Konya’da toplam 2 milyon 247 bin hektar alanda tarım yapılmaktadır. Kuru tarım yapılan alan 1 milyon 870 bin hektar, resmi olarak sulamaya açılan saha (DSİ, İl Özel İdaresi, halk sulamaları) 377 bin hektardır. Toplam tarım alanlarının yüzde 85’inde kuru, yüzde 15’inde sulu tarım yapılmaktadır. Bu durum ilde sulamaya olan yüksek talebi açıkça ortaya koymaktadır. Konya il topraklarının yüzde 38’i ovalardan yüzde 35’i dağlardan ve yüzde 27’si platolardan ibârettir. Büyük nehirleri yoktur.
Konya Ovası’nda tarımda su kullanımı yılda 3-3.5 milyar metreküp. Sıcak periyotlarda buharlaşmanın fazla olması nedeniyle bu miktar daha da artmaktadır. Bu sebeple yer altı su seviyesi her yıl 2-3 metre düşmektedir. Acil tedbir alınmazsa kısa sürede sulu tarım da yapılamaz hale gelecektir.
Konya İli’nde mevcut su rezervi ile sulanabilecek alan en fazla 750 bin hektardır. Bu alana ancak mevcut projelerin tamamlanması ve suyun tasarruflu kullanımıyla ulaşılabileceği açıktır. Yeraltı su seviyesinin de daha fazla derine gitmeden güçlendirilmesi gerekmektedir 2 Milyon nüfuslu ve tarıma dayalı sanayilerin oranının yüzde 45 olduğu Konya’da ciddi sosyo- ekonomik sıkıntılar ortaya çıkacaktır
Konya tarımının beli sorunlarını şu şekilde maddeler halinde sıralayabiliriz
* Su temini projeleri ve finans kaynakları bakımından belirsizlik ve eylem planının olmaması,
* Kuru tarım alanlarının fazlalığı (%85)
* Bilinçsiz su kulanımı ve modern sulama alt yapısı imkanları ve eğitim yetersizliği
* Su kullanımı, dağıtımı bakımından organizasyon yetersizliği ve yeterli yasal müeyyidelerin olmaması
* Arazilerin fakir toprak şartlarına (organik madde) sahip olması ve analize göre gübreleme programlarının oluşturulmaması.
* Yüksek tarımsal üretim maliyetleri
* Sertifikalı tohum kullanımının düşük olması
* Alternatif ürünlerin azlığı (yağ bitkileri gibi) ve çok su tüketen bitki türleri yetiştirme zorunluluğu
* Havza içinde üretim planlamasının olmaması ve kendi kendine rekabet etme
* Ağaçlandırmanın yetersizliği
* Bitkisel üretimin yetersizliği nedeniyle yem ve girdi bakımından sıkıntı çeken hayvancılık sektörü
* Yüksek tarıma dayalı sanayiinin ( yüzde 45) azalan üretimden olumsuz etkilenmesi
* Yetiştirici ve üretici birliklerinin yeterince oluşturulamaması
* Kırsal dağlık alanların kalkındırılamaması nedeniyle tarım kesiminin şehre göç ederek dengeleri zorlaması
* Çiftçilerin bankalara borçlarının artması ve arazilerin elden gitme riski
Konya nın en büyük sorunu tabiki sudur.Türkiye Tahıl Anbarı’ sıfatını daha çok kuru tarım alanlarında üretilen tahıllar kazandırmıştır. Tahıllar genel olarak 450 mm yağış istemektedir. Fakat son 10 yıldan beri artık bu durum değişmeye başlamıştır.Konya’da yağışların miktarı yanında dağılımı, tipi, kuraklık sezonu ve süresi de değişmiştir. Kuraklık genelde Mayıs ayı sonu itibariyle başlarken uzunca bir süredir sonbahar ve kışın yada bunların karışımı olarak ortaya çıkmaktadır. Dünya uzun yıllar yıllık yağış ortalamasının 1000 mm civarında, Türkiye yağış ortalamasının da 643 mm olmasına karşın ilin 60 yıllık yağış ortalaması 323 mm, son 12 yıllık yağış ortalaması ise 300 mm’ dir. Bu yağış zorunlu olarak nadas-tahıl münavebesi uygulanan kuru tarım alanları için artık yeterli olmaktan çıkmıştır. Sonuç olarak yüzde 85’i kışlık ekim yoluyla yapılan kuru tahıl tarımı ovada yavaş yavaş bitmektedir. Yazlık ekim yapılan pancar, mısır, fasulye vb. ana bitkiler için de yağış sorunu artarak devam etmektedir. Bu ürünler artık tamamen sulamaya bağımlı hale gelmiştir.