâne harekette bulunmazdı. Hiç kimseye kızmaz, darılmazdı. Yemede, içmede, giyim erbabında, yolculuklarında, beşeri münasebetlerde, aile hayatlarında, namaz, oruç, hac gibi hususlarda peygamberimizi örnek almıştır. Seyahatlerinde hareket ve dönüş günlerini Pazartesi veya Perşembeye denk getirirdi. Mecburiyet olmadıkça gece yolculuğa çıkmazdı. Bursa’yı çok sever, ‘Bursa salihler ve salihalar diyarı’ derlerdi. Kendisini sevenleri ve bağlılarını Osmanlı kültürüne ve özellikle eskimez harflerle okuyup-yazmayı öğrenmeye sevk ederlerdi.
Arapça, Farsça ve Fransızcayı çok iyi derecede bilirdi. Genelde yazılarını kurşun kalemle yazarlardı. Kalemi açtıkları zaman o kalem parçalarını katiyyen bizim gibi yere atmazlardı. Bir kâğıdın içine güzelce toparlarlar ve onları ‘yazı mukaddestir, yazıya vasıta olan kalem de hürmete layıktır’ diye ayak değmedik bir yere bırakırlardı.” Mahmut Sami Ramazanoğlu’nun eserleri ise şöyle: Hazreti İbrahim, Hazreti Yusuf, Yunus ve Hud Sureleri Tefsiri, Bedir Gazvesi ve Enfal, Uhud Gazvesi, Tebük Gazvesi, Hazreti Ebu Bekir, Hazreti Ömer, Hazreti Osman, Hazreti Ali, Hazreti Halid İbni Velid, Ashab-ı Kiram, Musâhabe, Mükerrem İnsan, Fatiha Suresi Tefsiri, Bakara Suresi Tefsiri, Dualar ve Zikirler.
HASAN AYHAN