S.1) Hocam; Iskat nedir? Iskat var mıdır? Nasıl verilir? Açıklar mısınız?
C.1) Iskat sözlükte: Düşürmek, silmek, yok etmek, hükümsüz bırakmak anlamlarına gelir.
İnsan üzerindeki haklar 2’ye ayrılır
1- Allah’ın hakları
2- Kul ve millet hakları
Allah’ın hakları: Namaz, oruç, Hac, zekât, kurban, adak ve keffaretler.
Iskatta oruç, orucun keffareti, yemin ve adak kurbanı için fitre verilir. Bunlar Ayet-i Kerime ve Hadis-i Şeriflerde vardır. Bakara Suresinin 184. Ayet-i Kerimesinde Allah (C.C) şöyle buyurur: “Sayılı günler olarak oruç size farz kılınmıştır. Fakat içinizden kim hasta olursa, yolculukta bulunursa artık tutmadığı günler sayısınca başka günlerde oruç tutsun. Oruç tutmaya gücü yetmeyenlerin üzerine ise tutamadıkları her gün için bir fakirin bir günlük yiyeceği kadar fitre verme (fidye) borcu vardır”
Ölen bir kimsenin tutamadığı oruçlar varsa veya oruç keffareti varsa vasiyet etmişse varisleri onu vereceklerdir. Ölen bir kimsenin vasiyeti yoksa varisleri vermek zorunda değildir. Yalnız ölen babamız, annemiz malından biz bu oruç borcunu, oruç fitresini, keffaret borcunu ödeyelim derlerse fakirlere her bir oruç için bir fitre miktarı malından verirler. Umulur ki vefat edenin oruç borcu, oruç keffareti düşmüş olur.
Yemine gelince; yemin etmişte o kişi yeminini bozmuşsa o yeminin keffaretini de verirler. Yeminin keffareti 10 fakiri 2 öğün doyurmaktır veya giydirmektir.
Devir şekli hicri 5. Asırdan sonra ortaya çıkarılmıştır.
Ölenin adağı varsa; benim şu işim olursa bir kurban keseceğim veya şuraya şu miktar para vereceğim demişse, bunu adamış olduğu için üzerine vacip olmuştur. Buda fakirlere verilir.
Namaza gelince;
Hanefi Mezhebine göre; onun adına kimse namaz kılamaz. Yalnız İmamı Muhammed Ziyadat adlı eserinde ölenin kılamadığı namazlar için de fidye verilirse umulur ki İnşaallah namaz borçları düşer der. Namazla ilgili başka bir delil yoktur.
Şafii Mezhebine göre; sağ iken kaza etmesi gerektiği halde kazası ödenmeyen, fidyesi vasiyet etsin veya etmesin varisleri tarafından ödenir. Şafiilerde oruç keffareti Ramazan Ayında Ramazan Orucu tutarken cinsel ilişkide bulunulmuşsa keffaret lazım gelir. Yeme içmeden keffaret lazım gelmez.
Not: Fitre her yıl Ramazan Ayında buğday, arpa, hurma ve üzüme göre hesap edilip verilir.
Orucun keffareti 60 gün hiç kesintisiz oruç tutmaktır. 1 günde kaza orucu vardır toplam 61 gün eder. Orucun fitresi 61 gün üzerinden hesaplanarak verilir.
Hanefi Mezhebine göre; üzerinde birden fazla keffaret varsa bir defa keffaret vermek yeterlidir.
S.2) Hocam; Konya dışından arıyorum. Oğlum beni dinlemedi kollarına döğme yaptırmış, bu günah değil midir? Bunun abdesti, gusül abdesti kabul olur mu? Namaz kılsa caiz olur mu? Açıklamanızı bekliyorum
C.2) Dövme yaptırmak günahtır. Peygamber efendimiz (S.A.V) dövme yaptırmayı uygun bulmamıştır. Bir Hadislerinde şöyle buyurur: “Cildine dövme yapan ve yaptırana, kaşlarını çekenlere ve süs için dişlerini seyrekleştirip Allah’ın yarattığı şekli değiştirenlere Allah lanet etti” (Kaynak: Tirmizi – İbni Mace – Nesai)
Döğme deri altına iğne ile yapılan boyalardan ibarettir. Altına su geçiriyorsa gusle ve abdeste manisi yoktur. Derinin altına su işlemesi şart değildir.
Üste yapılan döğme; bu boya veya yapıştırmadır. Altına su geçirmiyorsa ne abdesti olur nede guslü olur. Onun için döğmeyi çıkartmak lazımdır. Alta yapılan döğmeler çıkmazsa, çıkarılamazsa o zaman bu yaptığı hatadan dolayı Allah’a tevbe edecektir. Bir gün bir kadın İbni Mesuda döğme ve kaş aldırma hususunda ne dersin? diye sordu. “sen ne diyorsun. Benden bunu ne soruyorsun? Allah’ın Peygamberinin lanetlediğine ben ne diyebilirim” (Kaynak: Buhari – Müslim – İbni Mace – Nesai)
S.3) Hocam; Biz Avrupa’dayız. Tekstille uğraşıyoruz? Onların bayramlarında bize haçlı özel bayramlık kıyafetler yaptırıyorlar. Bizde onların isteklerine göre kıyafet yapıyoruz. Bizim onlara özel kıyafet yapmamız İslam’a göre caiz midir? Açıklama bekliyoruz.
C.3) Biz genelde cevaplarımızı Hanefi ve Şafii mezheplerine göre veriyoruz.
Gayri Müslimlere bayramlarında haçlı, kamalı İslam’a uymayan kıyafetler yapmanız uygun değildir. Siz bu ticaretten vaz geçin caiz değildir. Ancak normal pantolon, ceket, kadın kıyafetlerini yapabilirsiniz. (Kaynak: Fetevai El Kübra)
Fi emanillah maas Selame
Dua ve Selamlar. 24.11.2020
Ali Galip DOĞAN/İrşad Dayanışma Vakfı Başkanı
İletişim-Tel: 0 (332) 3524213 veya 0 (505) 772 15 93-94
Posta:aligalip-dogan@hotmail.com
Facebook: Ali Galip Doğan