Türkiye'de ve Konya'da artan nüfusa paralel olarak kan ihtiyacı da her geçen gün artıyor. Konya'da geçen yıl yüzde 110 oranında kan ihtiyacı karşılandı. Bu oranla Konya, Türkiye ortalamasının üzerine çıktı. Aynı şekilde Konya'da geçen yıl 52 bin 500 ünite kan toplandı. Kan bağışının önemi ve geçen yıl faaliyete geçen Türk Kök Hücre projesi hakkında bilgi veren Konya Kan Bağışı Merkezi Müdürü Dr. Kaya Levent, 2014 yılında Türkiye genelinde 1 milyon 860 bin ünite kan toplandığını söyledi. Türkiye'nin günlük kan ihtiyacının ise 5-6 bin ünite olduğunu kaydeden Levent, “Kızılay şu anda Türkiye'nin kan ihtiyacını tamamen karşılayamıyor. Yüzde 100'ü karşılamak için biraz daha zamana ihtiyacımız var. 2006 yılında Sağlık Bakanlığı ile protokol imzalandı. Eskisi gibi hastaneler kan almıyor. Kızılay artık bunu tek elinde yürütüyor. Bir kurumun tek başına bu yükü bir anda karşılaması olanaksız. Belli bir zaman diliminde karşılamaya doğru gidiyor. Başlangıç noktasına döndüğümüzde belki o yıllarda 200 bin ünite gibi kan alınırken geçen yıl 1 milyonunun üzerine çıktık. Bu sene ki hedefimizde 2 milyon 21 bin ünite olacak” dedi.
KIŞ ŞARTLARI BAĞIŞ ORANINI DÜŞÜRDÜ
Konya'da da yüzde 87 oranında kan ihtiyacının karşılandığını belirten Levent, “Geçen yıl hedefimizin üzerinde başarı sağladık. Toplam da 52 bin 500 ünite kan topladık. Yüzde 110 üzerinde bir kan toplama oldu. Bu sene özellikle Ocak, Şubat ve Mart ayı dahil olmak üzere hava şartlarının çetin geçmesi bizi olumsuz etkiledi. Çünkü bizim ilçe ekiplerimiz oluyor. Bu bahsettiğim aylarda çok fazla taşraya çıkamadık. Vatandaş da soğuk havalardan dolayı yeteri kadar ilgi gösteremedi. Sonuç olarak bu 3 aylık dönemde beklediğimiz hedefe ulaşamadık. Kan ihtiyacı olunduğunda şehirler arasında kan nakli oluyor ama Konya halkı olarak kendi kanımızı karşılayabilmemiz için bu açığı kapatmalıyız. İlk 4 ay içinde beklenen kanı karşılamadık ama bu açığı yaz döneminde kapatmayı hedefliyoruz. Vatandaşımızdan biraz daha fazla hassasiyet bekliyoruz” diye konuştu.
KAN BAĞIŞINDA YANLIŞ BİLİNEN ÖN YARGILAR
Şehir içerisinde çeşitli yerlerde kan alma birimi kurduklarını söyleyen Levent, “Eski Garaj civarında Kızılay Hastanesi yakınında var. Bir tane de Zafer tramvay durağı karşısında var. Yaz döneminde faaliyete geçirdiğimiz çadır ekibimiz var. İl Sağlık Müdürlüğü'nün bulunduğu yerde. Eylül'ün sonuna kadar çadırımız devam edecektir. Aynı zamanda bul içerisinde Hacıveyiszade Camii yanında Kızılay kan alma otobüsümüzü yerleştirdik. Müftülüğün desteği ile faaliyete devam ediyoruz. Şehir içeresinde üniversitelerde çeşitli faaliyetlerimiz oluyor. Kamu ve kurumlara faaliyet oluyor. 3 ayda düzenli gittiğimiz ilçeler var. Vatandaşın dikkatini çekmek için gönüllü bağışçılar var ve eğitimi faaliyetlerinde destek veriyor. Kan bağışının önemine dikkat çekmek için konferanslar düzenliyoruz. Kan bağışçısı kazanımı projesini Milli Eğitim Bakanlığı ile beraber düzenliyoruz. Küçük yaştaki çocuklara kan bağışının önemini anlatacağız. Aynı şekilde ailelere kan bağışını destek vermeleri konusunda bilgilendireceğiz. Biz bir şekilde kan bağışı hakkındaki gelişmeleri vatandaşımıza aktaracağız” ifadelerini kullandı. Vatandaşın kan bağışı hakkında çeşitli ön yargılara sahip olduğunu belirten Levent, “Bugüne kadar kan vermenin kilo almakla ilgili hiçbir veri yok. Yani kan verildiği zaman kişi kilo almıyor. Aynı şekilde kan verince kan hücreleri sabit kalıyor. Sadece litre bazında sıvı kaybı oluyor. Bu da bol su içilerek yerine geliyor. Kan verince halsiz kalırım, kansız kalırım, ya da kilo alırım gibi bir durum yok. Her ilaç kullanan kan veremeyeceğini düşünüyor. Doktor tarafından bu değerlendiriliyor. Her tansiyon ve şeker ilacı kan vermeye engel olmuyor. Bu bilgili kan veremeye gittiklerinde verebilirler” diye konuştu.
KÖK HÜCREDE DEVRİM GİBİ PROJE
Türk Kök Hücre projesi hakkında da bilgi veren Levent, “Sağlık Bakanlığı ile birlikte yine Türk Kızılayı 7 Kasım 2013 tarihinde Türk Kök adı altında projeye imza attı. Proje kapsamında kemik iliği ihtiyacı olan hastalarımız (lösemi) donör bazında Türk Kızılay'ı üstlendi. Sağlık Bakanlığı da bu projenin takibini gerçekleştiriyor. Bağışçı bulma işi bizde. Kan alma faaliyetlerinin bulunduğu yerde kök hücrenin önemi ile ilgili bilgilendirme yapılıyor. Kan vermeye gelen birisi ekstra olarak 2 tüp şeklinde kök hücre bağışında da bulunabilir. Ayrıca kan vermek istemeyip sadece kök hücre vermek isteyen bağışçılarda yine kan alma merkezlerine başvurarak bağışını yapabilir. Alınan dokular uygun olduğunda hastaya nakil yapılmaktadır. Artık sadece kemikten alınmasına gerek kalmıyor. Kişinin kanından kök hücreden alınıyor. Cerrahi bir müdahale yapılmıyor. Can yakma gibi bir durum olmuyor. 18 ve 50 yaş arası kişilerden alıyoruz. Yeni hayata geçti ve geçen yıl devreye girdi. Bugüne kadar 3 bin toplandı. Şimdi ise henüz bir yıl olmadan 40 bine çıktı. Türkiye'nin kök hücre bankası yurt dışına bağlıydı. Bu da doku uyumunu zorlaştırıyordu. 250 bine çıkıldığında kan kanseri ve lösemi hastalarına bekleme süresini kısaltacağız. Projeyi kan bağışından daha çok önemsiyoruz. Konya'da da bu yönde bilinçlenme hızla artıyor” açıklamasını yaptı.
MEHMET AKİF SÜTÇÜ merhabahaber.com