Niyet ile Amel

Zeyd b. Meysere’nin naklettiği bir kudsi hadiste Allah (c.c) şöyle buyurmuştur:
“Hikmetli söz söyleyen kulumun sözünü kabul etmem. O kulumun gayretine ve niyetine bakarım. Onun gayret ve niyeti benim rızamı kazanmak ise susmasını tefekkür, konuşmasını zikir sayarım.”
İbrahim en-Nehai şöyle demiştir:
“Kul bazen bir söz söyler ve bu söz suç teşkil eder. Ama onun niyeti, hayır murat etmektir. Dinleyen kişilere Allah (c.c), o sözü bir mazeret olarak sunar. Dinleyen kişiler de, “Bu kişi bu konuşmaları ile hayır ve iyilik istemektedir.” derler. Bazen de kişiler güzel konuşur ama niyetleri hayır değildir. Dinleyen kişiler, “Bu adam, konuşmalarında hayır ve iyilik istemiyor” derler.
Avn b. Abdullah şöyle demiştir:
“Eskilerden, hayır ve hasenat ehli kişiler birbirlerine mektup yazdıklarında şu üç cümle ile başlarlardı:
1. Niyeti ahiret olanların, Allah (c.c) dünya işlerinde yardımcısı olur.
2. Gizli yerlerde hal ve hareketlerini düzeltenlerin, Allah (c.c) aşikâr işlerini düzeltir.
3. Allah ile arasını düzelten kişinin, Allah (c.c)’da onun kullarla arasını düzeltir.
Hasan-ı Basri hazretleri:
“De ki: Herkes kendi mizaç ve karakterine göre iş yapar. Rabbiniz kimin doğru bir yol tuttuğunu en iyi bilendir.” (İsra, 17/84.) ayetinde geçen mizaç ve karakteri amel olarak tefsir edip, amellerin niyetlere bağlı olduğunu söylemiştir.
Peygamber Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“Müminin niyeti, amelinden daha hayırlıdır.” (Deylemi, Müsnedü’l Firdevs, nr. 7096.)
İlim ehli kimseler bu hadisi şöyle açıklamışlardır:
Kişi o ameli işlemese dahi, niyetinin hayır olmasından dolayı sevap kazanır. Fakat niyetsiz bir işten sevap kazanamaz. Bazı Âlimler ise niyetin amelden daha hayırlı olması hakkında, niyet uzun süreli olup amel kısa sürelidir. Yani insan hayatı boyunca iyilik yapmaya niyetlenebilir ama hayatı boyunca amel etmeye gücü yetmez. Kalbin ameli niyettir. Allah’ı bilmenin merkezi ise kalptir. Elbette merkez olan diğerinden üstündür.
Bir işin sonucunun iyi ya da kötü olması kul için tam anlamıyla önemli değildir. Çünkü biz insanoğlu hayır gözükende şer, şer gözükende hayır olabileceğini unutabiliriz. Niyetlerimizde Allah’ın rızasını kazanmak olduğu sürece Rabbimiz bizlere rahmetiyle muamele edecektir.
Gününüz bereketli, niyetiniz halis olsun.