TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı'nca lise öğrenimine devam etmekte olan öğrencileri temel, sosyal ve uygulamalı bilim alanlarında çalışmalar yapmaya teşvik etmek, çalışmalarını yönlendirmek ve mevcut bilimsel çalışmalarının gelişimine katkı sağlamak amacıyla düzenlenen Ortaöğretim Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması sonuçlandı. Yarışmaya Konya'dan 901 proje katıldı. Bu projelerden Enderun Liseleri öğrencilerinin hazırladığı 4 proje bölge sergisinde sergilenmeye hak kazandı. Hazırlanan Silisyumun Su İtici Özelliğinin Araştırılması ve Tarihi Eserlerin Nano Kaplama İle Korunması projesi ve Kitlesel Radyasyon Önleyici projesi ise yarıştıkları dallarda bölge birincisi seçilerek Ankara’da yapılacak olan finale katılmaya hak kazandı.
DESTEKLERİMİZ SÜRECEK
Yarışmadaki başarıyı değerlendiren Özel Enderun Liseleri Müdürü Said Turgut, “Yine bir Enderun klasiği gerçekleşti. Yarışmaya hazırlandıkları süreçte okul olarak Bilim Danışma Kurulu hocalarımızın rehberliğinde öğrenci ve öğretmenlerimize destek olduk. Bundan sonraki süreçte de desteklerimizi sürdüreceğiz. Bilim Danışma Kurulu hocalarımıza teşekkür eder bize bu gururu yaşattıkları için öğrenci ve öğretmenlerimizi tebrik ederiz. Ankara’da yapılacak olan final yarışmasında da öğrencilerimize başarılar dileriz” dedi. Fizik Öğretmeni Hatice Mutlu da, “Öğrencilerimizden 70 farklı proje geldi. Bunları danışma kurulumuz ile birlikte değerlendirerek 17 projeyle bu yarışmaya katıldık” dedi. Yarışmaya gönderilen projelerden dördünün sergilemeye hak kazandığını ifade eden Mutlu, şöyle konuştu: “Gönderdiğimiz 4 projeden ikisi ise alanlarında birinci seçildi. Uzun soluklu bir çalışma sürecinin ardından iki dalda birinci olduk. Okulumuzda da çok iyi bir hava yakaladık. Öğrenciler artık yeni projeler üretmek için çalışıyor. Öğrencilerimizi bu süreçte gösterdikleri azimli ve istikrarlı çalışmalarından dolayı tebrik ediyoruz.”
RADYASYONLA İÇ İÇEYİZ
Ömer Faruk Arıcı ve Hüdai Osman Gül de kazandıkları birincilikten dolayı mutlu olduklarını ifade ederek, projeleri hakkında şu bilgileri verdi: “Günümüzde kullanım kitlesi oldukça fazla olan akıllı telefonlar, bilgisayarlar, modemler genel olarak radyasyon yayıyor. Nüfusla birlikte sanayi ve şehir ortamı iç içe. Küresel ısınmanın da etkisi ile atmosferin radyasyon geçirgenliği arttı. Bunu engellemek için bu projeyi geliştirdik.” Zırhlama ve radyasyon engellemenin askeri alanlarda ve hastanelerde yapıldığını fakat evlerde böyle bir uygulama olmadığının altını çizen Arıca ve Gül, şöyle konuştu: “Proje fikrinden sonra ilk olarak madenleri araştırdık. Bor maddesine rastladık. Borun yüzde 72’si Türkiye’de üretiliyor. Fakat boru yeteri kadar kullanamıyoruz. Ek olarak barit maddemiz var. Bu madde de radyasyonu engelleme özelliğine sahip. Bu iki madde karıştırıldığı zaman hem ısı hem ses hem de radyasyonu engelliyor. Testlerimizi okuldaki laboratuarımızda ve Meram Tıp Fakültesi Radyoloji ve Onkoloji Bölümü’nde X ışını vererek yaptık. Bu toz karışımı binalarda, boyaya, yalıtıma, betona ekleyerek radyasyonun insan üzerindeki etkisini azaltmış oluyoruz. İki malzeme de fiyat olarak ucuz temin edilebiliyor. Ev içerisindeki radyasyonu azaltmak için de yeni bir madde üzerinde çalışmalarımız sürüyor.”
TARİH RESTORASYONLA KORUNMAZ
Abdülhamit Şamil Doğan da yaptığı açıklamada tarihi eserlerin yağmur kar gibi pek çok dış etkene maruz kaldığını ve bunlardan zarar gördüğünü belirterek, “Bu zararı önlemek için devletimiz sadece restorasyon çalışmalarıyla yetiniyor. Bu çalışmalar eserlerin doğallığına zarar veriyor. ODTÜ’nün yapmış olduğu tarihi eserlerin nano kaplanması gibi bir proje var fakat bu görselliği bozuyor” dedi. Araştırmaları soncu silisyum dioksit formunu bulduklarını belirten Doğan, şöyle konuştu: “Bu maddenin bir özelliği su itici özelliğinin olması. Silisyum doğada çok bulunduğu için ucuz bir madde. Bunu sıvı halde bir Alman firmasından getirttik. Necmettin Erbakan Üniversitesi Fizik Araştırma Laboratuarında püskürtme yöntemiyle taş, ahşap gibi malzemeleri kapladık. Kaplama sonucu suyun hiçbir şekilde kumaş, taş, ahşap maddeler tarafından emilmediğini gördük. Su malzemeden adeta itiliyor. Bu sayede tarihi eserler korunmuş oluyor. Bu projeyi daha da geliştirmeyi istiyorum. Projeye katılımımızı sağlayan okulumuza ve danışman hocalarımıza teşekkür ediyoruz.”
HÂLİD ŞEN merhabahaber.com