Fıkıhi sorular ve cevaplar

A. Galip Doğan

S.1) Hocam; Aşurede tutulan oruç nedir? Açıklar mısınız?

C.1) Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre; Aşure gününde oruç tutmak sünnettir. Yalnız Yahudilere muhalefet etmek için 1 gün önce ve 1 gün sonra oruç tutmak gerekir.

Ebu Kate (R.A) şöyle rivayet eder: Peygamber Efendimiz (S.A.V) şöyle buyurur: “Orucu aşure gününde tutmak geçmiş günahlarına kefarettir.” (Müslim)

Ebu Hureyre (R.A) şöyle rivayet eder: Peygamber Efendimiz (S.A.V) şöyle buyurur: “Her kim ailesi ve çocuklarına aşure günü bol infakta bulunursa Allah (C.C) senenin diğer günlerinde Allah ona bol rızık verir.” (Beyhaki)

Ashaptan bazıları şöyle dediler: Ya Rasülallah! Yahudiler aşure günü oruç tutuyorlar. Biz ne yapalım? Dediler. Peygamber Efendimiz (S.A.V) şöyle buyurdu: “Onlara muhalefet edin. 1 gün önce 1 gün sonra oruç tutun.” Muharrem Ayı (Aşure Ayı) haram denilen aylardandır.  

S.2) Hocam; Bizim mallarımız çalındı. Bir hoca ben onları cinlerden kimin çaldığını buldururum. Ben kimin çaldığını bilirim, ancak 3.000.-TL vereceksiniz diyor. Ne yapalım istediği parayı verelim mi? Hocam; Bu tür insanlar gerçekten bilebilir mi? Size danışıyoruz açıklar mısınız?

C.2) Gaybı Allah (C.C)’tan başka kimse bilmez. Ancak Allah’ın izni ile bildirdiği peygamberleri, has kulları, velileri Allah (C.C) vahiy ve ilham yolu ile bildirirse bilebilirler.

Örnek: Peygamberimiz (S.A.V) 625 yılında Lihyan kabilesine Asım’ın başkanlığında 10 hafız gönderdi. Bu hafızlara tuzak kurdular, Rici Pınarında onları şehit ettiler. Yine aynı yıl 70 hafız hoca gönderdi. Biri Mauna kuyusunun yanında tuzak kurdular. 69 kişiyi şehit ettiler. Peygamber Efendimiz bilseydi o hafızları gönderir miydi? Allah (C.C) Kur’an-ı Kerim’inde Neml Suresinin 65. Ayet-i Kerimesinde şöyle buyurur: “Deki; göklerde ve yerde ne varsa Allah’tan başka Gaybı bilemez. Ve onlar ne zaman diriltileceklerini bilemezler.

Cinlerde mahlûk olup onlarında bilgileri sınırlıdır. Onlarda insanlar gibi yalancı, sarhoş, sahtekâr, kâfir veya mümin olabilirler.

Akait kitaplarında el fazı küfür bahislerinde şöyle denir: Kâhinler, büyücü ve falcılar bilirim bulurum diyenler ve onlara inanıp tasdik edenler kâfir olur, dinden çıkar derler. (Kaynak: İmamı Azam- El Fazı Küfür bahsi)

Örnek: Balıkesir Ordu Donatım Okuluna yakın bir tarlada tarla sahibi ceketini asmış astığı yerde ceketindeki cüzdanından bir hayli parası çalınmış, o gün kekeme bir işçi çalışıyormuş. Cinlere bakanlara sorduruyor ve cinlerde o çalışan işçinin çaldığını söylüyorlar. Adam aynı işçiye gider aynı tarlada çalışmaya ikna eder. Adamın niyeti işçiyi öldürüp kör kuyuya atmakmış. Kışladan bir asker geliyor; Amca bu tarla senin mi? Komutanım bir asker gönderiyor çalınan cüzdandaki parayı bir asker almış komutanım onu buldurup mal sahibine gönderiyor deyince, mal sahibi o işçiyi öldürmekten vaz geçiyor.    

S.3) Hocam; Peygamber Efendimiz (S.A.V)’e büyü yapıldı mı? Nasıl oldu? Açıklar mısınız?

C.3) Peygamber Efendimiz (S.A.V)’e Hudeybiye’den döndükten sonra 628 yıllarında bir yahudi tarafından büyü yapılmıştı. Peygamber Efendimiz (S.A.V)’in yahudi bir hizmetçi kölesi vardı. O kadın Peygamber Efendimiz (S.A.V)’in tarağını yahudiye vermişti.

Yahudi Lebib bin A’sam denilen adam sihiri yaptı. Peygamber Efendimiz (S.A.V)’in hizmetçisi olan yahudi kadın sihri Eris kuyusuna koydurttu.

Bu sihirin etkisinin 6 ay kadar sürdüğü rivayet edilir. Sonra Cebrail (A.S) büyüyü ve yerini Peygamber Efendimiz (S.A.V)’e bildirdi. Peygamber Efendimiz (S.A.V) Hz. Ali (R.A)’ı o kuyuya gönderdi. Oradan büyüyü çıkarttı. Bunun üzerine Felak ve Nas Sureleri nazil olmuştu. Kur’an-ı Kerim’de Necm Suresi 3-4 ayet-i Kerimelerinde şöyle buyrulur: “O (Peygamber) kendiliğinden konuşmamaktadır. Onun söyleri Ona bir vahiy ile bildirilmekte ve öğretilmektedir

S.4) Hocam; Okulda arkadaşlarla şu konuyu tartıştık. Allah (C.C) Kur’an-ı Kerim’de yeri ve göğü 6 günde yarattım buyuruyor. Niçin 6 gün? 1 günde yaratamaz mıydı? Açıklar mısınız?

C.4) Evet Araf Suresinin 54. Ayet-i Kerimesinde Allah (C.C) şöyle buyurur: “Rabbiniz gökleri ve yeri 6 günde yaratan ve sonra arşa hükmedendir

Allah (C.C) Kün dediği zaman Feyekün hemen oluverirdi. Bir takım bilinmeyen hikmetler vardır. Ancak biz şöyle anlıyoruz; itidali öğretiyor, bir işte acele etmemeyi, temkinli olmayı emrediyor. İnsanoğlu aceleci yapıya sahiptir. Burada 6 günde yaratıldı diyerek yavaş yavaş bir işi yapmayı emrediyor. Kur’an-ı Kerim’de Nahl Suresinin 40. Ayet-i Kerimesinde Allah (C.C) şöyle buyurur: “Bir şeyin olmasını emrettiğimiz zaman sözümüz sadece (Ol) dememizdir. O da hemen oluverir.

Not: Bazı şeylerde acele edilir. Cenazeyi defnetmede, çağı gelince çocukları evlendirmede…

S.5) Hocam; Ulusal bir kanalda bazen Hanbeli, bazen de Şafii Mezhebine göre hareket edebilirsiniz diye insanları yönlendiriyorlar. Adam Hanefi Mezhebinde ise Hanbeli Mezhebini hiç bilmiyorsa nasıl ona göre amel edebilir? Açıklar mısınız?

C.5) Fıkıhta bunlara Telfikcilik denir.

Telfik Lügatta; Kumaşın iki parçasını dikmek, birleştirmek, uydurmak, eli boş dönmek ve katılmak gibi anlamlara gelir.

Usulü Fıkıhta ise Telfik: Taklit yolu ile bir meselede 2 veya daha fazla mezhebin farklı hükümlerini birleştirerek taklit etmektir. Yapılan Telfik İcma’ya muhalif ise İcma hükümlerinin dışında ise caiz değildir. Bunlar art niyetli dışarıdan yönlendirilen insanlardır.

Örnek: Hanefi bir cemaat, Şafi imama uymuşsa ve imamın ayağı kanamışsa Hanefi’nin namazı olmaz

Maliki Mezhebine göre; Nikâhın rüknü (şartı); kızın velisinin izninin olması şartıdır. 2 şahit ise müstehaptır.

Hanefi Mezhebinde ise; Kızın velisinin izni şart değildir. 2 erkek şahit şarttır.

Diyelim ki 2 genç birbirlerini sevdiler ve kaçarak evlendiler. Velinin kıza izni yok 1 erkek şahitle nikâh kıyılmışsa bu nikâh caiz değildir, butlandır.

Taklit eden İmamı Azam gibi bilgili Fıkıh Âlimi olursa içtihada da uygunsa o zaman taklit olur. Yine bazı noktalarda ulema bir araya gelir içtihada zıt olamadan zorunlu hallerde taklit olabilir.

Örnek: Hac ibadetinde; tavafta Şafilere göre; abdest bozulur. Çok kalabalık kadınlara değebiliyorsunuz o halde Hanefi Mezhebini taklit edebilirsiniz. Ramazan Ayı’nda Hanefilerde Sabah Namazı geç kılınır. Burada Şafi Mezhebi taklit edilerek Ezan erken okunup erken namaz kılınıyor. Nedeni Müslümanlar Sabah Namazını kaçırmasınlar diye taklit ediliyor. İcmaya zıt olan bir yönü yoktur. Bu tür taklitler caizdir. Ancak bazen Hanefi, bazen Şafii bazen de Maliki olamaz. 

S.6) Hocam; Erkekler kısa şort giyip geziyorlar. Çok ince şeffaf elbise giyiliyor. Bununla namaz olur mu? Bu giyinme şekli İslam’a uygun mu? Açıklar mısınız?

C.6) Biz genelde cevaplarımızı Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre veriyoruz. Şeffaf vücut hatlarını belli eden bir elbise erkek için kadın için caiz olmaz. Elbise yok hükmündedir ve büyük günahtır.

Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre; vücut hatlarını belli eden dar pantolon elbise ile namaz kılmak caiz değildir. Setrül Avret farzdır. Setrül Avret kadınlarda el, yüz dışındaki her tarafı Setrül Avrettir. Kapanması farz açılması ise haramdır. Erkeklere gelince; erkeğin Setrül Avreti diz kapağının altından göbek üstüne kadardır. Erkekler bu yıllarda diz kapağının üstünden şort giyiyorlar, böyle giyilmesi haramdır bakılması da haramdır. Peygamber Efendimiz (S.A.V) bir Hadis-i Şeriflerinde şöyle buyurur: “İman 70 küsür şubedir. En eftali La ilahe illallah Muhammed Rasülullah ’tır. Hayâ imandan bir şubedir, bir cüzdür. En sonuncusu da sokakta yolda bulduğun taşı alıp kenara koymaktır.” (Kaynak: Tirmizi – Nesei; İman Bahsi)

Hayâ imandan geliyor. Moda açılıp saçılanları Allah (C.C) ıslah eylesin.  

S.7) Hocam; Ben uzun kollu gömlek giyiyorum, biraz sıvıyorum. Bir hoca böyle namaz kılarsan mekruh olur dedi. Kısa kollu giyinenlerin namazları mekruh olmuyor mu? Merak ettim açıklama yapar mısınız?

C.7) Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre; erkeğin namazda kollarını sıvaması gurur alameti olarak görüldüğü için kolları sıvalı namaz kılmak mekruhtur. Kısa kollu namaz kılmak örfe dayandığı için mekruh değildir. Sıcak ülkelerde kısa kollu giyilir olmuş, bu açıdan mekruh değildir, ancak uygun da değildir. (Kaynak: Koncu – Asrımız meselelerine fetvalar; cilt 1/81)

S.8) Hocam; Pijama ile namaz kılabilir miyiz? Bazen camiye adam dar eşofmanla geliyor, bununla namaz olur mu?  Açıklar mısınız?

C.8) Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre; ev içerisinde giyilen, onunla dışarıya çıkamayan veya bir büyüğün çıkamadığı bir kıyafetle namaz kılmak Tenzihen Mekruhtur. Yalnız temiz olan giyilebilen vücut hatlarını belli etmeyen bir elbise ile namaz kılınabilir caizdir. Örfi olarak Tenzihen Mekruh olur. Burada namazda huşû, huzur aranır, bunlara da dikkat etmek gerekir.

S.9) Hocam; İlmihal kitaplarında öğlenin ve yatsının son sünnetleri 2 rekât olarak geçiyor. Fakat cemaatten bazıları Bu sünnetleri 4 rekât olarak kılıyorlar. Niçin ve neden 4 rekât kılıyorlar? Açıklar mısınız? 

C.9) Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre; öğle ve yatsı namazının son sünnetleri 2 rekâttır. Ulemalar bunu 4 rekât kılarsa Müstehaptır kılabilir derler. Ümmü Habibe’den rivayet edilen bir Hadis-i Şerifte Peygamber Efendimiz (S.A.V) şöyle buyurur: “Kim öğlenin farzından önce 4 rekât farzından sonra da 4 rekât namaz kılarsa kılmaya devam ederse Allah (C.C) o kuluna cehennemi haram kılar. (Kaynak: Ebu Davud – Tirmizi)

Kılanlar bu Hadis-i Şerife uyarak kılıyorlar. Siz de kılabilirsiniz.

Ali Galip DOĞAN

İrşad Vakfı Başkanı

Fi emanillah maas Selame

Dua ve Selamlar. 02.08.2021

İletişim-Tel:0332-3524213 veya 0505-7721593-94

Posta:aligalip-dogan@hotmail.com                                                                          

Facebook: Ali Galip Doğan

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.