Başlatılan yerli kömür hamlesi dünyanın gözünü Türkiye’ye çevirdi. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA)'nın bulduğu kömür havzaları, termik santral kurulum amaçlı değerlendirilmek üzere özel sektörü bekliyor. Kömür rezervine dayalı termik santral kurulması ve en uygun yatırım modelinin bulunması için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Elektrik Üretim Anonim Şirketi'nin (EÜAŞ) tarafından yapılan çalışmalar devam ediyor. Buna göre, yeni kömür havzalarından Konya-Karapınar sahasında 1 milyar 800 milyon ton rezerv bulunuyor. Bu da yaklaşık 5 bin megawatt termik santral potansiyeli anlamına geliyor. Yapılacak yatırımla 5 bin megavatlık kömür santralının Karapınar'da kurulması planlanıyor. Proje, Türkiye’nin ilk nükleer santral anlaşması olan ve Rusya ile imzalanan Akkuyu’dan büyük. Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılığını azaltacak olması nedeniyle de hayati önem taşıyan proje, 4-5 bin kişiye iş kapısı açacak. Dev enerji projesine Slovakya’dan 10 milyar dolarlık teklif geldi. Slovakya Başbakanı Robert Fico, “Para hazır, yatırıma talibiz” diye mektup yazdı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, geçtiğimiz aylarda, “Slovakya’nın Karapınar’a yönelik projeleri var” ifadelerini kullanmıştı.
YABANCI ÜLKELERİN GÖZÜ KONYA'DA
Enerji yatırımları nedeniyle dünyanın gözünü Konya'ya çevirdiğini belirten Konya Ticaret Odası Başkanı ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Selçuk Öztürk, Karapınar'daki ihalelere dünya ülkelerinin büyük ilgi gösterdiğini belirtti. Öztürk, “Karapınar'da hem termik santral hem de güneş enerjisi çalışmaları var. Termik santral henüz ihale aşamasına gelmedi. Kapsamlı çalışmalar yapılıyor. Proje çevreye uyumlu olmalı ve enerjiyi daha verimli kullanmalı. İhaleye ilgi büyük. Çok sayıda ülke ihale için hazırlık yapıyor. Bazıları da gündem oluşturmak için talip olduğunu açıklıyor. İhaleye yerli girişimciler de girmeyi planlıyor. İhale büyük olduğu için yerli veya yabancı bir firma tek başına giremez. Konyalı firmalarda biraraya gelip ihaleyi alma hesapları yapıyor. İhalenin bu yıl içinde yapılacağını tahmin ediyorum” diye konuştu.
İHALE YAZ AYLARINDA YAPILABİLİR
Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) Konya Şube Başkanı Doç. Dr. Fetullah Arık da, “EÜAŞ'nin proje çalışmaları devam ediyor. İhale aşamasına gelinmedi. Yeraltı sularıyla ilgili incelemeler de var. Proje çalışmaları yerel seçimler nedeniyle biraz yavaşladı. Cumhurbaşkanlığı seçimleri de çalışmaları yavaşlatabilir. Bu tür dev ihaleler siyasi atmosferle birebir bağlantılı. Bakanlık elektrik ihtiyacı nedeniyle çalışmaları hızlandırabilir. Yaz ortasında ihale yapılır diye tahmin ediyorum” diye konuştu. İhaleye yabancı şirketlerin talip olduğunu belirten Arık, “Konya Ticaret Odası'nın bir birliktelik oluşturma gibi bir girişimi var. İhalenin nasıl yapılacağı önemli. Konyalı yatırımcılar ihaleyi almak istiyorlar. Büyük bir termik santral. Bu nedenle küçük girişimciler alamaz” sözlerini kullandı. TEMA Vakfı'nın Karapınar'da kurulacak olan termik santralin çevre kirliliğini artıracağı yönündeki raporuna da değinen Arık, “Çevreci bakış açısıyla baktığımız zaman haklılar. Onlar sadece güneş enerjisi ve rüzgar enerjisi istiyor. Termik ve nükleer santral konusundaki endişelerini haklı bulmak mümkün. Fakat yerli ve güvenilir tek enerji kaynağımız linyittir. Enerjide dışa bağımlığımızı önlemek için mutlaka linyiti kullanmak zorundayız. Alınacak önlemlerle olumsuz etkiler en aza indirilebilir” şeklinde konuştu.
SANTRAL İHALESİNİN ELİ KULAĞINDA
Termik santral projesinin ilçeye sağlayacağı faydalar hakkında konuşan Karapınar Belediye Başkanı Mehmet Yaka ise “Şu an kömür rezervlerinin yeri belirlendi ve güneş enerjisi alanının da yeri belli. Rezervler var, ama bu rezervleri işleyecek şirket hala belirlenmedi. Yatırımcılar harekete geçti. Karapınar, enerji üssü olma yolunda ilerliyor. Karapınar Anadolu'nun yıldızı olacak. Anadolu'da böylesine büyük bir termik santral ve güneş enerjisi alanı yok. Burada termik santralle birlikte milyarlık yatırımdan bahsediyoruz. Türkiye'nin bir yılda tükettiği enerjinin önemli bir kısmı Karapınar'da üretilecek. Bu da bölgenin stratejik olarak büyük bir öneme kavuşmasını sağlayacak. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve EÜAŞ çalışmalara devam ediyor. İlçede enerji çalışmaları 2 koldan ilerliyor. Kömür rezervleri ve güneş enerjisi çalışmaları var. Enerji ve Tabii Kaynakları Bakanı Taner Yıldız, ilgililere, 'Bu iki farklı projeyi birleştirebilir miyiz? Bununla ilgili bir rapor hazırlayın' dedi. Bu iki kolu tek elde toplamak istiyor. İhalenin de eli kulağında. İlçe halkı da bu ihaleyi bekliyor. Santraller ilçede istihdam sağlayacak. Karapınar artık tarım ve hayvancılıktan sonra enerjiyle anılacak. İlçe enerji üssü olacak” ifadelerini kullandı.
BAŞBAKAN'A MEKTUP GÖNDERMİŞTİ
Konya-Karapınar’da yapılması planlanan 5 bin megavatlık kömür santralı için Suudi Arabistan ve Slovak-Tayland Konsorsiyumu müzakerelere başladı. Slokvakya Başbakanı Robert Fico, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a gönderdiği resmi mektupta, yatırıma talip olduklarını belirtmişti. Karapınar sahasında 10 milyar dolar yatırımla, elektrik kurulu gücünün yüzde 8′ini oluşturacak 5 bin megavatlık elektrik santralı inşa edilmesi planlanıyor. Saha için Suudi Acwa ile Slovak HPP ve Taylandlı SINGA grupları masada son aşamaya geldi.
KERİM ATICI