Temel mutfak harcama kalemlerinden biri olan soğanın fiyatı bir haftada ikiye katlanarak bazı yerlerde 5 lirayı buldu. Pİyasada soğanın fiyatının 8-10 lirayı bulabileceğini belirtirken vatandaş fiyatlardaki aşırı artışa anlam veremiyor. Geçtiğimiz aylarda da 1-2 lira seviyesinde seyreden patates aniden 7-8 lirayı görmüştü. Uzmanlar fiyatlardaki aşırı dalgalanmaların normal kabul edilemeyeceğini ve fiyat istikrarının sağlanması gerektiğini ifade ediyor. Toptancılar, yeni ürün çıkana kadar fiyat artışının devam edeceğini ileri sürerken, pazarcı esnafı da tedbir alınmazsa soğan fiyatının yılbaşına kadar 10 lirayı bulacağını savundu. Bu günlerde soğanın üreticiden çıkış fiyatının 2-2.5 lira aralığında, tüccar satış fiyatının ise 3 lira civarında olduğu belirtiliyor.
TALEP SPEKÜLASYON İLE ARTIYOR
Konya Sebze Ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Adnan Pirinç yaptığı açıklamada, “Soğan 10 lirayı görecek şeklindeki bir söylemi yapmayı doğru bulmadıklarını, fiyat artışlarında bu tür söylemlerin etkili olduğunu ifade etti. Halde fiyatların 3-3.5 lira olduğunu ifade eden Pirinç, şöyle konuştu: “Fiyatlar yerinde sayıyor. Yükselmek istiyor ama yükselemiyor. 1-2 ay önce konuşmaz olalardı. Fiyatlar artacak dediler arttı. Fiyatlar arz ve talebe göre dengeleniyor. Eğer mal çoksa, fiyat düşük olur. Azsa yüksek olur. Fiyatlar yükselir, buna itirazımız yok. Fakat sen Mart ayında soğan 10 lira olacak dersen, soğan yükselecekmiş diye ihtiyaçtan fazla talep olur. 1 kilo sana yetecekken 10 kilo talep edersin. Bu sefer de fiyatlar artıyor. Mal sahibi de fiyatlar artacakmış diye malını satmıyor. Tüketim arttı ama fiyatta ciddi bir artış şu an yok.”
DEPOLARDA ÇÜRÜME OLUYOR
“4-5 ay evvelden ‘Şu ürün şu fiyat olacak’ demek etik değildir” diyen Pirinç, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kanaatimiz şu, bu ülkede her yıl 2,5 milyon ton soğan, 4,5 milyon ton patates, 11-12 milyon ton da domates üretimi var. Bu her yıl var. Bunları ne etkiler, ilk olarak hava, yağış. Verim düşük olur, çürür. İkinci olarak ihracat fazla olabilir. Yaz başı soğan fiyatları arttığında İran’da da aynı idi. Çünkü bir hastalık oluştu soğanda. Gri küf. Bu hastalık sürüyor. Soğan depoya girdiği zaman dayanımı az oluyor. Çürüyor. Depoya giren ürün hastalıktan dolayı azalırsa fiyatlar artıyor. Depoların dezenfekte edildiği, hastalığa çözüm bulunduğu ile ilgili duyumlar alıyoruz. Eğer soruna çözüm bulundu ise fiyatlar bir tık daha aşağı inebilir. Depolarda çürüme artarsa fiyat da artar. Fiyat artacak söylemi çok yanlış. Vatandaş tedirgin edilmemeli. Arz ve talep dengesi yavaş yavaş rayına giriyor.”
HÂLİD ŞEN