Soru 1- Hocam, bizim mahallede hoca vakit girmeden ezan okudu, ezanı da tekrar etmedi. Bizim durumumuz nedir, namazımız oldu mu? Açıklarmısınız?
Cevap 1- Hanefi ve Şafii mezhebine göre ezan ve kamet namazın sünnetlerindendir. Vakit girmeden namaz caiz değildir. Vakit girmeden bir namazın kılınması caiz olmadığı için ezan da caiz olmaz. Vakit girdikten sonra ezanın tekrar okunması lazım gelirdi. Ezan ve kamet sünnettir.
Soru 2- Hocam, bazı genç cemaatler var, hoca namaz kıldırırken bunlar da Fatiha’yı sesli okuyorlar. Siz hangi mezhepsiniz diye sorduk. Hanefiyiz dediler. Bunların okuması doğrumudur? Okursak ne olur? Açıklarmısınız?
Cevap 2- Hanefi mezhebine göre imama uyan bir cemaat Subhaneke’yi okur ve susar. İmam okurken cemaat okumaz. Hanefi mezhebinde cemaatin okuması tahrimen mekruhtur. Şafii mezhebinde ise öğle ve ikindi namazlarında bütün kıratı, sesli kılınan namazlarda ise Fatiha’yı cemaatin okuması lazım. Şafii mezhebinde her rekâtta Fatiha’yı okumak farzdır. Fatihasız namaz olmaz.
Soru 3- Hocam, namazlarda tadili erkân şart mıdır? Bazı kardeşler ve imamlar çok acele namaz kılıyorlar. Bunlara böyle yapmayın, caiz değildir diyoruz, ama dinlemiyorlar. Bu konuyu açıklarmısınız?
Cevap 3- Namazlarda tadili erkân İmam-ı Azam ve İmam-ı Muhammed’e göre vaciptir. Tadili erkâna uymayan vacibi terk ettiği için günahkar olur.
İmam-ı Şafi ve İmam-ı Azamın talebesi İmam-ı Ebu Yusuf’a göre tadili erkân farzdır. Tadili erkâna uymadan kılınan bir namazın iadesi lazım gelir.
Namaz İslam’ın önem verdiği en büyük, en önemli ibadetlerden biridir. Namazı kılarken ağır-ağır tadili erkâna uyarak kılmak gerekir. Acele namaz kılan neden böyle yapıyor? Şeytan ona vesvese veriyor, acele kılsın, namazı tam olmayınca, sevabı da az olur.
Soru 4- Hocam, bazıları tespih çekmiyor, hatta tespihe de bidat diyor. Tespihat nedir, vacip mi, çekilmesi lazım mıdır? Açıklarmısınız?
Cevap 4- Namazlardan sonra tespih çekmek sünnettir. 33 defa suphanallah, 33 elhamdülillah, 33 Allahu Ekber. Tespihi parmakla çekmek sünnettir. Tespih sayılar belli olsun, eksik olmasın diye tespih denilen aleti kullanıyoruz. 33lük ve ya 99luk tespihler çekiliyor. Yalnız çok dikkat çeken bir olay var. Camilerde cemaatten daha çok tespih var. Büyük sahabe Ebu Hureyre (r.a.) zeytin çekirdeklerini ipe dizmiş, onları çekip zikir edermiş. Efendimiz (s.a.v) buna bir şey dememiş. Tespih çekilmesinin dinen bir sakıncası yoktur.
Soru 5- Hocam, televizyondan Kabe’deki namazı naklen veriyor, biz de ona uyarak namaz kılıyoruz. Bana senin namazın olmaz dediler. Siz ne dersiniz?
Cevap 5- Evet, doğru söylemişler, televizyona uyarak namaz kılınmaz, kılsan da boşa gitmiş olur. Hanefi ve Şafii mezhebine göre cemaatle kılınan namazın caiz olması için imamla cemaatin arasında kullanılmayan boş bir alanın olmaması lazım. Aksı halde namaz olmaz. Bazı camilerde buna dikkat etmiyorlar. Aradan yol, vasıta geçmemesi lazım.
Soru 6- Hocam, bu yıl hacdaydık. Eşimin kadın halleri oldu. Başımızdaki hocalar tavaf edin, bir şey olmaz dediler. Bizde tavaf ettik. Yanlış mı yaptık? Açıklarmısınız?
Cevap 6- Evet, çok yanlış yapmışsınız. Kadının ay hallerinde Kabe’ye girmesi haramdır, yasaktır. Kaldı ki tavaf yapmışsınız, siz hem günah işlemişsiniz, hem de cezaya çarpılmışsınız. 5 yaşında bir deve kurban etmeniz lazım. Yani deve kurbanı size vacip olmuştur. Gidenlerle para yollayıp bir deve kurban edecekler, şarttır. Kurban Mekke Haram bölgesinde kesilecek.
Soru 7- Hocam, biz ticari vizeyle gittik, ihramsız. Kabe’ye tavafa gittik. Ne yapmamız gerekiyor?
Cevap 7- Mikat sınırları var. Dünyanın neresinden gelirsiniz, gelin, o sınırlardan birinde ihrama girmek gerekir. İhramsız harem sınırlarına girilirse: a) Mümkünse Mikat mahalline gidilir, Türkiye’nin Mikat sınırı Medine çıkışındaki Abyari Ali denilen yerdir, b) Şayet dönmek mümkün değilse, ceza olarak bir koyun ve ya geçi kurban edilir. Siz haçtan sonra döndüğünüze göre gidenle Mekke’ye 100 dolar gönderirsin, senin adına orada kurban kesilmek zorundadır. Mekke’de Haram bölgesinde kesilecek.
Soru 8- Hocam, yatsıyla akşamı Müzdelife’de kıldık. Gece saat 12:30’da Müzdelife’den ayrıldık. Uğrayıp bir az kalmak yeterlidir dediler. Bu yapılan doğrumudur? Açıklarmısınız?
Cevap 8- Hanefi mezhebine göre Müzdelife’de vakfa yapmak vaciptir. Vakfa’nın zamanı imsaktan başlar, güneş doğarken biter. Bundan önce ve bundan sonra yapılan vakfalar vakfanın terkinden dolayı ceza olarak bir koyun ve ya geçi kesilmesi lazımdır. Vakfa satılmaz.
Kimler Müzdelife’yi erken terk eder: a) Görevli olan doktor, kasap, işçi gibi kimseler vakfayı terk eder. B) Yaşlı ve hasta olanlar terk eder. c) Yağmur yağar, her taraf sel su olur, kalınırsa hasta olunacaksa o taktirde müzdelife vakfası yapmadan ayrılabilirler.
Soru 9- Hocam, bazı ulusal kanallarda tartışıyorlar, kader, kaza mevzusunda. Bir genç soruyor, Allah (cc) benim kiminle evleneceğimi bilir mi diyor. Hoca da bilmez diye cevap veriyor. Allah (cc) olacak bazı şeyleri bilmez mi. Bilmezse bu cihan nasıl idare ediliyor? Kafamız karıştı, açıklama bekliyoruz.
Cevap 9- Allah’ın (cc) zatı sıfatları ve sübutu sıfatları vardır. Subiti sıfatları: Hayat, ilim, sema, irade, kudret, kelam, tekvin. Allah’ın (cc) ilim sıfatı sonsuz, sınırsız ve sorumsuzdur. Allah (cc) olmuş-olacak, gelmiş-gelecek ne varsa hepsini inceden inceye bilir, ona göre yazdıkları tahakkuk eder. Yani Allah’ın (cc) ilme ezelde tüm olacak olayları bilmesi, bildiği için yazması, onaylamasına Kader günü gelince yazılan, çizilen şeylerin vuku bulmasına kaza denir. Plan proje safhasına kaza denir. Yani projenin uygulanması demektir. Allah (cc) her şeyi bilir, kulun iradesinin hangi yolda kullanacağını bildiği için, ona göre yazar. Allah (cc) senin kiminle evleneceğini iyi bilir.
Soru 10- Hocam, selamlaşmanın hükmü nedir? Merhaba, günaydın, selam sözleri selam yerine geçer mi?
Cevap 10- Hazreti Adem (as) cennette ruh verildiği zaman konuştuğu ilk söz selamdır. Peygamberimiz (s.a.v) “selamı aranızda yayınız” buyurmuştur. Selam verenin selamını almak bir kişi ise farzdır, farzı ayındır. Bir topluluğa verildiği zaman arasından birisinin alması farzdır, buna dikkat etmek gerekiyor. Nihayet Allah’ın selamını yaymak bizim görevimizdir. Allah (cc) Kur’an’da şöyle buyuruyor: “Bir selamla selamlandığınız zaman selam alın ve selam verin (aynısıyla karşılık verin)” Nisa suresi ayet 286. Selam verirken es selamünaleyküm, alırken de aleykümselam demek yeterlidir. Selam alırken ve yi eklemek bir görüşe göre vaciptir. Bir görüşe göre de menduptur. Hazreti Peygamberimize (s.a.v) Miraç’ta Allah (cc) es selamünaleyküm ya eyyühennebiyyü diye selam veriyor. Günaydın selam yerini tutmaz.
Soru 11- Hocam, kadınlara, boş eve ve ya camiye girildiğinde selam verilir mi? Açıklarmısınız?
Cevap 11- Yaşlı kadınlara, hala, teyze, anne, babaanne, abla – bunlara selam verilir. Genç bayanlara fitne olur korkusuyla selam verilmez. Fitne olur, o kız zarar görür. Böyle bir endişe yoksa selam verilir. Camilerde vaaz yoksa Kur’an okunmuyorsa selam verilir. Okunuyorsa verilmez. Boş evlere girerken selam verilir. Ağzında içki olana, sigara olana, W.C’de, banyoda olana selam verilmez.
Selam ve dualar. 21.11.2013
Not: Sorularınızı facebook.com/aligalip.dogan.31 / aligalip-dogan@hotmail.com / aligalipdogan@gmail.com adreslerine sora bilirsiniz. Soru ve cevapları http://aligalipdogan.blogspot.com / adresinden takip ede bilirsiniz.