Artan maliyetler, hane halkı gelirlerindeki düşüş ve inşaat sektöründeki fiyat artışları, geniş metrekarelere sahip konutların erişilemez hale gelmesine neden oldu. 2024 itibarıyla Türkiye’de ortalama bir apartman dairesinin büyüklüğü 97 metrekareye kadar geriledi. Ancak bu metrekareler, çoğu zaman bir ailenin tüm ihtiyaçlarını karşılayacak alanı sunmuyor. Uzmanlara göre, küçülen yaşam alanları hem fiziksel hem de psikolojik olarak bireyler üzerinde baskı yaratıyor. Özellikle büyük şehirlerde yaşayan düşük gelirli aileler, sınırlı alanlarda yaşamlarını sürdürmek zorunda kalıyor. Yalnız yaşama isteği de küçük dairelere talebi artırdı. Psikologlara göre, küçülen evler stres, huzursuzluk ve depresyon gibi sorunları artırabiliyor. Çocuklar oyun alanlarından mahrum kalırken, ebeveynler de kişisel alanlarını kaybediyor. Geniş salonlar, kullanışlı mutfaklar ve rahat bir balkon hayali, ekonomik koşullar yüzünden gerçeğe dönüşemiyor.
DARALAN EKONOMİ, DARALAN YAŞAM ALANLARI
Konut üreticileri, maliyetleri düşürmek ve daha fazla kar elde etmek amacıyla küçük ev projelerine yöneliyor. Ancak bu durum, insanlara daha uygun fiyatlı konutlar sunmak yerine, yaşam standartlarının düşmesine neden oluyor. Daha küçük evler, genellikle yetersiz depolama alanları, dar odalar ve çoklu fonksiyonlara uygun olmayan tasarımlar içeriyor. Eskiden geniş salonları ve ferah alanlarıyla dikkat çeken evler, yerlerini daha küçük ölçülere bırakıyor. Hane sayısındaki azalma, bireysel yaşam tercihlerinin artışı ve müteahhitlerin daha kolay satılabilir projeler üretme çabası, aynı zamanda kentsel dönüşüm çalışmaları, konut alanlarının küçülmesine neden olan faktörler arasında yer alıyor.
TÜRKİYE’DE KONUTLAR 90-171 METREKARE ARASINDA
2000'lerin başlarında 136 metrekareye kadar çıkan, 2010-2020 döneminde 115-120 metrekare civarında olan ortalama konut büyüklüğü, 2024'ün ilk dokuz ayında 104 metrekareye geriledi. Araştırma, Türkiye genelinde konutların büyüklüğünün 71 ila 171 metrekare arasında değiştiğini gösteriyor. Üç büyük şehre baktığımızda, Ankara 130 metrekarelik ortalama ile öne çıkıyor. İstanbul’da bu rakam 98 metrekare, İzmir’de 84 metrekare. Konya’da ise ortalama konut büyüklüğü 121 metrekare oldu.
Türkiye’de artan ekonomik sıkıntılar, konut sektöründe çarpıcı bir dönüşüme yol açtı. Geniş, ferah ve rahat bir yaşam hayali artık birçok aile için ulaşılamaz hale gelirken, insanlar küçülen evlere hapsoluyor. Son yıllarda konut metrekarelerinde görülen düşüş, yalnızca bir tercih değil, aynı zamanda bir mecburiyetin de göstergesi.
HER BÜTÇEYE UYGUN HAREKET ETMEYE ÇALIŞIYORLAR
Konya Emlakçılar Odası Başkanı Sedat Altınay küçülen evlerin maliyet artışından kaynaklandığını vurguladı Altınay, “Son zamanlarda artan inşaat maliyetleri sonrası evlerin metrekaresinde küçülme başladı. Bugün inşat sektöründe artan maliyetler karşısında müteahhitler küçük konutlar üretiyor. 3+1 evler 130 ila 150 metrekare 2+1 evlerne 100 ila 120 metrekare arasında yapılamaya başladı. Gerek konut fiyatlarındaki aşırı artış, gerekse yüksek konut kredi faizleri konuta erişimi hayli zorlaştırıyor. Üreticiler ise maliyetleri düşürerek erişilebilir fiyatla konut sunmanın yolunu konutların yüzölçümlerini düşürüyor. Böylece her bütçe uygun hareket etmeye çalışıyor” dedi.