Yağışlı ve soğuk geçen kış mevsimi, kışın seracılık yapılan bölgelerde seraların yıkılmasına, don olaylarına ve bunun sonucunda da sebze ve meyve fiyatlarının yükselmesine neden oldu.
Ancak, pazarcı esnafını vuran asıl şeyin kış mevsimi değil, her geçen gün biraz daha artan süpermarketler olduğu belirtiliyor. Hemen her bölgede bulunan ve geniş ürün yelpazesiyle hizmet veren süpermarketler, sebze ve meyve reyonlarına da geniş yer ayırıyor. Haftanın belli günlerinde de özel indirimler yapan süpermarketlerin, pazarcı esnafının işini baltaladığı ifade ediliyor.
PAZARLAR BİTİRİLMEK İSTENİYOR
‘Kadınlar Pazarı’ olarak bilinen Melike Hatun Çarşısı esnafı da süpermarketlerin sebze ve meyve satışı yapmasından yakınıyor. Soğuktan insanların etkilendiği kadar sebze ve meyvelerin de etkilendiğini, bazı bölgelerde kışın sebze ve meyve üretilen seraların yıkıldığını ve buna bağlı olarak fiyatların da yükseldiğini dile getiren pazarcı esnafı Hasan Saray, kendilerini vuran asıl şeyin çetin kış şartları değil süpermarketler olduğunu dile getirdi. Bir taraftan şehirdeki farklı semtlere yeni pazar alanları yapılarak pazarların geliştirilmesi için çalışılırken, diğer taraftan da marketlerin pazarları baltalamasına göz yumulduğunu söyleyen Hasan Saray, “Bizim asıl derdimiz, yılın belli dönemlerinde artan sebze ve meyve fiyatları değil, alışverişin iyice tabana vurmasıdır. Biz pazarcılar her şeyden etkilenmeye maruz bırakılmış bir kitleyiz. Kış ayları sert geçer, piyasada ürün fazla olmaz, üretici pazarcıya yüksek fiyatla satar. Biz de bundan gelir elde etmek için bize gelen fiyatının üstüne biraz da kazanç payı koyunca fiyat haliyle daha da artıyor. Müşteride doğal olarak almada zorlanıyor. Bunlar yine de mevsimlik sorunlar. Kışın müşterilerimizle bu şekilde alışveriş olması doğal hale geldi artık. Ama bunların dışında etrafımızda ve diğer yerlerde bulunan büyük alışveriş merkezleri bizleri her zaman etkiliyor. Onlar aldıkları malları küçük kârlarla satıyor. Kâr koymadan, aldıkları fiyata satsalar bile onlar yine zarar etmiyor. Çünkü onlar aynı malı 100-200 kasa satarken, biz 30-40 kasa satıyoruz. Böyle olunca bizim kâr koymadan satma gibi bir şansımız kalmıyor" dedi.
PAZAR KÜLTÜRÜ GÜNDEN GÜNE BİTİYOR
Eskiden insanlarda pazar kültürü olduğunu, belli mahallelerde kurulan pazarların takip edildiğini ve vatandaşın haftalık sebze ve meyve ihtiyaçlarını bu pazarlara giderek temin ettiğini söyleyen Halil İbrahim Karaca da, “Süpermarketlerle birlikte bu pazar kültürü de bitme noktasına geldi. Vatandaş, temel gıda alışverişini yaptığı marketlerde süslenmiş sebze ve meyve reyonlarını görünce, ‘tekrar pazara gitmeye gerek yok’ düşüncesiyle sebze ve meyve alışverişini de marketlerden yapıyor. Önceden pazarlarda yaşanan kalabalık, yoğunluk, bereket, şimdi görülmüyor. Biz o günleri arıyor ve özlüyoruz. Sonra pazarcılar arasında da tatlı bir rekabet vardı. Günün belli saatlerinde bazı ürünlerde aniden indirim yapar, bağıra bağıra müşteriyi kendimize çekmeye çalışırdık. Şimdi müşteri yok ki indirim yapalım, çağıralım. Bu şekilde giderse şu an çırpınıyor olan pazarcı esnafı kısa bir süre sonra tezgahlarını tamamen kaldırmak zorunda kalacak” ifadelerini kullandı.
MUSTAFA ÖZÇELİK