Görme engelli olan ve yazıları elektronik büyüteç yardımıyla okuyabilen öğrenci, ÖSYM'nin yaptığı sınavlarda elektronik büyüteç kullanmasına izin vermemesi üzerine çareyi Kamu Denetçiliği Kurumu’nda (KDK) aradı. Öğrencinin şikâyetini haklı bulan Baş Ombudsman M. Nihat Ömeroğlu’nun tavsiye kararının ardından ÖSYM karara uyarak mağduriyeti giderdi.
Kendisi engelli bir öğrenci olan İ.S.K., ÖSYM’den yüzde 63 görme engelli olması ve yazıları ancak elektronik büyüteç ile okuyabilmesi nedeniyle elektronik büyüteç kullanmasına izin verilmesini talep etti. Ancak ÖSYM bu talebi reddederek bunun yerine okuyucu veya işaretleyici temin etme gibi bir çözüm getirdi. Bunun yetersiz olduğunu dile getiren İ.S.K., özellikle Türkçe ve Matematik gibi alanlarda sadece dinleyerek başarılı olmasının mümkün olmadığını belirtti. İ.S.K sorunun çözüme kavuşmaması üzerine Kamu Denetçiliği Kurumu’na (KDK) başvurdu.
ÖSYM BÜYÜTEÇ TALEBİNİ GÜVENLİK NEDENİYLE REDDETTİ
Şikâyeti inceleyen KDK, ÖSYM’den konu hakkında bilgi istedi. ÖSYM, KDK’ya gönderdiği cevabi yazısında kılavuz hükümlerinde sınavda gereksinim duyan engelli adayların, kullanmak istedikleri gereçlerin sağlık raporunda ve dilekçelerinde ayrıntılı olarak belirtilmiş olması ve aynı zamanda söz konusu raporun ÖSYM'nin ilgili Komisyonunca kabul edilmesi gerektiğini söyledi. Bu işlemin ardından ise Kurum tarafından talep edilen araç¬gereç bilgisinin Başkanlık tarafından değerlendirildiği ve akabinde adaylarla bizzat iletişime geçilerek konu hakkında gerekli bilgilendirmenin yapıldığını ifade etti.
ÖSYM yazısının devamında ise ilginç bir bilgi daha verdi. ÖSYM, 2014 'Sınava Getirilebilecek Araç ve Gereçler' kısmında her ne kadar 'elektronik büyüteç' ifadesine yer verilmiş olsa da uygulamada sınav güvenliği nedeniyle bugüne kadar hiçbir adayın elektronik büyüteç kullanma talebinin kabul edilmediğini söyledi. Bunun gerekçesinin ise bu tarz elektronik aletlerin sınav güvenliği aleyhine her türlü kötü kullanıma elverişli hale getirebilme imkânının teknolojik olarak mümkün olduğunu vurguladı.
BAŞ OMBUDSMAN ÖMEROĞLU: İŞLEM HUKUKA UYGUN; HAKKANİYETE AYKIRI
Yapılan yazışma ve araştırmaların ardından şikâyeti ele alan Baş Ombudsman M. Nihat Ömeroğlu, Türkçe ve Matematik alanlarında uzman okuyucu temin edilse bile, bunun sınavda engelli adayın kendisini rahat hissetmesini ve sınava konsantrasyonunu sağlamasını güçleştireceğini belirtti. Ömeroğlu, şikâyetçinin sınavlarda elektronik büyüteç kullanma talebinin sınav güvenliği nedeniyle reddedilmesi işleminin hukuka uygun olduğunu; ancak kötüye kullanıma konusunda sınavın güvenliğinin sağlanabileceğini belirterek, kendi temin ettiği veya idarenin temin edeceği elektronik büyüteci sınavda kullanmasına izin verilmesi hususunun hakkaniyet gereği olduğunu vurguladı ve ÖSYM’ye tavsiyede bulunulmasına karar verdi.
ÖSYM, BAŞ OMBUDSMAN’IN KARARINA UYDU MAĞDURİYETİ GİDERDİ
Tavsiye kararının ardından 30 gün içeresinde karara ilişkin görüşünü KDK’ya iletmek zorunda olan ÖSYM engelli adaylarla ilgili engel durumlarını daha detaylı olarak ele alan ve tüm engel grupları için düzenlenecek olan bir sınav sistemi üzerinde çalışmalarının devam ettiği, 2015 yılında bu sınavların denemelerinin yapılması ve akabinde uygulamaya alınmasının hedeflendiğini ifade ederek mağduriyetin giderildiğini KDK’ya bildirdi. CİHAN