Suriye'deki iç savaş 5. yılına girdi. Ülkede hala iftar vaktinde camiler bombalanıyor, köyler basılıyor, çocuklar öldürülüyor. Savaş nedeniyle tarihi yerler, şehirler yerle bir oldu. Savaşta ölenlerin sayısının 200 bini geçtiği tahmin ediliyor. Suriye'de 5 yıldır devam eden iç savaş nedeniyle milyonlarca insan ülkesini terketti. Zulümden kaçanların sığındığı ülkelerin başında ise Türkiye geliyor. Türkiye'ye gelen Suriyeliler'in sayısı her geçen gün artıyor. Suriye'deki gelişmeler Türkiye tarafından yakından takip ediliyor. Türkiye'nin Suriye politikası ise Ortadoğu uzmanları tarafından eleştiriliyor. Selçuk Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nezir Akyeşilmen, Suriye'deki gelişmeler ve Türkiye'nin dış politikası ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
IŞİD GERİLEMEYE BAŞLADI
Bölgedeki son durumu değerlendiren Doç. Dr. Nezir Akyeşilmen, IŞİD'in Suriye'de güç kaybettiğini, örgütün geri çekilmeye başladığını söyledi. IŞİD'in geri çekilmesiyle Suriye'de yeni dengelerin oluşacağını kaydeden Akyeşilmen, "Suriye'deki gelişmeler iç ve dış siyasetimiz yakından ilgilendiriyor. Oradaki ufak bir gelişme bizi etkiliyor. Her hafta dengeler değişiyor. IŞİD'in geçen yıl başlayan hızlı ilerleyişi yerini gerilemeye bıraktı. Bu durum Suriye'deki dinamikleri yeniden hareketlendirecek. Kartlar yeniden dağılır. İŞID denge kurmuştu, kimsenini onu durdurmaya gücü yetmiyordu. Ama artık İŞID güç kaybediyor. İŞID cephe savaşını bıraktı. Bombalı saldırılar yapıyor. Musul'da ciddi anlamda zayıfladı. Örgüte katılan yabancı savaşçı sayısı da azaldı. Bu bir furyaydı. İnsanlar IŞİD'in saflarına katılıyordu. Türkiye'den de çok giden oldu. Örgüt bugün irtifa kaybediyor. Muhalifler ve rejim, yeni politika arayışına girecek" dedi.
TÜRKİYE BİR TAKIM HATALAR YAPTI
Türkiye'nin Suriye politikasını eleştiren Akyeşilmen, Türkiye'nin barışçıl yöntemlerle hareket etmesini istedi. "Türkiye bugüne kadar hep açık kapı politikası güttü" diyen Akyeşilmen, "Bu insani ve ahlaki bir politika. Türkiye hep muhaliflere lojistik destek verdi. Muhaliflere verilen bu destek çatışmaların sürmesinde etkili oldu. Bu yanlış bir politikaydı. Silahla barış gelmez. Ülkemiz barışçıl yöntemlerle hareket etmeli. Türkiye uluslararası arabulucuk sistemine destek veriyor. Buna yatırım yaptı. Konferanslar düzenledi. Ancak Suriye meselesinde arabuluculuktan ziyade şiddeti destekledi. Arabulucuğu devreye soksaydı daha az kan akardı. Savaşı derinleştirecek lojistik destek bir yıkımdır. Geçen yıl Cenevre görüşmeleri yapıldı. Ancak bu görüşmeler başarısız oldu. Çünkü çok geç kalındı. Suriye, mini bir Ortadoğu'dur. Oradaki bir kıvılcım bütün kıtayı etkiliyor. Küresel sistemi bile belirliyor. İç ve dış politikamızı etkiliyor. Türkiye bir takım hatalar yaptı. Bu hatalardan dönülebilir. Barışa yapılan katkı her zaman değerlidir" diye konuştu.
DIŞİŞLERİ SINIFTA KALDI
Türkiye'nin dış politikada çuvalladığını ifade eden Akyeşilmen, şunları söyledi: "Bir takım siyasi danışmanlar, medya aracılığıyla dış gelişmeleri yanlış yönlendiriyor. Bazıları insafsız açıklamalar yapıyor. Bu bize zarar verir. Türkiye'nin imajını zedeliyor. Hükümet buna önlem almalı. Sıfır sorun politikası, barışçıl politikasını desteklemeli. IŞİD'e yeterince tepki gösterilmiyor. İç politikadan kaynaklanan kutuplaşma var. Dışişleri sınıfta kaldı. Yapıcı, kardeşçe bir mesaj vermiyor. Susmayı tercih ediyor. 'Gelişmeyi kaygıyla izliyoruz' şeklinde klişe cümleler kuruyor. Pasif bir dış politikaya geldik. Doğru ve haklı bir anlayış yok. Türkiye'nin yapacağı en büyük hizmet barışçıl mesaj ve adımlardır. Türkiye'nin kapsayıcı bir politika gerçekleştirmesi lazım. Çünkü Suriye'de dinamikler yeniden şekillenecek. Ülkeyi geriye götürecek bakış açısı bırakılmalı. Türkiye oyun dışında kalıyor.
Dengeleri iyi okumak lazım. Yoksa büyük acılar yaşanır. Türkiye, IŞİD'e karşı diğer örgütlerle işbirliği yapmalı."
ÜLKE YERLE BİR OLDU
Türkiye'nin mültecilere kucak açtığını, bu noktada örnek gösterildiğini belirten Akyeşilmen, "Yeni mülteci dalgası görülebilir. Dengeler sürekli değişiyor. Türkiye'nin öngörülü davranması lazım. Ezbere konuşan insan sayısı fazla. Rasyonel davranmak lazım. Irak'ta çatışmalar ülkenin ortasında, yani sınırımızdan uzak. Mülteci noktasında bir sıkıntı yok. Suriye rejimini belli kesimler destekliyor. Yüzde 20 civarında bir desteği var. IŞİD'i bitirseniz de iç savaş sürer. Onun için Türkiye'nin rolü önemli. Suriye'de 8 milyon insan yerinden edildi. Ürdün ve Türkiye'de 2 şer milyon Suriyeli mülteci var. 200 bin kişinin öldüğü tahmin ediliyor. Ülke yerle bir oldu. Suriye diye bir ülke, otorite yok artık. Türkiye, bölgede kilit bir aktör. Suriye'ye komşu ülkeler biraraya gelmeli" sözlerini kullandı.
BARIŞÇIL POLİTİKALARA İHTİYAÇ VAR
Barışçıl politikalara ihtiyaç olduğunu ifade eden Akyeşilmen, sözlerini şöyle tamamladı: "Batılılar çıkarları gereği bir takım politikalar yürütüyor. Onların barışı istediğinden emin değilim. Ortadoğu'da bir haftada dengeler değişiyor. Seçim sonuçlarına göre yeni bir siyasal sistem oluşacak. Dış politayı uzmanlar üzerinden yürütmek lazım. Herşeyi ben bilirim anlayışı terk edilmeli. Türkiye tam anlamıyla dış politika çuvalladı. Ülke daha büyük düşünmeli. 2009'da bir dış politika uzmanı, Türkiye tarihi boyunca gücünün altında bir dış politika izlediğini söyledi. Türkiye'de dış politikada eskiye dönüş var. Dışişleri Bakanlığı, çözüm üretemiyor."
KERİM ATICI merhabahaber.com