Bazı kesimlerin İslam'ı yanlış algıladığını belirten Yrd. Doç. Dr. Doğan Kaplan, mezhepler arasında geçmişten beri iktidar kavgası olduğunu açıkladı. İslam'ın dünyaya kötü gösterildiğini kaydeden Kaplan, "İslam dininin ortak payda olduğunu anlamalıyız" dedi
Merhaba Haber Akademisi Eğitim Brifingleri'nin ikincisine katılan Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Doğan Kaplan, 'İslam Mezhepleri Tarihi' konusunda önemli bilgiler verdi. Anemon Otel'de düzenlenen eğitim brifinginde Merhaba Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Kerem İşkan, Merhaba Gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İbrahim Büyükeken, Sayfa Editörü İbrahim Başçı, İstihbarat Şefi Kerim Atıcı, Muhabir Halid Şen, Mehmet Akif Sütçü ve Berkhan Parlak hazır bulundu. Eğitim brifingine Selçuk Üniversitesi Televizyonu Haber Müdürü Selman Selim Akyüz ve 42 Konya Televizyonu Haber Müdürü Mehmet Ali Kayacı ile Muhabir Aşkın Kayırlıoğlu da katıldı.
MÜSLÜMANI KATLEDENİ ALLAH AFFETMEZ
Yrd. Doç. Dr. Doğan Kaplan, 'İslam Mezhepleri Tarihi'nin bugün Ortadoğu'da yaşanan gelişmelerin daha iyi okunmasında büyük önem arz ettiğini söyledi. Ortadoğu'da bugünlerde hareketli günlerin yaşandığını, çoğu örgütün İslam'ı referans aldığını söyleyen Kaplan, bir çok örgütün ya da hareketin çıkış noktasının mezhepler olduğunu belirtti. Mezhebin bir dinin çeşitli görüş ayrılıkları nedeniyle ortaya çıkan kollarından her birine verilen isim olduğunu belirten Kaplan, "Mezhep, dini terimlerde doktrin olarak da adlandırılır. Mezhepler aynı zamanda dini kişilik ve toplumların din algısıdır. Algı algılayan kişinin kendisine bağlı sebeplerle objenin kendisinden farklılıklar arz edebilir. İslam Mezhepleri Tarihi, klasik ve çağdaş mezhepler olmak üzere ikiye ayrılır. Klasik mezhepler, Hz. Peygamber'in vefat etmesinin ardından ortaya çıkan ilk ihtilaflardan oluştu. Cemel Savaşı'nda iki taraf da Müslümandı. Kur'an-ı Kerim, 'kim bir Müslümanı katlederse Allah onu affetmez' der. Çağdaş mezhepler ise ulus-devletlerle birlikte ortaya çıktı" dedi.
MEZHEP İSLAMLA ÖZDEŞLEŞTİRİLMEMELİ
Mezhebin bir realite olduğunu, bugün daha çok siyasi-itikati mezheplerin üzerinde duracağını kaydeden Kaplan, mezhebin aynı zamanda gidilen yol anlamına geldiğini, bir mezhebin İslam ile özdeşleştirilemeyeceğini açıkladı. Mezhebin beşeri bir oluşum olduğunu söyleyen Kaplan, "Hazreti Peygamber'den bir kaç asır sonra ortaya çıkan mezhepleri İslam ile özdeşleştirmek doğru değil. Bugün toplamda 12 büyük tarikatın varlığından bahsediliyor. Ortadoğu'da Şii-Sünni çatışması çıkarılmak isteniyor. Bunun için Müslümanlar bilinçlendirilmeli. Müslümanların dünyadaki nüfus yaklaşık 1,5 milyar. Bunların yüzde 85-90'ı ehl-i sünnet Müslümanlar. Diğerleri ise Şii. Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) ve El-Kaide isimli örgüt Hanberi-Selefi çizgiden çıkıyor. İslam dini fıkhi mezhepleri günümüzde İslam toplumunda fıkıh ve İslam hukuku konusunda anlayış, yöntem ve uygulama açısından farklı düşüncelere sahip mezhepler bulunur. Sünnîler'in dört büyük fıkıh mezhebi şöyle: Hanbeli, Hanefi, Maliki ve Şafii mezhebi. Şiâ'nın takip ettiği fıkıh mezhepleri ise Caferi fıkhı, İsmailiyye mezhebi, Zeydiyye mezhebi. Hariciler'in günümüze kadar ulaşan İbadiyye mezhebi. Ayrıca Zahiri mezhebi gibi diğer bağımsız fıkıh mezhepleri ve âlimleri de mevcuttur. Bu mezheplerden Sünni İslam inanışında yaygın olanları Maliki, Hanefi, Şafii ve Hanbeli mezhepleridir. Bu nedenle bu dört mezhebe zaman zaman dört büyük fıkıh mezhebi denmiştir. İlk dönemlerde Hz. Ali ile Muaviye arasındaki savaş ve İslam toplumundaki bölünme Sünnilik, Şiîlik ve Haricilik şeklinde ilk mezhepsel ayrışmayı beraberinde getirmiştir. Daha sonra inanç etrafında yapılan tartışmalarla inanç (itikad) mezhepleri de ortaya çıkmıştır" diye konuştu.
HER MEZHEP DİNİ FARKLI YORUMLUYOR
"Sünniler günümüzde inanç açısından Maturidilik ve Eşarilik, fıkhi açıdan da Hanefi, Şafii, Maliki ve Hanbeli mezheplerine bağlıdırlar" diyen Kaplan, sözlerini şöyle sürdürdü: Bu dört mezhepten ilki olan Hanefi mezhebi itikad olarak Maturidiliğe diğer üç mezhep ise Eşariliğe bağlıdırlar. Bu mezhepler dışında, Sünnilik'te olan icma-i ümmete, kıyasa ve re'ye başvurulmasını kabul etmeyen, her sorunun çözümünü yalnızca Kur'an'da, Sünnette, sahabe ve tabiunun görüş ve uygulamalarında arayan bir grup daha vardır. Bunlar; Selefiyye veya Selefiyyun (geçmişe bağlılar) olarak anılır. Hanbelî mezhebi, Selefiyye anlayışına en yakın Sünni mezhep olarak tanınır. Şiilerin günümüzde bağlı olduğu en büyük fırka ise İmamiyye (Caferiyye)'dir. Bunun dışında sayıları az olmakla birlikte Zeydiyye ve İsmailiyye fırkaları da günümüze ulaşmıştır. Haricilerin ise günümüze ulaşmış olan tek fırkası İbadiyyedir. Hanefi mezhebi; İmam Ebu Hanife'nin adını, Şafii mezhebi; İmam Şafii'nin, Maliki mezhebi; İmam-ı Malik'nin, Hanbeli mezhebi; İmam Ahmed İbni Hanbel'nin, Zahiri mezhebi; İmam Davud-u Zahiri'nin adını taşıyan mezheptir. Bu beş fıkhi mezhep arasında uygulama ve ibadetlerde bazı farklılıklar görülür. Câferîlik; İmâm Cafer-i Sadık'ın adını, Zeydilik; İmam Ali Zeyn el-Ab’ı-Din'in oğlu Zeyd bin Ali'nin, İsmaililik; İmâm Cafer-i Sadık'ın büyük oğlu imam İsmail bin Cafer el-Mübarek'in adını taşıyan mezhep. Hz. Ali ve Muaviye arasında sürdürülen savaşlar ve mücadelelerde Hariciler üçüncü gurup olarak ortaya çıkmışlardır. Siyasi, itikadi veya tarihi bazı ihtilaflar nedeniyle Hariciler kendi içlerinde de çeşitli gruplara ayrılmışlardır. Fakat bu grupların da temelleri Haricilere ve İslam dinine dayanır."
İSLAM KARDEŞLİĞİNİ TESİS ETMELİYİZ
Bazı kesimlerin İslam'ı yanlış algıladığını, bu kesimler üzerinden oyunlar oynandığını belirten Yrd. Doç. Dr. Doğan Kaplan, mezhepler arasında geçmişten beri iktidar kavgası olduğunu açıkladı. İslam'ın dünyaya kötü gösterildiğini, tam bir İslam kardeşliğinin olmadığını belirten Kaplan, "Amerika'yı yeniden keşfetmeye gerek yok. Bugün İran ile Suudi Arabistan arasında ciddi bir savaş var. Bazı Aleviler ise Sunniliği İslam yerine koyuyor. Alevilik ile ilgili ise olumsuz önyargılar var. Dinin ortak payda olduğunu anlamalıyız. İslam kardeşliğini tesis etmeliyiz” dedi.
KERİM ATICI merhabahaber.com