Döviz kurundaki dalgalanmayla birlikte ciddi bir sıkıntı altına giren inşaat sektörünün sorunları, Mayıs ayı itibariyle iyice arttı. Bir tabak suntanın fiyatı 120 liradan 330 liraya, demir 3 buçuk liradan 7 liraya, çimentonun torbası 10 buçuk liradan 22 liraya yükseldi. Ürün fiyatlarındaki artışın önüne ise bir türlü geçilemiyor. Sektörün durma noktasına geldiği ifade edilirken, dar ve orta gelirliler başta olmak üzere toplumun önemli bir kesiminin ev sahibi olması, her geçen gün daha da zorlaşıyor.
SON DÖNEMİN EN YÜKSEK SEVİYESİ GÖRÜLDÜ
Konya Müteahhitler Birliği Derneği (KOMÜT) Yönetim Kurulu Başkanı Adem Bulut, çimentodan demire, tuğladan hazır betona 200'den fazla alt sektörle ilişkisi bulunan inşaat sektörü açısından tedarik zincirindeki aksama ve zamların başka sorunları beraberinde getirmeye başladığını ifade etti. Bulut, “2018 yılından bu yana döviz kurundaki artan değişimle yüzde 17’den yüzde 37’ye yükselen inşaat maliyet endeksi 2019’da düşüşe geçmişti. 2020 senesinin ilk altı ayında stabil seyretmesinin ardından döviz kurundaki artışla paralel senenin ikinci yarısında hızlı bir yükseliş yaşadı” dedi. Bulut, “2021’in Ocak ve Şubat aylarında yüzde 20 üstünde yatay seyreden endeks, Mart ayında kurun rekor seviyeye yükselmesi ile bir kez daha hız kazandı ve yüzde 30’u aşarak son dönemin en yüksek seviyesini gördü” şeklinde konuştu.
İNŞAAT YAPIMI ÇIKMAZA GİRMEYE BAŞLADI
Başkan Adem Bulut, daha sonra şunları kaydetti: “İnşaat malzemelerindeki fiyat artışı ve tedarik sıkıntısı inşaat yapımını zorlaştırıyor, dar ve orta gelirli aileler başta olmak üzere ev sahibi olmak artık çok zor olacak. Pandeminin etkisiyle gelişen sorunlar inşaat sektöründe de malzeme tedarik sıkıntısı yaşanmasına sebep oldu. İnşaat sektörünün en önemli malzemelerinde olan tedarik sorununun her geçen gün artması inşaat yapımının da bir o kadar zorlaşmasına sebep oluyor. Özellikle plastik, MDF, seramik gibi malzemelerde yaşanan tedarik sorunu her geçen gün artıyor. Pandemi nedeniyle Avrupa ülkelerinde fabrikaların çoğunun çalışmaması ve ya yarı zamanlı çalışması ışığında inşaat malzemesi ithal ettikleri için yerli üreticiyi ihracata yöneltti. Yerli üreticin ihracata yönelmesi yurt içinde malzeme tedarikinde sıkıntı yaşanmasına neden olmaya başladı.
Malzeme tedarik sıkıntısı ve artan fiyatlarla birlikte inşaat sektöründe arz-talep dengesi bozulmaya başladı. Malzeme fiyatlarında ki artış malzeme alımını etkilemesiyle inşaat yapımını tamamen çıkmaza sokmaya başladı.”
'1996 YILINDAN BERİ İLK KEZ BÖYLE BİR DURUMLA KARŞI KARŞIYAYIM'
İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Meclis Üyesi Şaban Topal, inşaat sektörünün tam bir kriz içinde olduğunu dile getirdi.
İnşaat malzemelerinde yüzde 80 ile yüzde 150 arasında bir fiyat artışı yaşandığının altını çizen Topal, konuşmasını şöyle sürdürdü: “1 yıldan uzun bir süredir, pandemi sürecini yaşıyoruz. İnşaat sektörü bu süreçte hiç durmadan çalıştı. Gelinen süreçte bir çıkmaz içindeyiz. Bir tabak sunta 120 liradan 330 liraya çıktı. Çimentonun torbası 10 buçuk liradan, 22 liraya yükseldi. Demir, 3 buçuk liradan, 7 liraya yükseldi. Ne ham madde fiyatları bu kadar arttı ne de döviz kuru. Sektörde ciddi bir anormallik var. Malzeme bulamıyoruz. Keyfi bir durum söz konusu. Sektör, durma noktasına geldi. Türkiye'de üretilen ürünlerin yüzde 90'ı ihraç ediliyor. İhracatın kâr marjı daha yüksek olduğu için, ihracata yönelik üretim var. Durum böyle olunca iç piyasanın talebi karşılanmıyor. Bir kota getirilmeli. İhracata belli bir sınırlama getirmek lazım. (İMKON) tarafından bu konu ilgili bakanlığa iletildi. İnsanlar ev alamıyor. 1996 yılından beri bu işi yapıyorum, ilk kez böyle bir durumla karşı karşıyayız.”
EMRE ÖZGÜL