Hito: Pyd’nin Özerkliği Suriye’de Ayrılıkları Körükler (Özel)

Suriyeli muhaliflerin önde gelen isimlerinden Kürt asıllı Gassan Hito, PYD'nin ülkenin kuzeyinde ilan ettiği geçici özerkliğin bölgedeki gerilimi tırmandıracağını söyledi.

Suriyeli muhaliflerin kurduğu geçici hükümette bir dönem başbakanlık da yapan Gassan Hito, Cihan Haber Ajansı’na mülakat verdi. PKK'nın Suriye kolunun, Rojava olarak adlandırılan bölgedeki yeni oluşumunu değerlendiren Hito, “PYD’nin özerkliği Suriye’de ayrılıkları körükler” dedi.

Merkezi Almanya’nın Bonn kentinde olan Kürt Hukuki Araştırmalar ve Danışma Merkezi (YASA) Cuma günü İstanbul’da “Federasyon ve Özerk Yönetim Arasındaki Kürtler” isimli toplantı gerçekleştirdi. PYD’nin Suriye’nin kuzeyinde ilan ettiği geçici özerkliğini masaya yatırıldığı programa, aralarında Suriye muhalefeti geçici hükümeti eski Başbakanı Gassan Hito’nun da olduğu birçok Kürt siyasetçi ve araştırmacı katıldı. Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Milli Koalisyon’u (SMDK) üyesi Kürtlerin de katıldığı toplantıda Suriye’nin kuzeyinde özerkliğin mi yoksa federasyonun mu daha uygun yönetim biçimi olacağı tartışıldı.

Cihan'a verdiği mülakatta PYD’nin özerklik ilanının zamanlama açısından dikkat çekici olduğunu söyleyen Hito, şunları söyledi: “Özerk yönetim ya da federal sistem için şu an için çok erken. Buna Suriyeliler karar verir. Bu sadece bir grubun vereceği karar değil. Biz Suriye’nin toprak bütünlüğünden yanayız. Eğer niyetlerinde ülkeyi bölmek varsa, biz bunu kesin bir dille reddediyoruz. Fakat sadece bölgedeki yerel işleyişi sağlamaya yönelik mahalli idare sistemi ise varsın olsun. Suriye’nin her tarafında şu an yerel yönetim meclisleri var. Hama, Humus, Lazkiye ve Deyr Ezzor gibi birçok şehirde yerel yönetimler var. Eğer bu tür meclisler kastedilerek ilan edildiyse sakıncası yok. Ancak amaç bölünme ise bunu kesin bir şekilde reddediyoruz. Bu tür şeyleri şu an için konuşmak için çok erken.”

ÖZERKLİĞİN İLANI BÖLGEDEKİ İSTİKRARSIZLIĞI ARTIRIR

Hito, PYD’nin Suriye’de özerklik ilan etmesinin aynı zamanda ülkedeki ayrılıkları artıracağına dikkat çekti. “Bu durum Türkiye sınırındaki istikrarsızlığı artıracaktır.” diyen Hito, "Türkiye’nin istikrarı bölgenin istikrarına bağlı. PYD’nin özerklik ilanı söz konusu karışıklığı artıracaktır." şeklinde konuştu.

Kuzey Irak Kürt Yönetimi Başkanı Mesut Barzani’nin, PYD’nin girişimine karşı çıkmasını değerlendiren Hito, "Bölgenin çıkarı, yeni grupların çıkıp yeni oluşumlar ilan etmesiyle sağlanmaz. Kaldı ki bu girişim Suriye’deki ayrılıkları körükler. Bu durumun iyi bir şekilde düşünülmesi gerekir. Birilerinin ortaya çıkıp özerk bölge ilan etmesi ile sorunlar çözülmez. Barzani’nin bunu reddetmesi akıllıca oldu. Çünkü bu tüm bölgenin istikrarı için önemli. Bu hem Kuzey Irak hem de Türkiye’nin istikrarı için gerekli.” dedi.

YASA Sözcüsü ve Halkla İlişkiler Sorumlusu Arif Jabo ise yaptığı sunumda bölgede bulunan Kürtler ile ilgili bilgi verdi. Ortadoğu coğrafyasında Kürtlerin; Türkiye, Irak, İran ve Suriye’de yaşadıklarını anlatan Jabo, PYD’nin Suriye’nin kuzeyinde özerklik ilan etmesini ise "geç kalınmış bir adım" olarak değerlendirdi.

"PYD’NİN REKLAMINI İZLEMEYE GELMEDİK"

Ekran üzerinde şemalarla özerklik ve federal yönetimleri anlatan Jabo, Suriyeli Kürtler için özerkliğin bir sonraki adımı olan federal yönetimin en uygun yönetim biçimi olduğunu savundu. Federal yönetimin Suriye’de merkeziyetçi sistemi güçlendireceğini iddia eden Jabo, "Federal sistemde, federe bölgede dışişleri ve savunma bakanı olmayacak. Milli ordu da olmayacak o sebeple bölünme gibi bir korkuya gerek yok." ifadelerini kullandı. Kullandığı şemalarda PYD’nin amblemini yerleştiren Jabo’ya oturuma katılanlardan tepki geldi. Zaman zaman gerginliğin yaşandığı toplantıda bir katılımcı “Burada PYD’nin reklamını dinlemeye gelmedik. Özerklik ve federasyonu tartışmaya geldik. Sen burada PYD’nin reklamını yapıyorsun." diye çıkıştı.

"ÖZERKLİK SURİYE’DEKİ KÜRTLERİN EN ASGARİ TALEBİDİR"

SMDK üyesi Kürt siyasetçi Sipan Ahmed ise Suriye’nin kuzeyindeki bir oluşum için uluslararası destek istediklerini söyledi. Ahmed, şöyle devam etti: "Bununla beraber bölgenin ve halkın da onayını talep ediyoruz. Ancak şunun iyi bilinmesi gerekir ki özerk yönetim Suriye’deki Kürt halkının en asgari talebidir. Hepimizin bildiği gibi Suriye’de iki Kürt konsey var. Bunlardan Kürt Milli Konseyi, Kürtlerin büyük bölümünü temsil ediyor. Kürt Milli Konseyi'nin görüşü Suriye’de özerklik veya federasyon sisteminin kurulması yönündedir.”

TÜRKİYE TOPRAKLARINI DA İÇİNE ALAN BÜYÜK KÜRDİSTAN HARİTASI

Toplantıda dağıtılan broşürde, Türkiye’nin doğu ve güneydoğusun ile Irak, İran ve Suriye’nin bir bölümünün turuncu ile gösterildiği harita dikkat çekiyor. Haritanın altında yer alan açıklamada, 40 milyon nüfusla ülkesi olmayan en büyük milletin Kürtler olduğu belirtiliyor. Broşürde 'Kürdistan' olarak gösterilen toprakların Suriye, Türkiye, Irak ve İran arasında paylaştırıldığı ifadeleri dikkat çekiyor.

"TÜRKİYE, SURİYE’NİN KUZEYİNDEKİ ÖZERKLİĞE KARŞI DEĞİL"

Kürt Milli Konsey Türkiye Temsilcisi Behzad İbrahim, daha önce Cihan Haber Ajansı’na verdiği özel mülakatta, Suriye’nin kuzeyinde bir özerk yönetime Ankara'nın karşı olmadığını söylemişti. Behzad İbrahim, “Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Kürt heyetle Ankara’da ve diğer görüşmelerinde 'biz Suriye’de özerk yönetime karşı değiliz' dedi. Erdoğan hükümeti Kürtlerin haklarına karşı değil. Ancak biz PKK ve Türk hükümetinden, Türkiye’deki Kürt sorununu çözmelerini istiyoruz. Türkiye’deki Kürt sorunu çözülürse tüm bölgedeki Kürt sorunu çözülür." demişti. CİHAN