Camilerin minareleri arasına gerilen ışıklı şeritlerle yazılan mahyalar Ramazan geleneğinin de adeta bir parçası. Dört yüz yıla yakın bir süredir Osmanlı’dan günümüze Ramazan ayında gökyüzünü süsleyen mahyalar, artık geleneksel usullerin dışında yapılıyor. Mahyalar, artık gelişen teknoloji ile dijital olarak hazırlanıyor. Son yıllarda camilerde kullanılmaya başlanılan dijital led mahyalar giderek yaygınlaşıyor. Dijital mahyaların kullanım süresi ampullerle hazırlanan mahyalara göre uzun olurken hazırlanması ve düzenlemesi de oldukça basit bir hale geliyor. Bilgisayar ortamına yüklenen programla cami imamı istediği yazı, söz veya Hadis-i Şerifi yükleyebiliyor. Yeni nesil mahyaların maliyetinin de ucuz olduğu belirtilirken kullanımı ve uyarlanabilir oluşu dönüşümü daha da hızlandırdı.
MUCİDİ HATTAT AHMET KEFEVİ
Konya’da 17 camide asılan mahyaların 4’ü merkez ilçelerde 13’ü ise taşra ilçelerde yer alıyor. Şehir Merkezi’nde Sultan Selim Camii’nde; “Hoşgeldin Ya Şehri Ramazan”, Elmas Külliyesi Camii’nde; “Hoşgeldin Şehri Ramazan, Namaz Dinin Direğidir, Hayır ve Şer Allah’tandır”, Hacı Tahir Büyükkörükcü Camii’nde; “Hoşgeldin Şehri Ramazan, Şefaat Ya Rasülallah, Zekat Malı Korur, Oruç Tut ki Sıhhat Bulasın”, Selçuklu Merkez Camii’nde; “Hoşgeldin Ya Şehri Ramazan, Onbir Ayın Sultanı Ramazan” mesajları mahyalarda yer buluyor. Mehya kelime anlamı olarak Arapça’da “hayat” ve aynı zamanda da “aylık” demektir. Mahya geleneği İslam dünyasında öncelikle İstanbul’da başlamıştır. Rivayete göre ilk mahya; 1614 yılında Fatih Camii müezzinlerinden Hattat Hafız Ahmet Kefevi tarafından uygulanır. İki minare arasına yazı ve çok sanatkârane bir resim işleyen Hattat Hafız Ahmet bunu zamanın padişahı Sultan I. Ahmed’e hediye eder. Padişah’ın oldukça hoşuna giden bu hediyeden ilhamla ve dini hükümlere uygun olması şartıyla bundan böyle Ramazan gecelerinde minareler arasına resimdeki gibi mahyalar kurulmasını emreder. İlk defa 1617 Ramazan’ında yeni tamamlanan Sultanahmet Camii’nde uygulanan bu yenilik, sonraki yıllarda sanatsal bir gelenek hâlini alır.
HÂLİD ŞEN merhabahaber.com