Bosna-Hersekli Müslümanların efsane lideri Bilge Kral Aliya İzzetbegoviç'in vefatının üzerinden 13 yıl geçti. Avrupa'nın göbeğinde ikinci bir Endülüs vakasının yaşanmasına izin vermeyen Aliya İzzetbegoviç, bugün sadece Bosna halkının değil tüm İslam aleminin aradığı, özlediği bir lider olarak tarihe not düştü...
**
Bosnalı Müslümanlar için Aliya'nın yeri tabii ki bambaşka. Bir çok Boşnak'ın evinde resimleri asılı. Bosnalılar için Aliya bir "baba", bir "dede". Yeni nesil Boşnaklar, Aliya'yı çok iyi tanımasa da karanlık günlere şahitlik edenler, onun ne denli büyük bir lider olduğunu biliyor. Aliya hayatını İslam'a ve Bosna halkına adamış bir isimdi.
**
Aliya entellektüelliği ve bilgeliği ile diğer Balkan ülkelerinin liderlerinden çok farklıydı. Ne Sırbistan Devlet Başkanı Slobadan Miloseviç gibi ırkçı ve şovenistti, ne Hırvatistan Devlet Başkanı Franko Tujdman gibi ikiyüzlü ve kaypaktı. Bilgeliği en zor günlerde bile barıştan söz etmesi, halkını nefret ve intikam duygularından uzak tutmasıydı...
**
Bugün bu üç isimde hayatta değil. Ama Aliya sadece Bosnalı Müslümanların değil tüm İslam aleminin gönlünde efsane bir lider olarak yaşıyor ve yaşamaya devam edecek. Miloseviç ise kötü bir lider, diktatör ve Balkan Kasabı olarak tarih sayfalarındaki yerini aldı. Bir hapishane köşesinde geberdi gitti. Bir zamanlar milyonları meydanlara toplayan ve Sırp halkının kutsadığı Miloseviç'i evinin bahçesine gömdüler. Devlet töreni bile yapılmadı. En radikal Sırplar bile mezarını ziyaret etmiyor. Mazlum ile zalimin farkı mezarlıklarda ortaya çıkıyor..
**
Aliya vasiyeti üzerine vefatının ardından Kovaçi Şehitliği'ne defnedildi. Oldukça mütevazi bir mezarı var. Mezarı Saraybosnalı şehitlerle diğer şehitlerle birlikte aynı yerde. Bu bile Aliya'nın örnek devlet adamlığını gösteriyor. Saraybosna'yı 4 defa ziyaret ettim. Her ziyaretimde Kovaçi Şehitliği'ne de uğradım ve duamı ettim Aliya ve diğer şehitler için... Allah bir daha o güzel insanlara bu acıları yaşatmasın...
**
Bilge lider Aliya son ziyaretini Konya'ya yapmıştı. Konya'nın savaş zamanında yaptığı yardımları ne Bosna halkı ne de Aliya unutmuştu. Bu yüzden vefatından önce Konya'yı ziyaret etti. Konyalılarla helalleşti. Bugün kendisinin ve ülkesinin ismi Konya'nın dört bir yanında yaşatılıyor. Aliya İzzetbegoviç Camii, Aliya İzzetbegoviç Caddesi, Bosna-Hersek Mahallesi, Mostar Köprüsü Konya'yı adeta küçük Bosna'ya çevirdi...
**
Bugün büyük bir kaos ve kargaşanın yaşandığı oluk oluk kanın aktığı İslam dünyasında Aliya gibi liderlere ihtiyaç var. Suriye'de, Irak'ta insanlar birbirini mezhep farklılığından dolayı katlederken, Bosna'da daha 20 yıl önce birbirleriyle savaşan halklar bir arada yaşayabiliyor. Bosnalı Müslümanlar için zor ama düşmanları ile birarada yaşamak zorundalar. Onlar herşeyin farkında..
**
Bosnalı Müslümanlar geçmişte uğradıkları kötülükleri unutmadılar ama düşmanlarından nefret etmiyorlar. Çünkü Aliya'nın vasiyeti "unutmayın ama nefret de etmeyin. Nefret insanı başka kötülüklere iterdi" Boşnaklar ne Sırplar ne Hırvatlar gibi çocuklarını kin ve intikam duygularıyla büyütmüyor.. Çocuklarına sevmeyi, gülmeyi onca soruna rağmen hayata pozitif bakmayı öğretiyor. Savaşta bile espri ve mizahı bırakmayan bir halktır Boşnaklar. Bosna'ya gittiğiniz zaman sanki o ülkede hiç savaş yaşanmamış gibi hissedersiniz. Boşnaklar o zor ve karanlık günleri Aliya'nın önderliğinde kenetlenerek aştılar...
**
Aliya köleliği değil özgürlüğü seçti. Köleliği kabul etseydi bugün Bosna-Hersek "Büyük Sırbistan"ın bir parçası olacaktı. O yüzden mezar taşında bile "Büyük Allah'a yemin olsun ki; asla köle olmayacağız" diye yazıyor.
**
Bosna'nın ünlü sanatçısı Dino Merlin'in Aliya'nın ardından bestelediği 'Date nije Aliya"(Sen olmasaydın Aliya) adlı kasideyi dinlemenizi tavsiye ediyorum. Mümkünse Türkçe çevirisini de okuyun derim..Balkanlar'da sadece Boşnakların değil Sırpların ve Hırvatların da Aliya gibi bilge bir lidere ihtiyacı var...