Fıkıhi sorular ve cevaplar

S.1) Hocam; Ben Vallahi Allah şahit olsun ki kayınpederin evine girmeyeceğim dedim. Sonra da trafik kazası geçirdi, evine girdim. Şimdi ne yapmam lazım? Açıklar mısınız?
C.1) Yemin nedir?
Yemin lügat yönünden kuvvetlendirmek, güven sağlamak anlamlarına gelir. Yemin 3 kısımdır.
    •    Yemini Lağv: Yanlışlıkla veya doğru olduğunu zannederek yapılan yemine denir.
Örnek: Borcunu ödemediği halde ödedim zannıyla yapılan yemindir. Bu tür yeminden dolayı keffaret lazım gelmez. Allah (C.C) bu yemini bağışlayacağı umulur. İnsanlık hali unutmuş olur. Ödedim kanaatinde olur.
    •    Yemini Gamus: Bu yalan yere yapılan kasten yemindir. Çok büyük günahtır vebaldir. Bu tür yalan yeminler yurtları perişan eder, yuvaları yıkar. Tevhid inancını sarsar.
Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre; keffareti lazım gelir.
    •    Yemini Münakide: mümkün ve geleceğe ait olan bir yemindir.
Örnek: Vallahi Allah şahit olsun ki ben falanca kimse ile konuşmayacağım. Falanca yere girmeyeceğim veya falan işi yapmayacağım. Gibi yapılan yeminlerdir.
Siz; ben kayınpederin evine girmeyeceğim diye yemin etmişsiniz, amma girmişsiniz. Yemininiz bozulmuş. Onun keffaretini vereceksiniz.
Yeminin Keffareti: Bir köle azat etmek, 10 fakiri sabah akşam 2 öğün doyurmaktır. Gücü yeterse 10 fakiri giydirmektir.
S.2) Hocam; Zaman zaman dolar Euro alıyoruz. Serbest piyasadan da fazlasına alıyoruz. Burada Dini yönden bir sakınca var mıdır? Açıklar mısınız?
C.2) Dolar, Euro, Altın ve Gümüşün alış-verişi peşin olmalıdır. Veresiye caiz değildir. Piyasadan fazla olmasında her hangi bir sakıncası yoktur.
S.3) Hocam; Bu günlerde şehitlerimiz geliyor. Bunlar yıkanır mı? Cenaze Namazı kılınır mı? Açıklar mısınız?
C.3) Allah (C.C) yolunda vatanı için, Dini için çarpışarak ölenler tam şehit olurlar.
İmamı Azam’a göre; çok büyük makama erdikleri için cenazeleri yıkanmaz amma namazları kılınır. Şehit olan şayet cünüpse o zaman yıkanır. Amma İmamı Azam’ın talebesi olan
İmamı Ebu Yusuf ve İmamı Muhammed’e göre; cünüp olsalar da cenazeleri yıkanmaz, Cenaze Namazları kılınır, kanlı elbiseleri ile defnedilirler.
İmamı Şafii’ye göre; şehitler yıkanmaz üzerindeki kanlı elbiseleri ile defnedilirler. Şehitlik Allah (C.C) katında en büyük makamdır. Şehitlerin kul hakkı hariç bütün günahları bağışlanır. Bakara Suresinin 154. Ayet-i Kerimesinde şöyle buyrulur: “Allah yolunda öldürülenlere, ölüler demeyiniz. Hayır! Onlar diridirler. Ancak siz bunu bilemezsiniz.” Ali İmran Suresinin 168. Ayet-i Kerimesinde ise şöyle buyrulur: “ Onlar kendileri oturup kaldıkları halde kardeşleri hakkında ‘Eğer bizi dinleselerdi ölmezlerdi’ diyen kimselerdir. Deki eğer doğru söyleyenler iseniz kendinizden ölümü savın.” Ali İmran Suresinin 169. Ayet-i Kerimesinde de şöyle buyrulur:
“Allah yolunda öldürülenleri sakın ölüler sanma. Bilakis onlar diridirler. Onlar Allah katında rızıklandırılırlar.”
S.4) Hocam; Kabristanda namaz kılınır mı? Caiz midir? Açıklar mısınız?
C.4) Biz genelde soruları Hanefi ve Şafii mezheplerine göre cevaplıyoruz.
Hanefi Mezhebine göre; Kabir namaz kılanın önünde olursa Mekruhtur. Sağında solunda arkasında olursa mekruh olmaz.
Şafii Mezhebine göre; Kabir ister önünde, arkasında, sağında veya solunda olsa da Mekruhtur. Dışarda kılınması daha uygundur der.
S.5) Hocam; Bir satış içinde iki satış yapmak caiz midir? Açıklar mısınız?
C.5) Peygamberimiz (S.A.V) bir satışta ikinci satışı yasaklamıştır. Şöyle ki bir beyaz eşya alıyorsunuz fiyatı 1.500.-TL bu peşin fiyatı, pazarlık yapıldı anlaşıldı hayırlaşıldı iş bitti. Amma sonradan müşteri benim peşin 1.000.- TL param var kalanını sonra vereceğim dedi. Mal sahibi de öyle ise fiyat farkı olur 1.600.-Tl olur derse işte bu iki pazarlık Haramdır. Bu alış veriş yasaklanmıştır.
S.6) Hocam; Cuma Günü Cuma Saatinde dükkândan ayrılamıyoruz. Alış-veriş yapıyoruz. Bin Hoca Efendi o saatte alış-veriş haramdır dedi. Ne dersiniz.?
C.6) Cuma Günü ezan okunduğu zaman bütün erkeklerin Cuma Namazına gitmeleri Farz-ı Ayındır. Hiçbir mazereti olmadığı halde Cuma Namazını terk etmek haramdır büyük günahtır.
Yalnız kadınlar, nöbetçi olan zabıta, asker, polis ve bunun gibi zorunlu görevde olanlar müstesna, bunlar gitmeyebilir. Kur’an-ı Kerim’de Cuma Suresinin 9. Ayet-i Kerimesinde şöyle buyrulur: “Ey iman edenler! Cuma günü namaza çağrıldığınız zaman hemen Allah’ın zikri olan namaza koşun. Alış-verişi bırakın. Bu sizin için daha hayırlıdır.”
Hanefi Mezhebine göre; o saatte alış-veriş yapmak tahrimen mekruhtur.
Şafii Mezhebine göre; o saatte çalışmak haramdır. Bayan berber, bayan tezgâhtar olursa onlar çalışabilirler.
Dua ve Selamlar. 24.10.2019
İletişim-Tel:0332-3524213 veya 0505-7721593-94
Posta:aligalip-dogan@hotmail.com
Facebook: Ali Galip Doğan
Ali Galip DOĞAN/ İrşad Vakfı Başkanı